۴ / ۱۳
نامه امام به معاويه و برحذر داشتنش از آنچه حقّ او نيست
۲۳۹۶.امام على عليه السلامـ برگرفته نامه او به معاويه ـ:
از بنده خدا ، على امير مؤمنان ، به معاوية بن ابى سفيان .
درود بر هر كه هدايت پذيرد! من [ در مكتوبِ روانه ]به سوى تو ، خداوند را سپاس مى گويم كه هيچ معبودى جز او نيست .
امّا بعد ؛ تو دنيا و دگرگون ساختن اهل خويش و سرگذشتش را ديده اى . بهترينِ ماندگارى هاى دنيا ، همان است كه در گذشته ، به بندگان راستى پيشه رسيد . و هر كه [ حقيقتِ حالِ] دنيا را بسانِ فراموشىِ آخرت ، فراموش كند ، ميان آن دو فاصله اى دور مى يابد .
اى معاويه! بدان كه مدّعىِ امرى شده اى كه شايسته آن نيستى ، نه در سابقه[ ى مسلمانى] و نه در امر خلافت . بر اين ادّعا ، هيچ دليل روشنى اقامه نمى كنى كه نشانگر منزلت تو باشد و نيز بر آن ، هيچ گواهى از كتاب خدا يا عهدى از پيامبر خدا ، كه ادّعاى آن ورزى ، ندارى . پس چه خواهى كرد آن گاه كه جامه تعلّقات دنيايى ات بركَنده شود ؛ دنيايى كه به زينت آن شادمانى و به لذّتش پشتْ گرم ؛ و در آن با دشمنى سرسخت و اِبرام پيشه وا گذاشته شده اى ، جز آن كه دنيا خويشتن را به نفسِ تو عرضه كرده و تو را به خود فرا خوانده و تو اجابتش كرده اى ، و راهت بُرده و تو پيروى اش نموده اى ، و فرمانت داده و تو فرمانش بُرده اى.
پس اين امر را فرو گذار و براى [ روز ]حساب ، ساز و برگ فراهم كن ، كه زود است كسى (مأمور الهى) تو را بر عذابى متوقّف سازد كه هيچ سپرى نتواند تو را از آن حفظ كند .
اى معاويه! شما كى و كجا پيشوايان اين مردم يا صاحبان ولايت اين امّت بوده ايد ؛ بى هيچ گذشته نيكويى و يا برترىِ پيشينى بر قوم خويش؟ پس براى آن [آزمونى] كه بر تو فرو آمده است ، آماده باش و شيطان را وا مگذار كه درباره تو به آرزويش برسد .
البتّه من مى دانم كه خدا و پيامبرش ، راستگويند . پس خداى را پناه مى جوييم از اين كه تيره بختىِ پيشين ، همراهِ [ تو ]باقى بماند . اگر [ چنان كه گفتم] نكنى ، تو را از غافلگيرى هاى نفْست آگاه خواهم كرد؛ زيرا [در آن حال، ]تو افراطْ پيشه اى هستى كه شيطان ، راهش را در تو گشوده و همانند جريان خون در رگ ها ، در تو نفوذ يافته است .
بدان كه اگر امر خلافت به انتخاب و در دست مردم بود ، بر ما حسد مى بردند و با آن بر ما منّت مى نهادند ؛ امّا اين امر ، حكم پروردگار است كه از رهگذر بيان پيامبرِ راستگوى تأييد شده ، آن را بر ما منّت نهاده است و هر كه پس از شناخت آن و [ اقامه شدن ]دليل روشن ، در آن ترديد ورزد ، به رستگارى نمى رسد . بار خدايا! ميان ما و دشمنان ما ، به حق داورى كن كه تو بهترينِ داورانى!
