91
دانش نامه عقايد اسلامي ج2

۱۰۷۶.امام على عليه السلام :آن كه نياموزد ، نمى داند .

۱۰۷۷.امام على عليه السلام :نادان ، وقتى [ چيزى را] نمى داند ، نبايد از آموختن ، شرم كند .

۱۰۷۸.امام على عليه السلام :آن كه نمى داند، نبايد از آموختن ، ننگ داشته باشد .

۱۰۷۹.امام على عليه السلام :بيمارىِ نادانى، بر دانا [ نيز] عارض مى شود .

۱۰۸۰.امام على عليه السلام :اگر پنج خصلت نبود، همه مردم ، جزوِ صالحان مى شدند : قانع بودن به نادانى ، آزمندى به دنيا ، بخل ورزى در زيادى (افزون بر نياز) ، رياكارى در عمل، و خودپسندى (خودْرأيى) در انديشه .

۱۰۸۱.الجملـ به نقل از ابن جريج ـ: محمّد بن حنفيه در جنگ جمل، پرچم پدر (امام على عليه السلام ) را بر دوش داشت. پدر، چون كمى سستى از او ديد ، پرچم را گرفت .
محمّد مى گويد : خود را به پدر رساندم و تقاضا كردم كه آن را به من باز گرداند . زمانى طولانى از باز گرداندن ، خوددارى كرد . پس باز گرداند و فرمود : «آن را بگير و خوبْ پرچمدارى كن و در ميان يارانت قرار بگير و بالاى پرچم را پايين مياور و آن را به گونه اى بر افراز كه همراهانت آن را ببينند» .
[محمّد مى گويد:] آنچه را گفت ، انجام دادم . عمّار ياسر [ به من ]گفت : «اى محمّد ! امروز، چه نيكو پرچمدارى كردى!
امير مؤمنان فرمود : «پس از چه ؟».
عمّار گفت : دانش، جز با آموختن ، به دست نمى آيد .


دانش نامه عقايد اسلامي ج2
90

۱۰۷۶.عنه عليه السلام :مَن لَم يَتَعَلَّم لَم يَعلَم. ۱

۱۰۷۷.عنه عليه السلام :لا يَستَحيِ الجاهِلُ إذا لَم يَعلَم أن يَتَعَلَّمَ. ۲

۱۰۷۸.عنه عليه السلام :لا يَستَنكِفَنَّ مَن لَم يَكُن يَعلَمُ أن يَتَعَلَّمَ. ۳

۱۰۷۹.عنه عليه السلام :عِلَّةُ الجَهلِ تُعرَضُ عَلَى العالِمِ. ۴

۱۰۸۰.عنه عليه السلام :لَولا خَمسُ خِصالٍ لَصارَ النّاسُ كُلُّهُم صالِحينَ : أوَّلُهَا القَناعَةُ بِالجَهلِ ، وَالحِرصُ عَلَى الدُّنيا ، وَالشُّحُّ بِالفَضلِ ، وَالرِّياءُ فِي العَمَلِ ، وَالإِعجابُ بِالرَّأيِ. ۵

۱۰۸۱.الجمل عن ابن جريج :كانَ مُحَمَّدُ بنُ الحَنَفِيَّةِ رضى الله عنه يَحمِلُ رايَةَ أبيهِ عليه السلام يَومَ الجَمَلِ ، ورَأى مِنهُ بَعضَ النُّكوصِ ۶ فَأَخَذَ الرّايَةَ مِنهُ ، قالَ مُحَمَّدٌ : فَأَدرَكتُهُ وعالَجتُهُ عَلى أن يَرُدَّها فَأَبى عَلَيَّ طَويلاً ، ثُمَّ رَدَّها وقالَ : خُذها وأحسِن حَملَها وتَوَسَّط أصحابَكَ ولا تَخفِض عالِيَها ، وَاجعَلها مُستَشرِفَةً يَراها أصحابُكَ . فَفَعَلتُ ما قالَ لي ، فَقالَ عَمّارُ ابنُ ياسِرٍ : يا أبَا القاسِمِ ، ما أحسَنَ ما حَمَلتَ الرّايَةَ اليَومَ ! فَقالَ لَهُ أميرُ المُؤمِنينَ عليه السلام :
«بَعدَ ماذا !!» . فَقالَ عَمّارٌ : مَا العِلمُ إلاّ بِالتَّعَلُّمِ. ۷

1.غرر الحكم : ح ۸۱۸۴ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۴۴۴ ح ۷۷۷۸ .

2.المحاسن : ج ۱ ص ۳۵۸ ح ۷۶۴ عن ابن القدّاح عن الإمام الصادق عن أبيه عليهماالسلام ، نهج البلاغة : الحكمة ۸۲ وفيه «لا يستحينّ أحد» بدل «لا يستحي الجاهل» ، الخصال : ص ۳۱۵ ح ۹۶ عن الشعبي وفيه «لا يستحيي العالم» بدل «لا يستحي الجاهل» ، صحيفة الإمام الرضا عليه السلام : ص ۲۵۴ ح ۱۷۸ ، قرب الإسناد : ص ۱۵۶ ح ۵۷۲ كلاهما عن الإمام الباقر عن الإمام عليّ عليهماالسلامنحوه ، بحار الأنوار : ج ۱ ص ۱۷۶ ح ۴۵ .

3.غرر الحكم : ح ۱۰۲۴۲ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۵۲۱ ح ۹۴۷۵ .

4.جامع الأخبار : ص ۳۸۳ ح ۱۰۷۲ ، بحار الأنوار : ج ۴۱ ص ۴۳ ح ۲۱ .

5.المواعظ العدديّة : ص ۲۶۳ .

6.النُّكُوصُ : الإحجام والانقداعُ عن الشيء (لسان العرب : ج ۷ ص ۱۰۱) .

7.الجمل : ص ۳۶۱ .

  • نام منبع :
    دانش نامه عقايد اسلامي ج2
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدى رى‏شهرى، با همکاری: رضا برنجكار، ترجمه: عبدالهادى مسعودى، مهدى مهریزى، على نقى خدایارى، محمّد مرادی و جعفر آریانی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 57087
صفحه از 618
پرینت  ارسال به