365
دانش نامه عقايد اسلامي ج2

خداوند متعال ، كالاى دنيا را ، هر چند بزرگ باشد ، اندك و ناچيز مى شمارد و مى فرمايد :
«قُلْ مَتَـعُ الدُّنْيَا قَلِيلٌ . ۱ بگو : كالاى دنيا اندك است» .
امّا حكمت را «خير كثير» مى نامد :
«يُؤْتِى الْحِكْمَةَ مَن يَشَاءُ وَمَن يُؤْتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ أُوتِىَ خَيْرًا كَثِيرًا . ۲ به هر كس كه بخواهد ، حكمت مى دهد و هر كه حكمت يابد ، بى گمان ، خيرى فراوان يافته است» .

1.نساء : آيه ۷۷ .

2.بقره : آيه ۲۶۹ .


دانش نامه عقايد اسلامي ج2
364

مى شود ، ۱ تا آن جا كه كاملاً از بين مى رود ۲ و در آن حال ، عقل به طور كامل ، زنده مى گردد و زمام انسان را به دست مى گيرد و از آن پس ، زمينه اى براى انجام دادن كارهاى ناشايست در وجود او باقى نمى مانَد ۳ و در نتيجه ، حكمت با عصمت ۴ همراه مى گردد و در نهايت ، همه ويژگى هاى حكيم و عالم حقيقى براى آدمى حاصل مى گردد و در بالاترين مراتب علم و حكمت ، به والاترين درجات خودشناسى و خداشناسى مى رسد . ۵
در اين مرتبت والا ، دل آدمى از هر چه فانى است ، گسسته مى گردد و به عالم بقا مى پيوندد ، چنان كه سرورِ حكما و اميرِ عرفا در تفسير حكمت مى فرمايد :
أوَّلُ الحِكمَةِ تَركُ اللَّذّاتِ ، وآخِرُها مَقتُ الفانِياتِ . ۶ آغاز حكمت ، ترك لذّت ها و پايان آن ، نفرت از چيزهاى نابودشدنى است .
و نيز مى فرمايد :
حَدُّ الحِكمَةِ الإعراضُ عَن دارِ الفِناءِ ، وَالتَّوَلُّهُ بِدارِ البَقاءِ . ۷ حكمت ، يعنى روى گرداندن از سراى ناپايدار و شيفتگى به سراى ماندگار .
اكنون با تأمّل در نقش حكمت در تكامل انسان ، روشن مى شود كه چرا

1.ر.ك : ص ۲۴۷ (پژوهشى درباره معناى «دانش») .

2.ر.ك : ص ۳۷۹ (كاهش شهوت) .

3.ر . ك : ص ۳۸۱ ح ۱۶۰۳ .

4.ر . ك : ص ۳۸۱ (عصمت) .

5.ر . ك : ص ۳۸۷ (خودشناسى) .

6.ر . ك : ص ۳۵۴ ح ۱۵۵۷ .

7.ر . ك : ص ۳۵۴ ح ۱۵۵۵ .

  • نام منبع :
    دانش نامه عقايد اسلامي ج2
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدى رى‏شهرى، با همکاری: رضا برنجكار، ترجمه: عبدالهادى مسعودى، مهدى مهریزى، على نقى خدایارى، محمّد مرادی و جعفر آریانی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 57271
صفحه از 618
پرینت  ارسال به