۴ / ۴
سكوتآداب پاسخ دادن
۲۶۷۸.امام على عليه السلام :بسى سخن كه پاسخش خاموشى است .
۲۶۷۹.امام على عليه السلام :برخى سكوت ها از پاسخ دادن رساترند .
۲۶۸۰.امام على عليه السلامـ در سفارش به پسرش امام حسين عليه السلام ـ: آفرين ! آفرين بر دانشمندى كه در كارش جدّيت كند و از شبيخون مرگ بترسد ، پس آماده كند و فراهم آورد . اگر پرسيده شود ، خيرخواهى كند و اگر رهايش كنند ، خاموش ماند . سخنش درست و خاموشى اش بى آن كه از ناتوانى باشد ، خود ، گونه اى پاسخ است .
۲۶۸۱.امام على عليه السلام :پاسخ ندادن به نادان ، رساترين پاسخ به اوست .
۲۶۸۲.امام على عليه السلام :چون در برابر نادانْ بردبارى نمودى ، او را پاسخى گشاده (مُفصّل) داده اى .
۲۶۸۳.مصباح الشريعةـ در آنچه به امام صادق عليه السلام نسبت داده است ـ: با روى گرداندن و پاسخ ندادن با نادان روبه رو شو ، تا مردم ياورت شوند؛ زيرا هركس به نادان پاسخ دهد ، گويى هيزم بر آتش مى نهد .
۲۶۸۴.عيون أخبار الرضا عليه السلامـ به نقل از موسى بن محمّد محاربى از مردى كه نامش را گفت ـ: از امام رضا عليه السلام نقل شده كه مأمون به ايشان گفت : بهترين شعرى را كه درباره سكوت در برابر نادان و نكوهش نكردن دوست مى دانى ، برايم بخوان .
امام عليه السلام فرمود :
«دوستم مرا تنها مى گذارد و دور مى شود/
ولى من براى آن ، علّت هايى را در نظر مى آورم .
و چنين مى بينم كه اگر سرزنشش كنم ، وى را برانگيخته باشم/
پس سرزنش نكردنش را خود ، سرزنشى مى بينم .
و هرگاه گرفتار نادانى زورگو مى گردم/
كه كارى ناشدنى را درست مى پندارد .
در برابر او سكوت اختيار مى كنم كه بسا/
خاموش ماندن از پاسخ ، خود ، پاسخ است» .
مأمون گفت : اين [شعر] چه زيبا بود . چه كسى آن را سروده است؟
فرمود : «از برخى جوانان ماست» .