173
دانش نامه عقايد اسلامي ج7

فصل هفتاد و چهارم : مُستَعان

واژه شناسى مُستعان

صفت «مستعان (يارى خواسته شده) » اسم مفعول از «اِسْتَعانَ، يَسْتَعِينُ» ، از ريشه «عون» به معناى تكيه گاه و پشتيبان است. «مستعان» ، كسى است كه به او تكيه مى كنند و از او يارى مى خواهند.

مُستعان ، در قرآن و حديث

صفت «مُستعان» ، دو بار در قرآن كريم به خدا نسبت داده شده است و «استعانت» به صورت فعلى نيز دو بار درباره خدا به كار رفته است.
در قرآن و حديث آمده است كه خداى متعال ، در همه امور و در هر حال ، يارى خواسته شده است؛ بلكه هر استعانتى ، از اوست و به او باز مى گردد؛ زيرا هر توان و نيرو و يارى اى ، از آنِ خداى متعال است. از اين رو ، لازم است كه بندگان خدا ، تنها از او يارى بخواهند، همان طور كه در سوره حمد آمده است:
«فقط تو را مى پرستيم و تنها از تو يارى مى خواهيم» .
البته بايد توجه داشت كه اين مطلب ، با يارى خواستن از ديگران منافات ندارد، مشروط بر اين كه معتقد باشيم در نهايت، همه يارى ها ، به خدا بر مى گردند و اگر پشتيبانىِ خدا نباشد، كمك هاى ديگران ، سودى نخواهد بخشيد.


دانش نامه عقايد اسلامي ج7
172

الفصل الرابع والسبعون: المستعان

المستعان لغةً

«المستعان» اسم مفعول من استعان ، يستعين ، من مادّة «عون» ، والعَون : الظهير على الأَمر ۱ ، والمستعان هو من يُعتمَد عليه ويُطلَب منه العون .

المستعان في القرآن والحديث

نُسبت صفة «المستعان» إِلى اللّه سبحانه مرّتين في القرآن الكريم ۲ ، و وردت الاستعانة باللّه بشكلٍ فعلي أَيضا مرّتين ۳ .
لقد جاء في القرآن والحديث أَنّ اللّه تعالى هو المستعان على الأُمور كلّها وعلى كلّ حال ، بل الاستعانة كلّها منه وترجع إِليه ؛ لأَنّ الحول والقوّة والعون كلّها للّه تعالى ، ولهذا السبب يلزم على عباد اللّه أَن يستعينوا باللّه وحده ، كما جاء في سورة الحمد قوله سبحانه: «إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَ إِيَّاكَ نَسْتَعِينُ» ۴ ، علما أَنّ هذا الموضوع لا ينافي الاستعانة بالآخرين على شرط أَن نعتقد أَنّ كلّ استعانة ترجع إِلى اللّه في آخر الأَمر ، ولولا عون اللّه ، ما نفعت إِعانات غيره .

1.المصباح المنير : ص ۴۳۸ .

2.يوسف : ۱۸ ؛ الأنبياء : ۱۱۲ .

3.الفاتحة : ۵ ؛ الأعراف : ۱۲۸ .

4.الفاتحة : ۵ .

  • نام منبع :
    دانش نامه عقايد اسلامي ج7
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدى رى‏شهرى، با همکاری: رضا برنجكار، ترجمه: عبدالهادى مسعودى، مهدى مهریزى، على نقى خدایارى، محمّد مرادی و جعفر آریانی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 19017
صفحه از 507
پرینت  ارسال به