397
دانش نامه عقايد اسلامي ج3

۲۹۷۶.امام صادق عليه السلام :اگر بندگان هنگامى كه نمى دانستند ، توقّف مى كردند و انكار نمى كردند ، كافر نمى شدند .

۲۹۷۷.امام صادق عليه السلام :خداوند ، بندگانش را به دو آيه از كتابش سفارش مخصوص كرده است : اين كه تا ندانند ، نگويند ؛ و آنچه را نمى دانند ، رد نكنند . خداوند عز و جلمى فرمايد : «آيا از آنان در كتاب پيمان گرفته نشده است كه جز حق به خدا نسبت ندهند؟» و فرمود : «بلكه آنچه را به شناختش احاطه نيافته اند وحقيقت آن هنوز برايشان آشكار نشده است، دروغ مى انگارند» .

۲۹۷۸.الكافىـ به نقل از هشام بن سالم ـ: به امام صادق عليه السلام گفتم : حقّ خداوند بر خلقش چيست؟
فرمود : «آنچه را مى دانند بگويند و از آنچه نمى دانند ، باز ايستند» .

۲ / ۱۴

اعتراف به نادانى

۲۹۷۹.پيامبر خدا عليه السلامـ در مناجاتى به على عليه السلام آموخت ـ: [خدايا] تو دانايى و من ، نادان .

۲۹۸۰.امام على عليه السلام :غايت خرد ، اعتراف به نادانى است .

۲۹۸۱.امام على عليه السلام :دنيا جز با نعمت ها و امتحان ها و كيفرهاى اخروى كه خداوند نهاده است يا چيزهاى ديگرى كه نمى دانى ، پايدار نمى مانَد . اگر چيزى از اينها بر تو دشوار آمد ، آن را بر ندانستن خود حمل كن كه تو در آغاز ، نادان آفريده شدى و سپس ، آموخته شدى و بسى چيزها كه نمى دانى و نظرت در آن سرگردان مى مانَد و ديده ات گم راه مى گردد و سپس ، بينا مى گردى .


دانش نامه عقايد اسلامي ج3
396

۲۹۷۶.الإمام الصادق عليه السلام :لَو أنَّ العِبادَ إذا جَهِلوا وقَفوا ولَم يَجحَدوا ، لَم يَكفُروا. ۱

۲۹۷۷.عنه عليه السلام :إنَّ اللّهَ خَصَّ عِبادَهُ بِآيَتَينِ مِن كِتابِهِ : أن لا يَقولوا حَتّى يَعلَموا ، ولا يَرُدّوا ما لَم يَعلَموا . قالَ اللّهُ عز و جل : «أَلَمْ يُؤْخَذْ عَلَيْهِم مِّيثَـقُ الْكِتَـبِ أَن لاَّيَقُولُواْ عَلَى اللَّهِ إِلاَّ الْحَقَّ» ۲ ، و قالَ : «بَلْ كَذَّبُواْ بِمَا لَمْ يُحِيطُواْ بِعِلْمِهِ وَ لَمَّا يَأْتِهِمْ تَأْوِيلُهُ» ۳ . ۴

۲۹۷۸.الكافي عن هشام بن سالم :قُلتُ لِأَبي عَبدِاللّهِ عليه السلام : ما حَقُّ اللّهِ عَلى خَلقِهِ؟ فَقالَ : أن يَقولوا ما يَعلَمونَ ، ويَكُفّوا عَمّا لا يَعلَمونَ. ۵

۲ / ۱۴

الاِعتِرافُ بِالجَهلِ

۲۹۷۹.رسول اللّه صلى الله عليه و آلهـ فِي المُناجاةِ الَّتي عَلَّمَها عَلِيّا عليه السلام ـ: أنتَ العالِمُ وأنَا الجاهِلُ. ۶

۲۹۸۰.الإمام عليّ عليه السلام :غايَةُ العَقلِ الاِعتِرافُ بِالجَهلِ. ۷

۲۹۸۱.عنه عليه السلام :إنَّ الدُّنيا لَم تَكُن لِتَستَقِرَّ إلاّ عَلى ما جَعَلَهَا اللّهُ عَلَيهِ مِنَ النَّعماءِ ، وَالاِبتِلاءِ ، وَالجَزاءِ فِي المَعادِ ، أو ما شاءَ مِمّا لا تَعلَمُ ، فَإِن أشكَلَ عَلَيكَ شَيءٌ مِن ذلِكَ فَاحمِلهُ عَلى جَهالَتِكَ ، فَإِنَّكَ أوَّلُ ما خُلِقتَ بِهِ جاهِلاً ثُمَّ عُلِّمتَ . وما أكثَرَ ما تَجهَلُ مِنَ الأَمرِ [ الاُمورِ ]ويَتَحَيَّرُ فيهِ رَأيُكَ ! ويَضِلُّ فيهِ بَصَرُكَ ثُمَّ تُبصِرُهُ بَعدَ ذلِكَ ! ۸

1.الكافي : ج ۲ ص ۳۸۸ ح ۱۹ عن زرارة ، المحاسن : ج ۱ ص ۳۴۰ ح ۷۰۰ عن زرارة عن الإمام الباقر عليه السلام وراجع: غرر الحكم : ح ۷۵۸۲ ، بحارالأنوار : ج ۲ ص ۱۲۰ ح ۳۱ .

2.الأعراف : ۱۶۹ .

3.يونس : ۳۹ .

4.الكافي : ج ۱ ص ۴۳ ح ۸ عن إسحاق بن عبداللّه ، منية المريد : ص ۲۱۶ ، بصائر الدرجات : ص ۵۳۷ ح ۲ عن إسحاق بن عبداللّه وفيه «حصر» بدل «خصّ» ، بحارالأنوار : ج ۲ ص ۱۱۳ ح ۳ .

5.الكافي : ج ۱ ص ۵۰ ح ۱۲ و ص ۴۳ ح ۷ ، التوحيد : ص ۴۵۹ ح ۲۷ نحوه ، منية المريد : ص ۲۱۵ و ص ۲۸۲ كلّها عن زرارة عن الإمام الباقر عليه السلام ، بحارالأنوار : ج ۲ ص ۱۱۸ ح ۲۰ .

6.مُهج الدعوات : ص ۱۵۹ عن الحرث بن عمير عن الإمام الصادق عن أبيه عن الإمام عليّ عليهم السلام ، بحارالأنوار : ج ۸۶ ص ۳۳۳ ح ۷۱ .

7.غرر الحكم : ح ۶۳۷۵ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۳۴۸ ح ۵۹۰۰ .

8.نهج البلاغة : الكتاب ۳۱ ، بحارالأنوار : ج ۷۷ ص ۲۲۰ ح ۲ .

  • نام منبع :
    دانش نامه عقايد اسلامي ج3
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدى رى‏شهرى، با همکاری: رضا برنجكار، ترجمه: عبدالهادى مسعودى، مهدى مهریزى، على نقى خدایارى، محمّد مرادی و جعفر آریانی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 90427
صفحه از 551
پرینت  ارسال به