211
دانش نامه عقايد اسلامي ج4

۳۵۲۹.عيون أخبار الرضا عليه السلامـ به نقل از حسن بن على بن فضّال ـ: به امام رضا عليه السلامگفتم : اى پسر پيامبر خدا ! چرا خداوند ، مخلوقات را به گونه هاى متفاوت آفريد و آنها را به يك گونه نيافريد؟
فرمود : «تا آن كه در اوهام نيايد كه او ناتوان است و هيچ صورتى در خيال ملحدى نقش نبندد ، مگر آن كه خداوند ، آن را آفريده باشد و كسى نگويد : آيا خدا مى تواند فلان شكل را خلق كند ، مگر آن كه آن را در ميان آفريدگان خداى ـ تبارك و تعالى ـ بيابد ، و تا با نگريستن به انواع خلقتش بداند كه او بر هر كارى تواناست» .

۳۵۳۰.امام رضا عليه السلام :به خدا با ويژگى هايش ره برده مى شود. او با نام هايش درك مى گردد و با خلقتش بر او استدلال مى شود .

۳۵۳۱.امام رضا عليه السلام :سامانِ يگانه دانستن خدا در [گروى] نفى صفات از اوست ؛ چون عقل ها بر مخلوق بودن هر صفت و موصوفى گواهى مى دهند و هر مخلوقى گواهى مى دهد كه خالقى دارد كه نه صفت است ، نه موصوف ، و هر صفت و موصوفى بر همراهى با يكديگر گواهى مى دهند و همراهى ، بر حدوث ، گواهى مى دهد و حدوث و ازلى بودن با هم جمع نمى شوند . ۱

۳۵۳۲.امام رضا عليه السلامـ درباره سخن خداى متعال : «و هر كس در اين دنيا نابينا باشد ، در آخرت نيز نابيناست و گم راه تر» ـ: يعنى نابينا از حقايق موجود است .

1.اين ، گونه اى «برهان خُلف» است ؛ يعنى صفت داشتن به حدوث مى انجامد و حدوث با ازلى بودن خداوند ، سازگار نيست . پس خداى ازلى از صفات مبرّاست .


دانش نامه عقايد اسلامي ج4
210

۳۵۲۹.عيون أخبار الرضا عن الحسن بن عليّ بن فضّال :قُلتُ لَهُ [ الإمامِ الرِّضا عليه السلام] : يَا ابنَ رَسولِ اللّهِ، لِمَ خَلَقَ اللّهُ عز و جل الخَلقَ عَلى أَنواعٍ شَتّى ولَم يَخلُقهُ نَوعا واحِدا؟
فَقالَ : لِئَلاّ يَقَعَ فِي الأَوهامِ أنَّهُ عاجِزٌ ، فَلا تَقَعُ صورَةٌ في وَهمِ مُلحِدٍ إِلاّ وقَد خَلَقَ اللّهُ عز و جل عَلَيها خَلقا ، ولا يَقولُ قائِلٌ : هَل يَقدِرُ اللّهُ عز و جلعَلى أن يَخلُقَ عَلى صُورَةِ كَذا وكَذا إِلاّ وَجَدَ ذلِكَ في خَلقِهِ ـ تَبارَكَ وتَعالى ـ فَيَعلَمُ بِالنَّظَرِ إِلى أَنواعِ خَلقِهِ أنَّهُ عَلى كُلِّ شَيءٍ قَديرٌ . ۱

۳۵۳۰.الإمام الرضا عليه السلام :يُدَلُّ عَلَى اللّهِ عز و جل بِصِفاتِهِ ، ويُدرَكُ بِأَسمائِهِ ، ويُستَدَلُّ عَلَيهِ بِخَلقِهِ . ۲

۳۵۳۱.عنه عليه السلام :نِظامُ تَوحيدِ اللّهِ نَفيُ الصِّفاتِ عَنهُ ؛ لِشَهادَةِ العُقولِ أنَّ كُلَّ صِفَةٍ ومَوصوفٍ مَخلوقٌ ، وشَهادَةِ كُلِّ مَخلوقٍ أنَّ لَهُ خالِقا لَيسَ بِصِفَةٍ ولا مَوصوفٍ ، وشَهادَةِ كُلِّ صِفَةٍ ومَوصوفٍ بِالاِقتِرانِ ، وشَهادَةِ الاِقتِرانِ بِالحَدَثِ ، وشَهادَةِ الحَدَثِ بِالامتِناعِ مِنَ الأَزَلِ المُمتَنِعِ مِنَ الحَدَثِ . ۳

۳۵۳۲.عنه عليه السلامـ في قَولِهِ تَعالى : «وَ مَن كَانَ فِى هَـذِهِ أَعْمَى فَهُوَ فِى الاْخِرَةِ أَعْمَى وَ أَضَلُّ سَبِيلا» ـ: يَعني أَعمى عِنِ الحَقائِقِ المَوجودَةِ . ۴

1.عيون أخبار الرضا : ج ۲ ص ۷۵ ح ۱ ، علل الشرائع : ص ۱۴ ح ۱۳ ، بحار الأنوار : ج ۳ ص ۴۱ ح ۱۵ .

2.التوحيد : ص ۴۳۷ ح ۱ ، عيون أخبار الرضا : ج ۱ ص ۱۷۵ ح ۱ كلاهما عن الحسن بن محمّد النوفلي ، بحار الأنوار : ج ۱۰ ص ۳۱۵ .

3.التوحيد : ص ۳۵ ح ۲ ، عيون أخبار الرضا : ج ۱ ص ۱۵۰ ح ۵۱ نحوه وكلاهما عن محمّد بن يحيى بن عمر بن عليّ بن أبيطالب عليه السلام والقاسم بن أيّوب العلوي ، الاحتجاج : ج ۲ ص ۳۶۰ ح ۲۸۳ ، تحف العقول : ص ۶۱ عن الإمام عليّ عليه السلام ، بحار الأنوار : ج ۵۷ ص ۴۳ ح ۱۷ .

4.التوحيد:ص ۴۳۸ ح ۱، عيون أخبار الرضا: ج ۱ ص ۱۷۵ ح ۱كلاهماعن الحسن بن محمّدالنوفلي، بحارالأنوار: ج ۱۰ ص ۳۱۶ ح ۱.

  • نام منبع :
    دانش نامه عقايد اسلامي ج4
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدى رى‏شهرى، با همکاری: رضا برنجكار، ترجمه: عبدالهادى مسعودى، مهدى مهریزى، على نقى خدایارى، محمّد مرادی و جعفر آریانی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 60459
صفحه از 604
پرینت  ارسال به