175
دانش نامه عقايد اسلامي ج3

۵ / ۲

پايه هاى اسلام

۲۴۴۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هركس از امّت من بميرد و امامى از ميان آنها براى خود نشناسد ، به مرگ جاهلى مرده است و اگر او را نشناسد و دشمن شمارد ، مشرك است و اگر نشناسد و دشمن نشمارد و دشمنِ او را دوست نگيرد ، جاهل است ، ولى مشرك نيست .

۲۴۴۵.الكافىـ به نقل از سليم بن قيس ـ: على عليه السلام فرمود : «كمترين چيزى كه بنده با آن مؤمن شمرده مى شود ، اين است كه خداوند ـ تبارك و تعالى ـ خود را به او بشناسانَد تا به اطاعتش اقرار كند و پيامبرش را به او بشناسانَد تا به اطاعتش اقرار كند و امام و حجّت در زمينش و شاهد بر خلقش را به او بشناسانَد تا به اطاعتش اقرار كند» .
گفتم : اى اميرمؤمنان! اگر چه جز بدانچه وصف كردى ، به همه چيز نادان بماند؟
فرمود : «آرى؛ اگر وقتى به او دستور داده مى شود ، فرمان ببرد و چون باز داشته مى شود ، باز ايستد» .

۲۴۴۶.امام على عليه السلام :بر شما باد فرمان بردارى كسى كه عذرى در نشناختن وى نداريد !

۲۴۴۷.امام على عليه السلامـ در نامه اش به معاويه ـ: در آنچه نزد توست ، تقوا داشته باش و در حقّش بر عهده ات بنگر و به شناخت آنچه عذرى در ندانستنش ندارى ، بازگرد.

۲۴۴۸.امام على عليه السلام :در امر دين ، همين بس كه آنچه را كه ندانستنش پذيرفته نيست ، بشناسى .

۲۴۴۹.امام على عليه السلام :دانش ، دو گونه است : دانشى كه مردم را جز نگريستن در آن اختيارى نيست و آن ، ظواهر اسلام است ؛ و دانشى كه مردم را اختيار ترك آن است و آن ، قدرت خداى عز و جل است . ۱

1.ممكن است «قدرة» در متن عربى روايت ، تصحيف «قَدَر» باشد كه به معناى تقدير اعمال است و چگونگى تعلّق قدرت و دانش خدا به آن ، مسئله اى پيچيده و به تعبير امام على عليه السلام طريق مُظلَم و بحر عميقى است (ر . ك : بحار الأنوار : ج ۱ ص ۲۱۰).


دانش نامه عقايد اسلامي ج3
174

۵ / ۲

دَعائِمُ الإِسلامِ

۲۴۴۴.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :مَن ماتَ مِن اُمَّتي ولَيسَ لَهُ إمامٌ مِنهُم يَعرِفُهُ فَهِيَ ميتَةٌ جاهِلِيَّةٌ ، فَإِن جَهِلَهُ وعاداهُ فَهُوَ مُشرِكٌ ، وإن جَهِلَهُ ولَم يُعادِهِ ولَم يُوالِ لَهُ عَدُوًّا فَهُوَ جاهِلٌ ولَيسَ بِمُشرِكٍ. ۱

۲۴۴۵.الكافي عن سليم بن قيس :سَمِعتُ عَلِيّا صَلَواتُ اللّهِ عَلَيهِ يَقولُ : ... أدنى ما يَكونُ بِهِ العَبدُ مُؤمِناً أن يُعَرِّفَهُ اللّهُ تَبارَكَ وتَعالى نَفسَهُ فَيُقِرَّ لَهُ بِالطّاعَةِ ، ويُعَرِّفَهُ نَبِيَّهُ صلى الله عليه و آله فَيُقِرَّ لَهُ بِالطّاعَةِ ، ويُعَرِّفَهُ إمامَهُ وحُجَّتَهُ في أرضِهِ وشاهِدَهُ عَلى خَلقِهِ فَيُقِرَّ لَهُ بِالطّاعَةِ .
قُلتُ لَهُ : يا أميرَالمُؤمِنينَ ، وإن جَهِلَ جَميعَ الأَشياءِ إلاّ ما وَصَفتَ ؟
قالَ : نَعَم ، إذا اُمِرَ أطاعَ وإذا نُهِيَ انتَهى. ۲

۲۴۴۶.الإمام عليّ عليه السلام :عَلَيكُم بِطاعَةِ مَن لا تُعذَرونَ بِجَهالَتِهِ. ۳

۲۴۴۷.عنه عليه السلامـ في كِتابِهِ إلى مُعاوِيَةَ ـ: اِتَّقِ اللّهَ فيما لَدَيكَ ، وَانظُر في حَقِّهِ عَلَيكَ ، وَارجِع إلى مَعرِفَةِ ما لا تُعذَرُ بِجَهالَتِهِ. ۴

۲۴۴۸.عنه عليه السلام :كَفى مِن أمرِ الدّينِ أن تَعرِفَ ما لا يَسَعُ جَهلُهُ. ۵

۲۴۴۹.عنه عليه السلام :العِلمُ عِلمانِ : عِلمٌ لا يَسَعُ النّاسَ إلاَّ النَّظَرُ فيهِ وهُوَ صِبغَةُ الإِسلامِ ، وعِلمٌ يَسَعُ النّاسَ تَركُ النَّظَرِ فيهِ وهُوَ قُدرَةُ اللّهِ عز و جل. ۶

1.كمال الدين : ص ۴۱۴ ح ۱۵ عن سلمان و أبي ذرّ والمقداد ، بحارالأنوار : ج ۲۳ ص ۸۸ ح ۳۱ .

2.الكافي : ج ۲ ص ۴۱۴ ح ۱ ، دعائم الإسلام: ج ۱ ص ۱۳، كتاب سليم بن قيس: ج ۲ ص ۶۱۵ ح ۸ نحوه، بحارالأنوار: ج ۶۹ ص ۱۷ ح ۳ .

3.نهج البلاغة : الحكمة ۱۵۶ ، خصائص الأئمّة عليهم السلام : ص ۱۰۷ ، الإرشاد : ص ۲۳۲ وزاد فيه «والمعرفه» بعد «بالطاعة» ، دعائم الإسلام : ج ۱ ص ۹۸ ، بحارالأنوار : ج ۲ ص ۱۰۰ ح ۵۹ .

4.نهج البلاغة : الكتاب ۳۰ ، بحارالأنوار : ج ۳۳ ص ۸۳ ح ۳۹۸ .

5.نثر الدرّ : ج ۱ ص ۲۹۴ .

6.الخصال : ص ۴۱ ح ۳۰ ، كتاب سُليم بن قيس : ج ۲ ص ۹۵۴ ح ۸۷ كلاهما عن سليم بن قيس الهلالي ، بحارالأنوار : ج ۱ ص ۲۰۹ ح ۱ .

  • نام منبع :
    دانش نامه عقايد اسلامي ج3
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدى رى‏شهرى، با همکاری: رضا برنجكار، ترجمه: عبدالهادى مسعودى، مهدى مهریزى، على نقى خدایارى، محمّد مرادی و جعفر آریانی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 90485
صفحه از 551
پرینت  ارسال به