23
دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج6

۲۴۷۷.وقعة صِفّينـ به نقل از عمر بن سعد ـ: در روز چهارم ، عبيد اللّه بن عمر پيش تاخت و هيچ سوارِ نام آورى را [ در اردوگاهش] باقى ننهاد و هر كه را توانست ، گرد آورْد .
معاويه به وى گفت : همانا با مارهاى عراق روبه رو مى شوى . پس آرام باش و تأنّى پيشه كن .
آن گاه ، اشتر پيشاپيشِ سواران ، غُرنده ، پيش آمد ـ و او هر گاه قصد جنگ داشت ، مى غريد ـ ... و بر سپاه شام تاخت و آن را باز پس راند . عبيد اللّه شرم ورزيد و پيشاپيش سپاه حضور يافت ـ و او تكْ سوارى دلير بود ـ ... پس اشتر بر وى هجوم بُرد و به نيزه اش بزد . كار بالا گرفت و سپاه شام گريخت و اشتر ، برترى يافت و اين ماجرا معاويه را اندوهگين ساخت .

۲۴۷۸.الفتوحـ در بيان رويدادهاى صِفّين ـ: اشتر به ميدان آمد ... عبيد اللّه بن عمر بن خطّاب به سوى وى شتافت ... آن گاه ، به اشتر نزديك شد ، در حالى كه او را نمى شناخت . پس به اشتر گفت : كيستى اى سوار؟ من تنها با همانندِ خود مبارزه مى كنم .
گفت : من مالك بن حارث نَخَعى هستم .
پس عبيد اللّه بن عمر ، لَختى سكوت ورزيد و سپس گفت : اى مالك! به خدا سوگند ، اگر مى دانستم كه تويى كه هماورد مى طلبى ، به سويت نمى آمدم . پس اگر صلاح مى بينى كه از ميدانت بازگردم ، همين كن تا احسانى نموده باشى .
اشتر گفت : آيا ننگ نمى ورزى كه از ميدان من عقب بنشينى ، حال آن كه من مردى هستم از يَمَن و تو جوانى قريشى هستى؟
گفت : نه ، به خدا سوگند! مرا ننگى نيست كه از ميدانِ همچو تويى عقب بنشينم .
اشتر به وى گفت : پس اكنون برگرد و جز براى نبرد با آنان كه مى شناسى ، باز نگرد!


دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج6
22

۲۴۷۷.وقعة صفّين عن عمر بن سعد :إنَّ عُبيدَ اللّهِ بنَ عُمَرَ تَقَدَّمَ فِي اليَومِ الرّابِعِ ، ولَم يَترُك فارِسا مَذكورا ، وجَمَعَ مَنِ استَطاعَ .
فَقالَ لَهُ مُعاوِيَةُ : إنَّكَ تَلقى أفاعِيَ أهلِ العِراقِ فَارفُق وَاتَّئِد .
فَلَقِيَهُ الأَشتَرُ أمامَ الخَيلِ مُزبِدا ـ وكانَ الأَشتَرُ إذا أرادَ القِتالَ أزبَدَ ـ ... وشَدَّ عَلَى الخَيلِ خَيلِ الشّامِ فَرَدَّها ، فَاستَحيا عُبَيدُ اللّهِ فَبَرَزَ أمامَ الخَيلِ ـ وكانَ فارِسا شُجاعا ـ ... فَحَمَلَ عَلَيهِ الأَشتَرُ فَطَعَنَهُ ، وَاشتَدَّ الأَمرُ ، وَانصَرَفَ القَومُ ولِلأَشتَرِ الفَضلُ ، فَغَمَّ ذلِكَ مُعاوِيَةَ . ۱

۲۴۷۸.الفتوحـ في ذِكرِ وَقائِعِ صِفّينَ ـ: خَرَجَ الأَشتَرُ ... فَخَرَجَ إلَيهِ عُبَيدُ اللّهِ بنُ عُمَرَ بنِ الخَطّابِ . . . ثُمَّ دَنَا الأَشتَرُ ولَيسَ يَعرِفُهُ .
فَقالَ لَهُ : مَن أنتَ أيُّهَا الفارِسُ ؟ ! فَإِنّي لا اُبارِزُ إلّا كُفؤا .
قالَ : أنَا مالِكُ بنُ الحارِثِ النَّخَعِيُّ .
قالَ : فَصَمَتَ عُبَيدُ اللّهِ بنُ عُمَرَ ساعَةً ثُمَّ قالَ : يا مالِكُ ! وَاللّهِ لَو عَلِمتُ أنَّكَ الدّاعي إلَى البِرازِ لَما خَرَجتُ إلَيكَ ، فَإِن رَأَيتَ أن أرجِعَ عَنكَ فَعَلتَ مُنعِما .
فَقالَ الأَشتَرُ : أ لا تَخافُ العارَ أن تَرجِعَ عَنّي وأنَا رَجُلٌ مِنَ اليَمَنِ وأنتَ فَتىً مِن قُرَيشٍ ؟ !
فَقالَ : لا وَاللّهِ ما أخافُ العارَ إذا رَجَعتُ عَن مِثلِكَ .
فَقالَ لَهُ الأَشتَرُ : فَارجِع إذا ولا تَخرُج إلّا إلى مَن تَعرِفُهُ . ۲

1.وقعة صفّين : ص ۴۲۹ ، بحار الأنوار : ج ۳۲ ص ۵۱۳ ح ۴۳۶ ؛ شرح نهج البلاغة : ج ۸ ص ۷۱ .

2.الفتوح : ج ۳ ص ۴۵ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج6
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همکاری: سیّد محمّدکاظم طباطبایی و سیّد محمود طباطبایی‏نژاد، ترجمه: عبدالهادی مسعودی، محمّد علی سلطانی، مهدی مهریزی، سیّد ابوالقاسم حسینی(ژرفا)، و جواد محدّثی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 32743
صفحه از 604
پرینت  ارسال به