233
دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج5

فصل دهم : پس از پيروزى

۱۰ / ۱

بزرگوارى

۲۲۶۲.امام باقر عليه السلام :على عليه السلام به منادى اش در جنگ بصره (جملْ) دستور داد كه فرياد زند: فراريان از جنگ ، دنبال نمى شوند . زخمى ها كشته نمى شوند . اسيران به قتل نمى رسند . هركس در خانه اش را ببندد ، در امان است وهركس سلاحش را بر زمين اندازد ، در امان است و هيچ چيز از اموال آنان (جمليان) [ به غنيمت ]گرفته نمى شود. ۱

۲۲۶۳.الأخبار الطوال:على عليه السلام در ميان يارانش ندا داد: «هيچ فرارى اى را دنبال مكنيد . زخمى ها را به قتل نرسانيد . هيچ مالى را غارت نكنيد و هركس سلاحش را بر زمين اندازد ، در امان است و هركس درِ خانه اش را ببندد ، در امان است».

۲۲۶۴.الجملـ به نقل از معاذ بن عبيد اللّه تميمى ـ: به خدا سوگند ، ياران على عليه السلام را ديدم كه به شتر [ عايشه ]رسيده بودند و از ميان آنان ، كسى بانگ برآورد: شتر را پى كنيد ! آن را پِى كردند و بر زمين افتاد. آن گاه على عليه السلام فرياد برآورد: «هركس اسلحه بر زمين اندازد، در امان است و هركس وارد خانه اش گردد ، در امان است».
به خدا سوگند، بزرگوارتر از على عليه السلام در گذشت نديده ام.

1.چنان كه از احاديث ۲۲۶۵ و ۲۲۹۰ و .. . برداشت مى شود ، بازماندگان لشكر جمل ، اجازه يافتند كه اموالشان را با خود ببرند ؛ اگر چه اثاث و اسلحه كشتگان و فراريانى كه بازنگشتند ، بر جاىْ ماند و امام عليه السلام آنها را ميان سپاه خويش ، تقسيم نمود . (م)


دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج5
232

الفصل العاشر : بعد الظفر

۱۰ / ۱

الكَرامَةُ

۲۲۶۲.الإمام الباقر عليه السلام :أمَرَ عَلِيٌّ رضى الله عنه مُنادِيَهُ فَنادى يَومَ البَصرَةِ : «لا يُتَّبَعُ مُدبِرٌ ، ولا يُذَفَّفُ ۱ عَلى جَريحٍ ، ولا يُقتَلُ أسيرٌ ، ومَن أغلَقَ بابَهُ فَهُوَ آمِنٌ ، ومَن ألقى سِلاحَهُ فَهُوَ آمِنٌ» ، ولَم يَأخُذ مِن مَتاعِهِم شَيئا . ۲

۲۲۶۳.الأخبار الطوال :نادى عَلِيٌّ رضى الله عنه في أصحابِهِ : لا تَتَّبِعوا مُوَلِّيا ، ولا تُجهِزوا عَلى جَريحٍ ، ولا تَنتَهِبوا مالاً ، ومَن ألقى سِلاحَهُ فَهُوَ آمِنٌ ، ومَن أغلَقَ بابَهُ فَهُو آمِنٌ . ۳

۲۲۶۴.الجمل عن معاذ بن عبيد اللّه التميمي :فَوَاللّهِ ، لَقَد رَأَيتُ أصحابَ عَلِيٍّ عليه السلام وقَد وَصَلوا إلَى الجَمَلِ ، وصاحَ مِنهُم صائِحٌ : اِعقِروهُ ، فَعَقَروهُ فَوَقَعَ .
فَنادى عَلِيٌّ عليه السلام : مَن طَرَحَ السِّلاحَ فَهُوَ آمِنٌ ، ومَن دَخَلَ بَيتَهُ فَهُوَ آمِنٌ .
فَوَاللّهِ ، ما رَأَيتُ أكرَمَ عَفوا مِنهُ . ۴

1.الذفّ : الإجهاز على الجريح (الصحاح : ج ۴ ص ۱۳۶۲ «ذفف») .

2.السنن الكبرى : ج ۸ ص ۳۱۴ ح ۱۶۷۴۷ ، المصنّف لابن أبي شيبة : ج ۸ ص ۷۱۸ ح ۶۰ كلاهما عن حفص بن غياث عن الإمام الصادق عليه السلام وراجع الأمالي للمفيد : ص ۲۵ ح ۸ .

3.الأخبار الطوال: ص ۱۵۱ ؛ تاريخ اليعقوبي : ج ۲ ص ۱۸۳ ، شرح الأخبار : ج ۱ ص ۳۹۵ ح ۳۳۴ عن أبي البختري وكلاهما نحوه وراجع فتح البارى¨ : ج ۱۳ ص ۵۷ والعقد الفريد : ج ۳ ص ۳۲۷ .

4.الجمل : ص ۳۶۵ وراجع الأمالي للمفيد : ص ۲۵ ح ۸ وتاريخ اليعقوبي : ج ۲ ص ۱۸۳ وشرح الأخبار : ج ۱ ص ۲۹۵ ح ۲۸۱ ومروج الذهب : ج ۲ ص ۳۷۸ والأخبار الطوال : ص ۱۵۱ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج5
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همکاری: سیّد محمّدکاظم طباطبایی و سیّد محمود طباطبایی‏نژاد، ترجمه: عبدالهادی مسعودی، محمّد علی سلطانی، مهدی مهریزی، سیّد ابوالقاسم حسینی(ژرفا)، و جواد محدّثی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 34924
صفحه از 611
پرینت  ارسال به