529
دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج5

۶ / ۷

ماجراى آبِ صومعه

۲۴۳۰.الفتوح :على عليه السلام دو روز در شهر انبار ماندْ . روز سوم ، سپاه را در بيابانى هموار [ و بى آب و علف ]حركت داد . آنان تشنه شدند و به آب نيازشان افتاد . ناگهان به راهبى برخوردند كه در صومعه اش مى زيست . على عليه السلام به وى نزديك شد و او را ندا داد . راهب پديدار شد . على عليه السلام به او گفت : «آيا در نزديكى خويش ، آبى سراغ دارى كه از آن بياشاميم؟» .
گفت : آبى نمى شناسم . براى ما ، از حدود دو فرسخ آن سوتر ، آب آورده مى شود .
على عليه السلام وى را ترك گفت و به نقطه اى از زمين روى كرد و گردِ آن چرخيد . سپس به گوشه اى از آن اشاره كرد و گفت : «اين جا را حفر كنيد» .
پس اندكى كندند و به صخره اى زرد رنگ برخوردند ، گويى كه از طلا پوشيده شده بود ؛ سنگى همچون سنگ آسياب كه نيروى صد تَن براى جا به جا كردنش بايسته بود.
على عليه السلام گفت : «سنگ را برگردانيد! آب زير آن است» .
افراد ، پيرامون سنگ گِرد آمدند و [ هر چه كوشيدند ]نتوانستند آن را برگردانند .
پس على عليه السلام از اسب خويش فرود آمد ، به صخره نزديك شد ، به گونه اى كه هيچ صدايى شنيده نشد ، زير لب چيزى گفت ، سپس به صخره نزديك[ تر] شد و گفت : «بسم اللّه !» . آن گاه ، آن را حركت داد و از جاى برداشته ، در گوشه اى افكند .
در اين هنگام ، آبى از زمين جوشيد كه افراد [ تا آن روز] گواراتر ، زلال تر و خُنك تر از آن نديده بودند . پس در مردم ندا داد : «به سوى آب آييد!» .
پس افراد فرود آمدند و نوشيدند و به ستوران خويش نوشاندند و آبدان هاشان را پُر كردند و هر چه خواستند ، با خود برداشتند . آن گاه ، على عليه السلام صخره را بلند كرد و همانند بار پيش ، زير لب چيزى گفت و آن را به جاى خود بازگرداند .
پس روانه شد تا بر كناره آبى كه قصد كرده بودند ، فرود آمد ؛ آبى كه ديگرگون بود . پس على عليه السلام به يارانش گفت : «آيا در شما كسى هست كه جاى آن آب را كه بر آن برگذشتيم ، بداند؟» .
گفتند : آرى ، اى امير مؤمنان!
گفت : «پس به سوى آن روان شويد» .
سپس افراد [ رفتند و] در جستجوى مكان صخره برآمدند و آن را نيافتند . نزد راهب رفتند و بانگ زدند : اى راهب! وى پديدار شد . گفتند : كجاست آبى كه نزديك صومعه تو قرار دارد؟
راهب گفت : نزديك من هيچ آبى نيست .
گفتند : هست! ما خود از آن نوشيديم ؛ هم ما و هم اميرمان كه آب را برايمان برآورد ، و ما از آن نوشيديم .
راهب گفت : به خدا سوگند ، اين صومعه ، جز با همان آب ، بنا نشده است . من از فلان سال كه در اين صومعه بوده ام ، مكان اين آب را ندانسته ام . و آن ، چشمه اى است به نام «راحوما» كه جز پيامبر يا جانشين پيامبر ، كسى نمى تواند آن را برآورَد ؛ و از آن ، هفتاد پيامبر و هفتاد جانشين پيامبر نوشيده اند .
پس افراد نزد على عليه السلام بازگشتند و او را از اين ماجرا خبر دادند . وى سكوت كرد و هيچ نگفت .


دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج5
528

۶ / ۷

خَبَرُ ماءِ الدَّيرِ

۲۴۳۰.الفتوح :أقامَ عَلِيٌّ رضى الله عنه بِالأَنبارِ يَومَينِ ، فَلَمّا كانَ فِي اليَومِ الثّالِثِ سارَ بِالنّاسِ في بَرِّيَّةٍ مَلساءَ ، وعَطِشَ النّاسُ وَاحتاجوا إلَى الماءِ . قالَ : وإذا بِراهِبٍ في صَومَعَتِهِ ، فَدَنا مِنهُ عَلِيٌّ رضى الله عنهوصاحَ بِهِ فَأَشرَفَ عَلَيهِ ، فَقالَ لَهُ عَلِيٌّ رضى الله عنه : هَل تَعلَمُ بِالقُربِ مِنكَ ماءً نَشرَبُ مِنهُ ؟
فَقالَ : ما أعلَمُ ذلِكَ ، وإنَّ الماءَ لَيُحمَلُ إلَينا مِن قَريبٍ مِن فَرسَخَينِ .
قالَ : فَتَرَكَهُ عَلِيٌّ رضى الله عنه وأقبَلَ إلى مَوضِعٍ مِنَ الأَرضِ فَطافَ بِهِ ، ثُمَّ أشارَ إلى مَكانٍ مِنهُ فَقالَ : اِحفِروا ههُنا .
فَحَفَروا قَليلاً وإذا هُم بِصَخرَةٍ صَفراءَ كَأَنَّما طُلِيَت بِالذَّهَبِ ، وإذا هِيَ عَلى سَبيلِ الرَّحى لا يَنتَقِلُها إلّا مِئَةُ رَجُلٍ .
فَقالَ عَلِيٌّ رضى الله عنه : اِقلِبوها فَالماءُ مِن تَحتِها .
فَاجتَمَعَ النّاسُ عَلَيها فَلَم يَقدِروا عَلى قَلبِها .
قالَ : فَنَزَلَ عَلِيٌّ رضى الله عنه عَن فَرَسِهِ ، ثُمَّ دَنا مِنَ الصَّخرَةِ وحَرَّكَ شَفَتَيهِ بِشَيءٍ لَم يُسمَع ، ثُمَّ دَنا مِنَ الصَّخرَةِ وقالَ : بِاسمِ اللّهِ ، ثُمَّ حَرَّكَها ورَفَعَها فَدَحاها ناحِيَةً .
قالَ : فَإِذا بِعَينٍ مِنَ الماءِ لَم تَرَ النّاسُ أعذَبَ مِنها ولا أصفى ولا أبرَدَ ، فَنادى فِي النّاسِ أن «هَلُمّوا إلَى الماءِ» .
قالَ : فَوَرَدَ النّاسُ فَنَزَلوا وشَرِبوا وسَقَوا ما مَعَهم مِنَ الظَّهرِ ، ومَلَؤوا أسقِيَتَهُم ، وحَمَلوا مِنَ الماءِ ما أرادوا . ثُمَّ حَمَلَ عَلَى الصَّخرَةِ وهُوَ يُحَرِّكُ شَفَتَيهِ بِمِثلِ كَلامِهِ الأَوَّلِ حَتّى رَدَّ الصَّخرَةَ إلى مَوضِعِها .
ثُمَّ سارَ حَتّى نَزَلَ فِي الماءِ الَّذي أرادوا وإذا ماؤُهُ مُتَغَيِّرٌ ، فَقالَ عَلِيٌ رضى الله عنه لِأَصحابِهِ :
أ فيكُم مَن يَعرِفُ مَكانَ المَاءِ الَّذي يُتِمُّ عَلَيهِ ؟
فَقالوا : نَعَم يا أميرَ المُؤمِنينَ .
قالَ : فَانطَلَقوا إلَيهِ ، فَطَلَبوا مَكانَ الصَّخرَةِ فَلَم يَقدِروا عَلَيهِ ؛ فَانطَلَقوا إلَى الرّاهِبِ فَصاحوا بِهِ : يا راهِبُ ! فَأَشرَفَ عَلَيهِم ، فَقالوا : أينَ هذَا الماءُ الَّذي هُوَ بِالقُربِ مِن دَيرِكَ ؟
فَقالَ الرّاهِبُ : إنَّهُ ما بِقُربي شَيءٌ مِنَ الماءِ !
فَقالوا : بَلى ! قَد شَرِبنا مِنهُ . نَحنُ وصاحِبُنا ، وهُوَ الَّذي استَخرَجَ لَنَا الماءَ وقَد شَرِبنا مِنهُ .
فَقالَ الرّاهِبُ : وَاللّهِ ما بُنِيَ هذَا الدَّيرُ إلّا بِذلِكَ الماءِ ، وإنَّ لي في هذِهِ الصَّومَعَةِ مُنذُ كَذا سَنَةً ما عَلِمتُ بِمَكانِ هذَا الماءِ ، وإنَّها عَينٌ يُقالُ لَها عَينُ راحوما ، مَا استَخرَجَها إلّا نَبِيٌّ أو وَصِيُّ نَبِيٍّ ، ولَقَد شَرِبَ مِنها سَبعونَ نَبِيّا وسَبعونَ وَصِيّا .
قالَ : فَرَجَعوا إلى عَلِيٍّ رضى الله عنه فَأَخبَروهُ بِذلِكَ ، فَسَكَتَ ولَم يَقُل شَيئا . ۱

1.الفتوح : ج ۲ ص ۵۵۵ وراجع وقعة صفّين : ص ۱۴۵ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج5
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همکاری: سیّد محمّدکاظم طباطبایی و سیّد محمود طباطبایی‏نژاد، ترجمه: عبدالهادی مسعودی، محمّد علی سلطانی، مهدی مهریزی، سیّد ابوالقاسم حسینی(ژرفا)، و جواد محدّثی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 34777
صفحه از 611
پرینت  ارسال به