۳۵۰۵.امام على عليه السلام :با آنچه از نشانه هاى تدبير استوارش و حكم محكمش به ما نشان داد ، براى خردها پديدار شد .

۳۵۰۶.امام على عليه السلام :با آنچه از نشانه هاى تدبير در خلقش ديده مى شود ، براى خردها پديدار مى شود ... و اوست استوار كار دانا . هر چه از كالبدها ^۱ كه خواست ، آفريد ، بى آن كه نمونه اى داشته باشد و يا در آفرينش چيزى از آن درمانَد .

۳۵۰۷.امام على عليه السلام :آثار حكمتش در پديده هايى كه آفريد ، هويدا شد و هر چه آفريد ، حجّتى براى او و منسوب به اوست . پس اگر پديده اى ساكت است ، تدبيرِ [به كار رفته در ]آن ، حجّتى گوياست .

۳۵۰۸.امام على عليه السلام :در شگفتم از كسى كه در خدا شك مى كند ، در حالى كه خلقت خدا را مى بيند !

۳۵۰۹.امام على عليه السلامـ در پاسخ به سؤال از دليل اثبات صانع ـ: سرگين شتر ، بر شتر دلالت دارد و سرگين درازگوش بر درازگوش ، و جاى پا ، بر راه رفتن دلالت دارد . آن وقت ، آسمانى در فراز و با اين لطافت و زمينى پست با اين غلظت ، چگونه بر آگاه باريك بين دلالت نكند؟!

۳۵۱۰.امام على عليه السلامـ در سخنى منسوب به ايشان بسيار مى شد كه چون از نماز شب فارغ مى شد ، مى گفت ـ: گواهى مى دهم كه آسمان ها و زمين و آنچه در ميان آن دوست ، نشانه هايى است كه بر تو دلالت مى كند و شاهدهايى است كه بر آنچه فرا مى خوانى ، شهادت مى دهد . هر چه كه حجّت تو را مى رساند و بر ربوبيت تو گواهى مى دهد ، به آثار نعمت تو و نشانه هاى تدبيرت نشان دار شده است ، با آنها از خَلقت فاصله گرفتى و از معرفت خود به دل ها چيزى رساندى كه مايه انس آنها در تنهايى تفكّرند و استدلال در همنشينى با آنها بس باشد كه دل با وجود شناختش و اشتياقش به تو ، اين را شهادت مى دهد كه وهم ها به تو نمى رسند و خردها و ديده ها به تو دست نمى يابند .

۳۵۰۵.عنه عليه السلام :ظَهَرَ للعُقولِ بِما أَرانا مِن عَلاماتِ التَّدبيرِ المُتقَنِ ، وَالقَضاءِ المُبرَمِ . ^۱

۳۵۰۶.عنه عليه السلام :ظَهَرَ فِي العُقولِ بِما يُرى في خَلقِهِ مِن عَلاماتِ التَّدبيرِ . . . وهُوَ الحَكيمُ العَليمُ ، أَتقَنَ ما أَرادَ مِن خَلقِهِ مِنَ الأَشباحِ كُلِّها ، لا بِمِثالٍ سَبَقَ إِلَيهِ ، ولا لُغوبٍ دَخَلَ عَلَيهِ في خَلقِ ما خَلَقَ لَدَيهِ . ^۲

۳۵۰۷.عنه عليه السلام :ظَهَرَت فِي بَدائِعِ الَّذي أَحدَثَها آثارُ حِكمَتِهِ ، وصارَ كُلُّ شَيءٍ خَلَقَ حُجَّةً لَهُ ومُنتَسِبا إِلَيهِ ؛ فَإِن كانَ خَلقا صامِتا فَحُجَّتُهُ بِالتَّدبيرِ ناطِقَةٌ فيهِ . ^۳

۳۵۰۸.عنه عليه السلام :عَجِبتُ لِمَن شَكَّ فِي اللّهِ وهُوَ يَرى خَلقَ اللّهِ . ^۴

۳۵۰۹.عنه عليه السلامـ لَمّا سُئِلَ عَن إِثباتِ الصّانِعِ ـ: البَعرَةُ تَدُلُّ عَلَى البَعيرِ ، وَالرَّوثَةُ تَدُلُّ عَلَى الحَميرِ ، وآثارُ القَدَمِ تَدُلُّ عَلَى المَسير ، فَهَيكَلٌ عِلوِيٌّ بِهذِهِ اللَّطافَةِ ، ومَركَزٌ سِفلِيٌّ بِهذِهِ الكَثافَةِ ، كَيفَ لا يَدُلاّنِ عَلَى اللَّطيفِ الخَبيرِ ؟! ^۵

۳۵۱۰.عنه عليه السلامـ فيما نُسِبَ إلَيهِ أنَّهُ كانَ كَثيرا ما يَقولُ إِذا فَرَغَ مِن صَلاةِ اللَّيلِ ـ: أَشهَدُ أنَّ السَّماواتِ وَالأَرضَ وما بَينَهُما آياتٌ تَدُلُّ عَلَيكَ، وشواهِدُ تَشهَدُ بِما إِلَيهِ دَعَوتَ. كُلُّ ما يُؤَدّي عَنكَ الحُجَّةَ ، ويَشهَدُ لَكَ بِالرُّبوبِيَّةِ ، مَوسومٌ بِاثارِ نِعمَتِكَ ومَعالِمِ تَدبيرِكَ. عَلَوتَ بِها عَن خَلقِكَ، فَأَوصَلتَ إِلَى القُلوبِ مِن مَعرِفَتِكَ ما آنَسَها مِن وَحشَةِ الفِكرِ ، وكَفاها رَجمَ الاِحتِجاجِ ؛ فَهِيَ مَعَ مَعرِفَتِها بِكَ ووَلَهِها إِلَيكَ شاهِدَةٌ بِأَنَّك لا تَأخُذُكَ الأَوهامُ ، ولا تُدرِكُكَ العُقولُ وَلاَ الأَبصارُ . ^۶