579
دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج5

۲۴۵۳.الأخبار الطوال :[ پس از آن كه معاويه آب را بر سپاه امام على عليه السلام بست ، ]صبحگاهان [ دسته اى از سپاه على عليه السلام ]به سوى ابو اعور پيش خزيدند و با هم درگير شدند. اشتر و اشعث،نبردى شجاعانه كردند تا ابو اعور و مردانش را از سرچشمه دور ساختند و آب در چنگشان افتاد .
پس عمرو بن عاص به معاويه گفت : امروز درباره اين سپاه چه گمان مى برى ، اگر همان گونه كه تو ديروز آب را بر ايشان بستى ، آنان امروز آب را بر تو ببندند؟
معاويه گفت : گذشته را فرو بگذار . گمان تو درباره على چيست؟
گفت : به گمان من ، آنچه تو درباره او روا دانستى ، او درباره تو روا نمى داند ؛ زيرا وى براى چيزى جز كارِ [ بستن يا گشودنِ ]آب آمده است .
آن گاه،افراد [دو سپاه] يكديگر را به حال خود گذاردند و از هم دست كشيدند و على عليه السلام امر كرد كه آب بر شاميان بسته نشود. پس ايشان ، جملگى ، از آب بهره مى بردند.

۲۴۵۴.شرح نهج البلاغةـ در بيان جنگ بر سر آب و تسلّط ياران امام عليه السلام بر آن ـ: ياران و هوادارانش به وى گفتند : اى امير مؤمنان! همان گونه كه آنان آب را بر تو بستند ، آب را بر آنها ببند و مگذار شاميان قطره اى از آن را بـياشامند و بـه شمشير تـشنگى ، هلاكشان سـاز و [ بدين سان ]دستْ بسته بگيرشان ، كه [ اگر چنين كنى ]تو را نيازى به جنگ نيست .
امام عليه السلام فرمود : «نه . به خدا سوگند ، با ايشان همچون خودشان مقابله نمى كنم . قدرى از سرچشمه را براى آنان باز بگذاريد ، كه لبه شمشير ، براى رويارويى با آنان بس است» .


دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج5
578

۲۴۵۳.الأخبار الطوالـ بَعدَ مَنعِ مُعاوِيةَ الماءَ عَلى جَيشِ الإِمامِ عَلِيٍّ عليه السلام ـ: فَلَمّا أصبَحَ زاحَفَ أبَا الأَعوَرِ ، فَاقتَتَلوا ، وصَدَقَهُمُ الأَشتَرُ وَالأَشعَثُ حَتّى نَفَيا أبَا الأَعوَرِ وأصحابَهُ عَنِ الشَّريعَةِ ، وصارَت في أيديهِما .
فَقالَ عَمرُو بنُ العاصِ لِمُعاوِيَةَ : ما ظَنُّكَ بِالقَومِ اليَومَ إن مَنَعوكَ الماءَ كَما مَنَعتَهُم أمسِ ؟
فَقالَ مُعاوِيَةُ : دَع ما مَضى ، ما ظَنُّكَ بِعَلِيٍّ ؟
قالَ : ظَنّي أنَّهُ لا يَستَحِلُّ مِنكَ مَا استَحلَلتَ مِنهُ ؛ لِأَنَّهُ أتاكَ في غَيرِ أمرِ الماءِ .
ثُمَّ تَوادَعَ النّاسُ ، وكَفَّ بَعضُهُم عَن بَعضٍ ، وأمَرَ عَلِيٌّ ألّا يُمنَعَ أهلُ الشّامِ مِنَ الماءِ ، فَكانوا يُسقَونَ جَميعا . ۱

۲۴۵۴.شرح نهج البلاغةـ في ذِكرِ القِتالِ عَلَى الماءِ وَاستيلاءِ أصحابِ الإِمامِ عَلَيهِ ـ: فَقالَ لَهُ أصحابُهُ وشيعَتُهُ : اِمنَعهُمُ الماءَ يا أميرَ المُؤمِنينَ ! كَما مَنَعوكَ ، ولا تَسقِهِم مِنهُ قَطرَةً ، وَاقتُلهُم بِسُيوفِ العَطَشِ ، وخُذهُم قَبضا بِالأَيدي فَلا حاجَةَ لَكَ إلَى الحَربِ .
فَقالَ : لا وَاللّهِ ، لا اُكافِئُهُم بِمِثلِ فِعلِهِم ، افسَحوا لَهم عَن بَعضِ الشَّريعَةِ ، فَفي حَدِّ السَّيفِ ما يُغني عَن ذلِكَ . ۲

1.الأخبار الطوال : ص ۱۶۹ ، الفتوح : ج ۳ ص ۱۱ ، الإمامة والسياسة : ج ۱ ص ۱۲۶ ؛ وقعة صفّين : ص ۱۸۶ كلّها نحوه .

2.شرح نهج البلاغة : ج ۱ ص ۲۴ وج ۳ ص ۳۳۱ نحوه ، ينابيع المودّة : ج ۱ ص ۴۵۱ ؛ بحار الأنوار : ج ۳۲ ص ۴۴۳ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج5
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همکاری: سیّد محمّدکاظم طباطبایی و سیّد محمود طباطبایی‏نژاد، ترجمه: عبدالهادی مسعودی، محمّد علی سلطانی، مهدی مهریزی، سیّد ابوالقاسم حسینی(ژرفا)، و جواد محدّثی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 34980
صفحه از 611
پرینت  ارسال به