بدين سان ، كوه ها نقش مهمّى در تصفيه و گوارايى آب هاى آشاميدنى دارند ؛ زيرا برف هايى كه در زمستان بر فراز كوه ها ذخيره شده ، به تدريج آب مى شود و از لابه لاى طبقات سنگ ها عبور كرده ، به طور طبيعى تصفيه مى شود و از زير كوه ، به صورت چشمه هاى صاف و گوارا جارى مى گردد و هر چه كوه بلندتر باشد ، آب بيشترى تصفيه مى گردد و گواراتر مى شود. ^۱ قرآن با اشاره به اين درس خداشناسى مى فرمايد :
«وَ جَعَلْنَا فِيهَا رَوَ سِىَ شَـمِخَـتٍ وَ أَسْقَيْنَـكُم مَّاءً فُرَاتًا . ^۲ و در آن ، كوه هايى استوار و برافراشته قرار داديم و آبى گوارا به شما نوشانديم» .

پنج . فايده هاى ديگر كوه ها

گفتنى است كه منافع كوه ها و نقش آنها در زندگى انسان ، منحصر به آنچه ذكر شد نيست . لذا امام صادق عليه السلام در حديثى ضمن اشاره به شمارى از منافع كوه ها (مانند : ذخيره برف ، چشمه هاى آب ، رشد دادن انواع گياه هاى دارويى ، تأمين محيط زيست براى حيوانات وحشى و ...) مى فرمايد :
وفيها خِلالٌ أُخرى لا يَعرِفُها إلاّ المُقَدِّرُ لها فى سابِقِ عِلمِهِ . ^۳ و در آنها ويژگى هاى ديگرى هست كه جز تقدير كننده نخستينش از آن آگاه نيست .

امام على عليه السلام در تفسير وتبيين اين آيات ، سخنان دقيق و زيبايى دارد كه در باب ششم آمد. ^۱

سه . نقش كوه ها در حفاظت از انسان

كوه ها از جهات مختلف ، محافظ انسان هستند ؛ زيرا همچون حصار عظيمى جلوى بادهاى اقيانوس منجمد شمالى را سد مى كنند و اگر اين ديوارهاى بلند نبودند ، بادهاى سخت و سرد ، شرايط زيستْ محيطى را مختل مى كردند. افزون بر اين ، كوه ها بر سرِ راه بادهاى مرطوب دريايى ، كه حامل ابرها هستند ، سدّى ايجاد مى كنند و در نتيجه ، برف و باران در دامنه آنها فرو مى ريزد .
علاوه بر اين ، كوه هاى بلند مناطق گرم ، در درجه حرارت نقاط مجاور خود ، تغييراتى مى دهند و گرماى شديد را تخفيف مى دهند .
قرآن كريم ، در بيان يكى از حكمت هاى آفرينش كوه ها چنين مى فرمايد :
«وَ اللَّهُ جَعَلَ لَكُم مِّمَّا خَلَقَ ظِـلَـلاً وَ جَعَلَ لَكُم مِّنَ الْجِبَالِ أَكْنَـنًا . ^۲ و خداوند ، از آفريده هايش برايتان سايه و از كوه ها سپر قرار داد» .

چهار . نقش كوه ها در تصفيه آب

يكى از راه هاى تصفيه آب ، اين است كه آن را از طبقات مختلفى كه بر روى هم انباشته شده است ، عبور مى دهند . آبى كه از اين طبقات عبور مى كند ، فضولات و ميكروب هايش در لايه هاى منافذ مى ماند و در زير آنها آب گوارايى جريان مى يابد .