371
دانش نامه عقايد اسلامي ج7

فصل نود و يكم : وهّاب

واژه شناسى «وهّاب»

«وهّاب (بى مزدْ بسيار بخشنده)»، بر وزن «فعّال»، صيغه مبالغه «واهب» و از ريشه «وهب» برگرفته شده است كه بر بخششِ بدون جايگزين و قصد برگشت ، دلالت مى كند.

وهّاب، در قرآن و حديث

در قرآن كريم، مشتقّات ريشه «وهب»، بيش از بيست بار به خداى سبحان نسبت داده شده است و صفت «وهّاب»، سه بار به كار رفته است: دو بار به صورت «إِنَّكَ أَنتَ الْوَهَّابُ ؛ بى گمان، تويى بى مزدْ بسيار بخشنده» و يك بار همراه با صفت «عزيز». به علاوه، بخشش بى مزد خداى سبحان، در آيات قرآن به امورى مانند: رحمت، فرمان، فرمان روايى، فرزندان و همسران بر مى گردد، و شكّى نيست كه همه نعمت هاى خدا به موجودات ، از نوع بخشش بى مزد است؛ چرا كه آنها نمى توانند در مقابل نعمت ها به خدا مزد دهند، كه خداى متعال، بى نياز مطلق است.


دانش نامه عقايد اسلامي ج7
370

الفصل الحادي والتسعون: الوهّاب

الوهّاب لغةً

«الوهّاب» على وزن «فعّال» مبالغة في «الواهب» مشتق من مادّة «وهب» . وهو يدلّ على العطيّة الخالية من الأَعواض والأَغراض ۱ .

الوهّاب في القرآن والحديث

إنّ مشتقّات مادّة «وهب» قد نسبت إلى اللّه سبحانه أكثر من عشرين مرّة في القرآن الكريم ، وقد وردت صفة «الوهّاب» فيه ثلاث مرّات ، مرّتين بشكل «إِنَّكَ أَنتَ الْوَهَّابُ» ۲ ، ومرّة مع صفة «العزيز» ۳ ، كما تتعلّق هبة اللّه سبحانه في الآيات القرآنيّة بأُمور كالرحمة ، والحكم ، والملك ، والذرّيّة ، والأَزواج ۴ ، ولا ريب في أنّ جميع النِعَم التي يمنّ اللّه بها على الموجودات هي من نوع الهبة ، ذلك أنّها لا تستطيع أن تجزي اللّه عليها ؛ لأنّه تعالى الغنيّ المطلق .

1.المصباح المنير : ص ۶۷۳ ؛ النهاية : ج ۵ ص ۲۳۱ .

2.آل عمران : ۸؛ ص : ۳۵ .

3.ص : ۹ .

4.على سبيل المثال ، انظر : مريم : ۵۰ ، ۵۳ ، الشعراء : ۸۳ ، ص : ۳۵ ، آل عمران : ۳۸ ، الفرقان : ۷۴ .

  • نام منبع :
    دانش نامه عقايد اسلامي ج7
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدى رى‏شهرى، با همکاری: رضا برنجكار، ترجمه: عبدالهادى مسعودى، مهدى مهریزى، على نقى خدایارى، محمّد مرادی و جعفر آریانی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 19144
صفحه از 507
پرینت  ارسال به