۳۸ / ۴
صمد ، يعنى سرورِ فرمان روا
۴۸۱۰.امام باقر عليه السلام :صمد يعنى : سرورِ فرمان روايى كه بالاتر از او ، امر كننده و نهى كننده اى نيست.
۳۸ / ۵
صمد ، يعنى كسى كه صفات سَلبى در او جمع است
۴۸۱۱.سنن الترمذىـ به نقل از اُبَىّ بن كعب ـ: مشركان به پيامبر صلى الله عليه و آله گفتند : پروردگارت را براى ما وصف كن.
پس خدا فرو فرستاد : «بگو : اوست خداى يگانه، خداى صمد» . صمد ، كسى است كه نزاده و زاده نشده است؛ زيرا چيزى نيست كه زاده شود، مگر آن كه خواهد مرد، و چيزى نيست كه بميرد ، مگر آن كه از او ارث مى برند؛ ولى خدا عز و جلنمى ميرد و از او ، ارث برده نمى شود.
«و كسى همتاى او نيست» . فرمود : [يعنى ]همانندى و همسنگى ندارد و چيزى مانند او نيست.
۴۸۱۲.امام على عليه السلام :تأويل صمد ، [آن است كه] نه اسم و نه جسم و نه مثل و نه مانند و نه صورت و نه پيكره و نه حد و نه محدود و نه موضع و نه مكان و نه چگونگى و نه كجايى و نه اين جا و نه آن جا و نه بر روى و نه تهى و نه پُرى و نه ايستادن و نه نشستن و نه سكون و نه حركت و نه تاريك و نه روشن و نه روحانى و نه نفسانى است. و جايى از او تهى نيست و جايى او را در بر نمى گيرد و رنگى ندارد . و نه به قلبى راه مى يابد و نه بوييدنى است . از اين چيزها ، دور است.