نكته قابل توجّه
برخى منابع تاريخى از اعزام فرستادگان ديگرى از سوى امام على عليه السلام به كوفه نيز ياد كرده اند كه ما در درستى اين گزارش ها ترديد داريم. آنان عبارت اند از:
۱ . عبد اللّه بن عبّاس
عبد اللّه بن عبّاس نيز به عنوان نماينده ديگر امام على عليه السلام نام برده شده است ؛ اگرچه تفصيل چندانى از نقش او در آن جا مطرح نشده است؛ ولى اين بعيد است كه عبد اللّه بن عبّاس، به عنوان نماينده امام على عليه السلام به كوفه رفته باشد و منابع تاريخى، سخنى از او نقل نكرده باشند ، در حالى كه مى دانيم او از قدرت استدلال و گفتارى قوى برخوردار بوده است.
بعضى متون به همراهى ابن عبّاس با محمّد بن ابى بكر اشاره كرده اند ، در جايى كه مصادر ديگر، او را همراه مالك اشتر دانسته اند ۱ و بعضى ديگر از منابع، تصريح دارند كه او همراه امام حسن عليه السلام و عمّار ياسر بوده است. ۲
جز كتاب الجمل، ديگر متون تاريخى، عبد اللّه بن عبّاس را جزو فرستادگان اوّليه دانسته اند.
۲ . قيس بن سعد و زيد بن صوحان
ابن ابى الحديد، نام قيس بن سعد و زيد بن صوحان را هم به عنوان فرستادگان على عليه السلام ياد كرده است؛ ۳ ولى اين گزارش نمى تواند صحيح باشد ؛ چون قيس بن