405
دانش نامه عقايد اسلامي ج2

۱۶۴۶.امام باقر عليه السلام :به لقمان گفته شد : از حكمت چه گرد آورده اى؟
گفت : «براى آنچه كفايت شده ام ، خود را به زحمت نمى اندازم و آنچه را به من سپرده شده ، تباه نمى سازم» .

۱۶۴۷.الزهد ، ابن حنبلـ به نقل از سيّار ـ: به لقمان گفته شد : حكمتت چيست؟
گفت : «جوياى آنچه كفايت شده ام ، نيستم و خود را براى آنچه به كارم نمى آيد ، به زحمت نمى اندازم» .

۱۶۴۸.امام صادق عليه السلام :لقمان به پسرش گفت : «پسركم! سرور اخلاق حكيمانه ، دين خداى متعال است و مثال دين ، مانند درخت استوار است . پس ايمان به خداوند ، آب آن و نماز ، آوندهاى ۱ آن و زكات ، تنه آن و برادرى در راه خدا ، شاخه هاى آن و اخلاق نيك ، برگ آن و دورى از نافرمانى خدا ، ميوه آن است و درخت ، جز با ميوه پاكيزه كامل نگردد و همين گونه ، دين نيز جز با دورى از حرام ها كامل نمى گردد» .

۱۶۴۹.امام صادق عليه السلام :حكيمى ، حكيمى را براى هفت سخن ، هفت صد فرسنگ دنبال كرد و آن گاه كه به او رسيد ، بدو گفت : اى فلان! بلندتر از آسمان و گسترده تر از زمين و توانگرتر از دريا و سخت تر از سنگ و سوزنده تر از آتش و سردتر از زَمهرير و سنگين تر از كوه هاى استوار چيست؟
حكيم ديگر پاسخ داد : اى فلان! حقّ بلندتر از آسمان ، و عدل گسترده تر از زمين ، و بى نيازى نفس توانگرتر از دريا ، و دل كافر سخت تر از سنگ ، و آزمند پُر طمع سوزنده تر از آتش ، و نااميدى از رحمت الهى سردتر از زمهرير ، و تهمت زدن بر بى گناه سنگين تر از كوه هاى استوار است .

1.آوند، به لوله هاى باريك در ساقه گياه گفته مى شود كه آب وشيره گياه را منتقل مى كند (ر.ك : فرهنگ عميد) .


دانش نامه عقايد اسلامي ج2
404

۱۶۴۶.الإمام الباقر عليه السلام :قيلَ لِلُقمانَ : مَا الَّذي أجمَعتَ عَلَيهِ مِن حِكمَتِكَ ؟
قالَ : لا أتَكَلَّفُ ما قَد كُفيتُهُ ، ولا اُضَيِّعُ ما وُلّيتُهُ. ۱

۱۶۴۷.الزهد لابن حنبل عن سيّار :قيلَ لِلُقمانَ : ما حِكمَتُكَ ؟
قالَ : لا أسأَلُ عَمّا كُفيتُ ، ولا أتَكَلَّفُ ما لا يَعنيني. ۲

۱۶۴۸.الإمام الصادق عليه السلام :قالَ لُقمانُ لاِبنِهِ : . . . يا بُنَيَّ ، سَيِّدُ أخلاقِ الحِكمَةِ دينُ اللّهِ تَعالى ، ومَثَلُ الدّينِ كَمَثَلِ الشَّجَرَةِ الثّابِتَةِ ، فَالإِيمانُ بِاللّهِ ماؤُها ، وَالصَّلاةُ عُروقُها ، وَالزَّكاةُ جِذعُها ، وَالتَّآخي فِي اللّهِ شُعَبُها ، وَالأَخلاقُ الحَسَنَةُ وَرَقُها ، وَالخُروجُ عَن مَعاصِي اللّهِ ثَمَرُها ، ولا تَكمُلُ الشَّجَرَةُ إلاّ بِثَمَرَةٍ طَيِّبَةٍ ، كَذلِكَ الدّينُ لا يَكمُلُ إلاّ بِالخُروجِ عَنِ المَحارِمِ. ۳

۱۶۴۹.عنه عليه السلام :تَبِعَ حَكيمٌ حَكيماً سَبعَمِئَةِ فَرسَخٍ في سَبعِ كَلِماتٍ ، فَلَمّا لَحِقَ بِهِ قالَ لَهُ : يا هذا ، ما أرفَعُ مِنَ السَّماءِ ، وأوسَعُ مِنَ الأَرضِ ، وأغنى مِنَ البَحرِ ، وأقسى مِنَ الحَجَرِ ، وأشَدُّ حَرارَةً مِنَ النّارِ ، وأشَدُّ بَرداً مِنَ الزَّمهَريرِ ، وأثقَلُ مِنَ الجِبالِ الرّاسِياتِ ؟
فَقالَ لَهُ : يا هذا ، الحَقُّ أرفَعُ مِنَ السَّماءِ ، وَالعَدلُ أوسَعُ مِنَ الأَرضِ ، وغِنَى النَّفسِ أغنى مِنَ البَحرِ ، وقَلبُ الكافِرِ أقسى مِنَ الحَجَرِ ، وَالحَريصُ الجَشِعُ أشَدُّ حَرارَةً مِنَ النّارِ ، وَاليَأسُ مِن رَوحِ اللّهِ أشَدُّ بَرداً مِنَ الزَّمهَريرِ ، وَالبُهتانُ عَلَى البَريءِ أثقَلُ مِنَ الجِبالِ الرّاسِياتِ. ۴

1.قرب الإسناد : ص ۷۲ ح ۲۳۲ عن مسعدة بن صدقة عن الإمام الصادق عليه السلام ، بحارالأنوار : ج ۱۳ ص ۴۱۵ ح ۶ .

2.الزهد لابن حنبل: ص۱۳۱، شعب الإيمان: ج ۴ ص ۲۶۴ ح ۲۰۲۵ و ج ۷ ص۴۱۶ ح ۱۰۸۰۹؛ قصص الأنبياء: ص ۱۹۰ ح ۲۳۸ عن إبراهيم بن عبدالحميد عن الإمام الكاظم عليه السلام ، بحارالأنوار : ج ۱۳ ص ۴۱۷ ح ۱۰ .

3.قصص الأنبياء : ص ۱۹۶ ص ۲۴۵ ، بحارالأنوار : ج ۱۳ ص ۴۲۰ ح ۱۴ .

4.الخصال : ص ۳۴۸ ح ۲۱ ، الأمالي للصدوق : ص ۳۱۷ ح ۳۶۹ كلاهما عن معاوية بن وهب ، معاني الأخبار : ص ۱۷۷ ح ۱ عن محمّد بن وهب ، الاختصاص : ص ۲۴۷ عن سعد بن عبداللّه عن بعض أصحابه ومن دون اسنادٍ إلى المعصوم ، جامع الأحاديث للقمّي : ص ۲۲۷ ، بحارالأنوار : ج ۷۸ ص ۱۹۱ ح ۲ .

  • نام منبع :
    دانش نامه عقايد اسلامي ج2
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدى رى‏شهرى، با همکاری: رضا برنجكار، ترجمه: عبدالهادى مسعودى، مهدى مهریزى، على نقى خدایارى، محمّد مرادی و جعفر آریانی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 57324
صفحه از 618
پرینت  ارسال به