333
دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج6

فصل يكم : چشم انداز

۱ / ۱

نام هاى جنگ افروزان

متون تاريخى و حديثى ، جنگ افروزان نهروان را با پنج عنوان ياد كرده اند .

۱ . مارقين (برون شدگان از دين)

نخستين كسى كه ايشان را با اين عنوان ياد كرد ، پيامبر خدا بود كه با بينش خدايى دريافت اين گروه به دليل افراط ورزى دينى ، به سرعت از دين خارج خواهند شد ، به گونه اى كه هيچ يك از نشانه هاى حقيقى دين در ايشان باقى نخواهد ماند . ايشان در اين باب فرموده است :
آنها از دين بيرون مى روند ، همان گونه كه تير از هدف مى گذرد و تيرافكن به تيرش ، پيكانش ، و بند پيكانش مى نگرد و در شكافِ نوك پيكان ، ترديد مى كند كه آيا خونى به آن آويخته است يا نه! .


دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج6
332

الفصل الأوّل : نظرة عامّة

۱ / ۱

أسماءُ مُسَعِّرِي الحَربِ

وصفت النصوص التاريخيّة والحديثية مثيري حرب النهروان بخمس صفات، هي:

۱ ـ المارقون

أوّل من نعتهم بهذا الاسم هو رسول اللّه صلى الله عليه و آله ، وذلك أنّه كان يرى بالبصيرة الإلهيّة بأنّ هذه الفئة بسبب تطرّفها الديني تمرق من الدين بسرعة بحيث لا يبقى عليها أيّ أثر من الآثار الحقيقيّة للدين؛ فقال في هذا المجال: «يَمرُقونَ مِنَ الدّينِ ۱ مُروقَ السَّهمِ مِنَ الرَّمِيَّةِ؛ فَيَنظُرُ الرّامي إلى سَهمِهِ، إلى نَصلِهِ، إلى رِصافِهِ، فَيَتَمارى فِي الفوقَةِ هَل عَلِقَ بِها مِنَ الدَّمِ شَيءٌ» ۲ .

1.«يمرقون من الدين . . .» أي يجوزونه ويخرقونه ويتعدّونه كما يخرق السهم الشيء المرميّ به ويخرج منه ، ومنه حديث عليّ : «اُمرت بقتال المارقين» يعني الخوارج (النهاية : ج ۴ ص ۳۲۰ «مرق») .

2.صحيح البخاري : ج ۶ ص ۲۵۴۰ ح ۶۵۳۲ ، صحيح مسلم : ج ۲ ص ۷۴۳ ح ۱۴۷ كلاهما عن أبي سعيد ، سنن أبي داوود : ج ۴ ص ۲۴۳ ح ۴۷۶۵ عن أبي سعيد وأنس بن مالك ، مسند ابن حنبل : ج ۴ ص ۱۲۱ ح ۱۱۵۷۹ عن أبي سعيد ومالك وكلاهما نحوه .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج6
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همکاری: سیّد محمّدکاظم طباطبایی و سیّد محمود طباطبایی‏نژاد، ترجمه: عبدالهادی مسعودی، محمّد علی سلطانی، مهدی مهریزی، سیّد ابوالقاسم حسینی(ژرفا)، و جواد محدّثی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 32790
صفحه از 604
پرینت  ارسال به