97
دانش نامه عقايد اسلامي ج6

۲۳ / ۵

آگاهى كه چيزى از فرا چنگ او در نمى رود

۴۵۵۱.امام رضا عليه السلام :امّا خبير، كسى است كه چيزى از چنگ [دانش] او در نمى رود و از او فوت نمى گردد. [آگاهى او] از روى تجربه و نظر كردن در اشيا نيست. در تجربه و نظر كردن ، [براى انسان ،] دو علم وجود دارد و اگر آن دو نباشند ، [چيزى ]دانسته نمى شود؛ زيرا كسى كه آن گونه باشد [و با تجربه ، دانشى را به دست آورد] ، جاهل است، حال آن كه خداوند متعال ، همواره به آنچه مى آفريند، آگاه است ؛ ولى انسان آگاه ، يعنى آگاهى جوينده كه [ آگاهى جستن او ] از روى جهل [ شخص ]فراگيرنده است . پس [ما و خدا ]در نام [آگاه] اشتراك داريم ، ولى در معنا اختلاف داريم .

۴۵۵۲.امام رضا عليه السلام :قوام آفريدگان و صلاح ايشان ، تنها به اقرار ايشان به داناى آگاهى است كه راز و نهان تر از آن را مى داند، به نيكى فرمان مى دهد و از تباهى باز مى دارد.

۴۵۵۳.امام كاظم عليه السلامـ در دعا ـ: خدايا! تو را به پاكى مى ستايم و به ستايش تو مى پردازم ... . تو ... آگاهى هستى كه دچار فراموشى نمى شوى .

ر . ك : ص ۳۲۹ (فصل چهل و يك : عالم ، عليم) .


دانش نامه عقايد اسلامي ج6
96

۲۳ / ۵

الخَبيرُ الّذي لا يَعزُبُ عَنهُ شَيءٌ

۴۵۵۱.الإمام الرضا عليه السلام :أَمَّا الخَبيرُ فَالَّذي لا يَعزُبُ عَنهُ شَيءٌ ولا يَفوتُهُ ، لَيسَ لِلتَّجرِبَةِ ولا لِلاِعتِبارِ بِالأَشياءِ ، فَعِندَ التَّجرِبَةِ وَالاِعتِبارِ عِلمانِ ولَولاهُما ما عُلِمَ ؛ لِأَنَّ مَن كانَ كَذلِكَ كانَ جاهِلاً ، وَاللّهُ تَعالى لَم يَزَل خَبيرا بِما يَخلُقُ ، وَالخَبيرُ مِنَ النّاسِ المُستَخبِرُ عَن جَهلِ المُتَعَلِّمِ ، فَقَد جَمَعَنَا الاِسمُ وَاختَلَفَ المَعنى . ۱

۴۵۵۲.عنه عليه السلام :لَم يَكُن قِوامُ الخَلقِ وصَلاحُهُم إِلاّ بِالإِقرارِ مِنهُم بِعَليمٍ خَبيرٍ ، يَعلَمُ السِّرَّ وأَخفى ، آمِرٌ بِالصَّلاحِ ، ناهٍ عَنِ الفَسادِ . ۲

۴۵۵۳.الإمام الكاظم عليه السلامـ فِي الدُّعاءِ ـ: سُبحانَكَ اللّهُمَّ وبِحَمدِكَ ... أَنتَ ... خَبيرٌ لا يَذهَلُ . ۳

راجع : ص ۳۲۸ (الفصل الحادي والأربعون : العالم ، العليم) .

1.الكافي : ج ۱ ص ۱۲۲ ح ۲ ، التوحيد : ص ۱۸۹ ح ۲ ، عيون أخبار الرضا : ج ۱ ص ۱۴۸ ح ۵۰ كلاهما عن الحسين بن خالد ، الاحتجاج : ج ۲ ص ۳۵۸ ح ۲۸۲ كلّها نحوه ، بحار الأنوار : ج ۴ ص ۱۷۸ ح ۵ .

2.عيون أخبار الرضا: ج ۲ ص ۱۰۰ ح ۱، علل الشرائع: ص ۲۵۲ ح ۹ كلاهما عن الفضل بن شاذان، بحار الأنوار: ج ۳ ص ۱۱ ح ۲۳.

3.بحار الأنوار : ج ۹۵ ص ۴۴۵ ح ۱ نقلاً عن الكتاب العتيق الغروي .

  • نام منبع :
    دانش نامه عقايد اسلامي ج6
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدى رى‏شهرى، با همکاری: رضا برنجكار، ترجمه: عبدالهادى مسعودى، مهدى مهریزى، على نقى خدایارى، محمّد مرادی و جعفر آریانی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 39346
صفحه از 593
پرینت  ارسال به