191
دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج6

۱۱ / ۹

گفتار امام در نكوهش يارانش

۲۵۸۶.امام على عليه السلامـ آن گاه كه قرآن برافراشتنِ معاويه ، ياران امام عليه السلام را فريفت و ايشان در صفّين از نبرد دست كشيدند ـ: شما كارى كرديد كه نيروى اسلام را فرو كاست و توانش را از ميان برد و سستى و خوارى بر جاى نهاد .
آن گاه كه شما سربلندى يافته بوديد و دشمنتان بيم داشت كه ريشه كن شود و كشتارى سخت به ايشان روى آورده بود و دردِ جراحت را مى چشيدند ، ايشان قرآن ها را برافراشتند و شما را [ به دروغ] به حكم آن فرا خواندند تا خشمتان را از خود ، دور كنند و جنگ ميان شما و خويش را فرو بنشانند و به حيله و فريب ، شما را منتظر حوادث آينده روزگار سازند .
آن گاه كه بر آنچه ايشان دوست داشتند ، همدست شديد و آنان را به خواستشان رسانديد ، جز فريب خوردگانى نبوديد . به خدا سوگند ، گمان ندارم كه از اين پس راه هدايت بيابيد و به خردورزى روى آوريد .

۲۵۸۷.وقعة صِفّين :عَدىّ بن حاتم به جستجوى على عليه السلام برآمد و در راه ، هر چه بر آن گام مى نهاد ، جز جسد انسانى يا پا و دستى [ بريده] نبود . پس على عليه السلام را زير پرچم هاى [ قبيله] بَكر بن وائل يافت و گفت : اى امير مؤمنان! آيا تا هنگام مرگ ، ايستادگى نكنيم؟
على عليه السلام گفت : «نزديك شو!» .
عَدى نزديك شد تا گوشش را كنار بينى على عليه السلام نهاد . پس [ على عليه السلام به او ]گفت : «دريغا! انبوهى از اينان كه با من اند ، از فرمانم سر مى پيچند ؛ امّا معاويه با كسانى است كه از او اطاعت مى كنند و از فرمانش سرنمى پيچند!» .


دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج6
190

۱۱ / ۹

كَلامُ الإِمامِ في ذَمِّ أصحابِهِ

۲۵۸۶.الإمام على عليه السلامـ مِن كَلامِهِ عليه السلام حينَ رَجَعَ أصحابُهُ عَنِ القِتالِ بِصِفّينَ ، لَمَّا اغتَرَّهُم مُعاوِيَةُ بِرَفعِ المَصاحِفِ ـ: لَقَد فَعَلتُم فَعلَةً ضَعضَعَت مِنَ الإِسلامِ قُواهُ ، وأسقَطَت مُنَّتَهُ ۱ ، وأورَثَت وَهنا وذِلَّةً . لَمّا كُنتُم الأَعلَينَ ، وخافَ عَدُوُّكُمُ الاِجتِياحَ ، وَاستَحَرَّ بِهِمُ القَتلُ ، ووَجَدوا ألَمَ الجِراحِ ؛ رَفَعُوا المَصاحِفَ ودَعَوكُم إلى ما فيها لِيَفثَؤوكُم ۲ عَنهُم ، ويَقطَعُوا الحَربَ فيما بَينَكُم وبَينَهُم ، ويَتَرَبَّصوا ۳ بِكُم رَيبَ المَنونِ خَديعَةً ومَكيدَةً . فَما أنتُم إن جامَعتُموهُم عَلى ما أحَبّوا ، وأعطَيتُموهُمُ الَّذي سَأَلوا إلّا مَغرورونَ . وَايمُ اللّهِ ، ما أظُنُّكُم بَعدَها مُوافِقي رُشدٍ ، ولا مُصيبي حَزمٍ . ۴

۲۵۸۷.وقعة صفّين :جاءَ عَدِيُّ بنُ حاتِمٍ يَلتَمِسُ عَلِيّا ، ما يَطَأُ إلّا عَلى إنسانٍ مَيِّتٍ أو قَدَمٍ أو ساعِدٍ ، فَوَجَدَهُ تَحتَ راياتِ بَكرِ بنِ وائِلٍ ، فَقالَ : يا أميرَ المُؤمِنينَ ! أ لا نَقومُ حَتّى نَموتَ ؟ فَقالَ عَلِيٌّ : ادنُهْ ، فَدَنا حَتّى وَضَعَ أُذُنَهُ عِندَ أنفِهِ ، فَقالَ : وَيحَكَ ! إنَّ عامَّةَ مَن مَعي يَعصيني ، وإنَّ مُعاوِيَةَ فيمَن يُطيعُهُ ولا يَعصيهِ . ۵

1.المُنّة : القوّة (لسان العرب : ج ۱۳ ص ۴۱۵ «منن») .

2.فَثَأ الرجلَ : كَسَر غضبَه وسكّنه بقول أو غيره (لسان العرب : ج ۱ ص ۱۲۰ «فثأ») .

3.في المصدر : «يتربّص» ، والصواب ما أثبتناه كما في المصادر الاُخرى .

4.الإرشاد : ج ۱ ص ۲۶۸ ، بحار الأنوار : ج ۳۳ ص ۵۰۹ ح ۵۵۹ ؛ تاريخ الطبري : ج ۵ ص ۵۶ عن جندب بن عبد اللّه ، الكامل في التاريخ : ج ۲ ص ۳۹۰ ، المعيار والموازنة : ص ۸۴ كلّها نحوه .

5.وقعة صفّين : ص ۳۷۹ ، بحار الأنوار : ج ۳۲ ص ۵۰۳ ح ۴۳۳ ؛ شرح نهج البلاغة : ج ۸ ص ۷۷ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج6
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همکاری: سیّد محمّدکاظم طباطبایی و سیّد محمود طباطبایی‏نژاد، ترجمه: عبدالهادی مسعودی، محمّد علی سلطانی، مهدی مهریزی، سیّد ابوالقاسم حسینی(ژرفا)، و جواد محدّثی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 32704
صفحه از 604
پرینت  ارسال به