433
دانش نامه عقايد اسلامي ج6

فصل چهل و هشتم : غَنى

واژه شناسى «غنى»

صفت «غَنى (بى نياز)» ، فعيل به معناى فاعل از مادّه «غنى» است كه بر بسندگى دلالت دارد. پس غناى خداى سبحان، به معناى بى نيازى مطلق اوست.

غنى، در قرآن و حديث

قرآن كريم، صفت «غنى» را در كنار صفت «حميد»، ده بار و با هر يك از صفات «حليم»، «ذو الرحمه» و «كريم»، يك بار ياد كرده است و تعبير : «غَنِىٌّ عَنِ الْعَــلَمِينَ ؛ بى نياز از جهانيان است» ، دوبار و هر يك از تعابير : «غَنِىٌّ عَنكُمْ ؛ از شما بى نياز است» و «سُبْحَـنَهُ هُوَ الْغَنِىُّ ؛ او منزّه است، اوست بى نياز» و «اللَّهُ الْغَنِىُّ وَ أَنتُمُ الْفُقَرَاءُ ؛ خدا بى نياز است و شما نيازمندانيد» ، يك بار ذكر شده است.
احاديث نيز بر بى نيازى مطلق خدا و بى نيازى او از همه آفريدگان و نيازمندى آفريده ها به او و انحصار بى نيازى مطلق در او تأكيد كرده اند.


دانش نامه عقايد اسلامي ج6
432

الفصل الثامن والأربعون: الغنيّ

الغنيّ لغةً

«الغنيّ» فعيل بمعنى فاعل من «غنى» وهو يدلّ على الكفاية ۱ ، فغناه سبحانه بمعنى عدم حاجته مطلقا .

الغنيّ في القرآن والحديث

لقد ذكر القرآن الكريم صفة «الغنيّ» مقرونةً بصفة «الحميد» عشر مرّات ۲ ، ومرّة واحدة مع كلّ من «الحليم» ۳ و «ذو الرحمة» ۴ و «الكريم» ۵ ، وذكر «غنيّ عن العالمين» مرّتين ۶ ، كما ذكر كلاًّ من «غَنِىٌّ عَنكُمْ» ۷ و «سُبْحَـنَهُ هُوَ الْغَنِىُّ» ۸ و «اللَّهُ الْغَنِىُّ وَ أَنتُمُ الْفُقَرَاءُ» ۹ مرّة واحدة ، كما أَكّدت الأَحاديث الغنى المطلق للّه واستغناءه عن جميع المخلوقات واحتياج المخلوقات إِليه وانحصار الغِنى المطلق به سبحانه وتعالى .

1.معجم مقاييس اللغة : ج ۴ ص ۳۹۷ .

2.الحجّ : ۶۴ ، لقمان : ۲۶ ، ۱۲ ، فاطر : ۱۵ ، الحديد : ۲۴ ؛ الممتحنة : ۶ ، البقرة : ۲۶۷ ، التغابن : ۶ ، إبراهيم : ۸ ، النساء : ۱۳۱ .

3.البقرة : ۲۶۳ .

4.الأنعام : ۱۳۳ .

5.النمل : ۴۰ .

6.آل عمران : ۹۷ ، العنكبوت : ۶ .

7.الزمر : ۷ .

8.يونس : ۶۸ .

9.محمّد : ۳۸ .

  • نام منبع :
    دانش نامه عقايد اسلامي ج6
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدى رى‏شهرى، با همکاری: رضا برنجكار، ترجمه: عبدالهادى مسعودى، مهدى مهریزى، على نقى خدایارى، محمّد مرادی و جعفر آریانی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 39295
صفحه از 593
پرینت  ارسال به