19
دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج5

۴ / ۳

بيرون آمدن امام على از مدينه

۲۱۳۴.المستدرك على الصحيحينـ به نقل از ابو الأسود دُئلى ـ: امام على عليه السلام فرمود : «در حالى كه پا در ركاب شتر نهاده، قصد عراق داشتم، عبد اللّه بن سلّام به نزد من آمد و گفت: به عراق نرو؛ زيرا اگر به عراق درآيى ، تيزى شمشيرها تو را آسيب مى رساند.
به او گفتم : به خدا سوگند ، به ياد مى آورم كه پيش از تو اين مطلب را پيامبر خدا به من فرمود» .
[ ابو الأسود مى گويد:] با خود گفتم: خدايا! تا امروز نديده بودم كه مردى جنگاور، چنين با مردمْ سخن گويد.

۲۱۳۵.تاريخ الطبرى:على عليه السلام در مدينه بود كه گزارش رسيد كه [ اهل جمل ]براى رفتن به سوى بصره اجتماع كرده اند و [ همچنين] خبر تصميم جمعى طلحه ، زبير و عايشه و پيروانشان و نيز سخنان عايشه به وى رسيد.
على عليه السلام [ از مدينه] بيرون آمد و آنان را با همان آرايش نظامى اى كه براى رفتن به شامْ فراهم ساخته بود، تعقيب مى كرد. هفتصد نفر از كوفيان و بصريانِ چالاك و سبك بار به همراه او بيرون رفتند و اميد داشت به آنان برسد و از رفتن آنان به بصره جلوگيرى كند.
در راه، عبد اللّه بن سلّام ، او را ديد و زمام شترش را گرفت و گفت: اى اميرمؤمنان! از مدينه بيرون مرو. به خدا سوگند، اگر از آن بيرون روى، هرگز بدان باز نمى گردى و قدرت و عظمت مسلمانان نيز هرگز به مدينه باز نمى گردد.
همراهان ، او را بد گفتند. على عليه السلام فرمود: «رهايش سازيد. او نيكْ مردى از ياران محمّد پيامبر است».
سپس حركت كرد تا به منطقه رَبَذه رسيد و خبر عبور آنان را دريافت . چون به آنها نرسيد ، چند روزى براى مشاوره و گفتگو در رَبَذه ماند.


دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج5
18

۴ / ۳

خُروجُ الإِمامِ مِنَ المَدينَةِ

۲۱۳۴.المستدرك على الصحيحين عن أبي الأسود الدؤلي عن الإمام عليّ عليه السلام :أتاني عَبدُ اللّهِ بنُ سَلامٍ وقَد وَضَعتُ رِجلي فِي الغَرزِ ۱ وأنَا اُريدُ العِراق، فَقالَ : لا تَأتِ ۲ العِراقَ ؛ فَإنَّكَ إن أتَيتَهُ أصابَكَ بِهِ ذُبابُ ۳ السَّيفِ . قالَ عَلِيٌّ : وَايمُ اللّهِ ، لَقَد قالَها لي رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله قَبلَكَ . قالَ أبُو الأَسودِ : فَقُلتُ في نَفسي: ، يا اَللّهُ ، ما رَأَيتُ كَاليَومِ رَجُلاً مُحارِبا ۴ يُحَدِّثُ النّاسَ بِمِثلِ هذا . ۵

۲۱۳۵.تاريخ الطبري :بَلَغَ عَلِيّا الخَبَرُ ـ وهُوَ بِالمَدينَةِ ـ بِاجتِماعِهِم عَلَى الخُروجِ إلَى البَصرَةِ ، وبِالَّذِي اجتَمَعَ عَلَيهِ مَلَؤُهُم ؛ طَلحَةُ وَالزُّبَيرُ وعائِشَةُ ومَن تَبِعَهُم ، وبَلَغَهُ قَولُ عائِشَةَ ، وخَرَجَ عَلِيٌّ يُبادِرُهُم في تَعبِيَتِهِ الَّتي كانَ تَعَبّى بِها إلَى الشّامِ ، وخَرَجَ مَعَهُ مَن نَشِطَ مِنَ الكوفِيّينَ وَالبَصرِيّينَ مُتَخَفِّفينَ في سَبعِمِئَةِ رَجُلٍ ، وهُوَ يَرجو أن يُدرِكَهُم ، فَيَحولَ بَينَهُم وبَينَ الخُروجِ ، فَلَقِيَهُ عَبدُ اللّهِ بنُ سَلامٍ فَأَخَذَ بِعِنانِهِ وقالَ : يا أميرَ المُؤمِنينَ لا تَخرُج مِنها ؛ فَوَاللّهِ لَئِن خَرَجتَ مِنها لا تَرجِعُ إلَيها ، ولا يَعودُ إلَيها سُلطانُ المُسلِمينَ أبَدا ، فَسَبّوهُ فَقالَ : دَعُوا الرَّجُلَ ؛ فَنِعمَ الرَّجُلُ مِن أصحابِ مُحَمَّدٍ صلى الله عليه و آله . وسارَ حَتَّى انتَهى إلَى الرَّبَذَةِ فَبَلَغَهُ مَمَرُّهُم ، فَأَقامَ حينَ فاتوهُ يَأتَمِرُ بِالرَّبَذَةِ . ۶

1.الغَرْز : رِكاب كور الجملِ إذا كان من جلد أو خشب (النهاية : ج ۳ ص ۳۵۹ «غرز») .

2.في المصدر : «تأتي» ، والصحيح ما أثبتناه .

3.ذُبابُ السَّيف: حَدُّ طَرفِه الذي بين شَفرَتَيه (لسان العرب: ج ۱ ص ۳۸۳ «ذبب»).

4.في المصدر: «رجلٌ محاربٌ»، والصواب ماأثبتناه كما في المصادر الاُخرى.

5.المستدرك على الصحيحين : ج ۳ ص ۱۵۱ ح ۴۶۷۸ ، صحيح ابن حبّان : ج ۱۵ ص ۱۲۷ ح ۶۷۳۳ ، مسند أبي يعلى : ج ۱ ص ۲۵۹ ح ۴۸۷ .

6.تاريخ الطبري : ج ۴ ص ۴۵۵ وراجع تاريخ ابن خلدون : ج ۲ ص ۶۱۱ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج5
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همکاری: سیّد محمّدکاظم طباطبایی و سیّد محمود طباطبایی‏نژاد، ترجمه: عبدالهادی مسعودی، محمّد علی سلطانی، مهدی مهریزی، سیّد ابوالقاسم حسینی(ژرفا)، و جواد محدّثی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 34938
صفحه از 611
پرینت  ارسال به