265
دانش نامه عقايد اسلامي ج2

۱۲۸۷.امام على عليه السلام :دانش ، حجابى در برابر آفات است .

۱۲۸۸.امام على عليه السلام :در توصيف آنان كه خداوند ، حجّت ها و نشانه هايش را به واسطه ايشان نگاه مى دارد ـ : دانش ، آنان را به نهايت بصيرت رسانده است و به روح يقين رسيده اند . آنچه را نازپروردگان دشوار ديده اند ، به راحتى پذيرفته اند و بدانچه نادانان از آن رميده اند ، انس گرفته اند . با كالبدهايشان با دنيا همراه گشته اند ؛ ولى جان هايشان به جهان برتر آويخته است . اينان ، جانشينان خداوند در زمين و دعوتگران به دينش هستند . وه كه چه مشتاق ديدار آنانم!

۱۲۸۹.امام على عليه السلام :دانش ، نقطه اى است . نادانان آن را زياد كردند .

۱۲۹۰.تنبيه الخواطر :از امير مؤمنان درباره دانش پرسيدند . فرمود : «چهار كلمه است : خدا را به اندازه نيازت به او بپرستى ؛ او را به اندازه مقاومتت بر آتش سرپيچى كنى ؛ براى دنيايت به اندازه عمرت كار كنى ؛ براى آخرتت به اندازه ماندنت در آن ، تلاش كنى» .

۱۲۹۱.امام صادق عليه السلام :همه دانش مردم را در چهار چيز يافتم : نخست اين كه پروردگارت را بشناسى ؛ دوم اين كه بدانى با تو چه كرده است ؛ سوم اين كه بدانى چه از تو مى خواهد ؛ و چهارم اين كه بدانى چه چيزى تو را از دينت بيرون مى بَرَد .

۱۲۹۲.قصص الأنبياءـ به نقل از وَهب بن مُنَبّه يمانى ـ: خداوند متعال به آدم وحى كرد : «من ، همه دانش را برايت در چهار عبارت ، گِرد مى آورم : يكى براى خودم؛ يكى براى تو؛ يكى ميان من و تو؛ و يكى هم ميان تو و مردم . آنچه براى من است ، اين كه مرا بپرستى و هيچ چيز را شريك من نكنى؛ و آنچه براى توست اين كه من در برابر عمل تو هنگامى به تو پاداش مى دهم كه بيشترين نياز را به آن دارى ؛ و آنچه ميان من و توست ، اين كه وظيفه تو دعا كردن است و اجابت كردن بر عهده من؛ و آنچه ميان تو و مردم است ، اين كه براى مردم ، همان را بپسندى كه براى خود مى پسندى» .


دانش نامه عقايد اسلامي ج2
264

۱۲۸۷.عنه عليه السلام :العِلمُ حِجابٌ مِنَ الآفاتِ. ۱

۱۲۸۸.عنه عليه السلامـ في صِفَةِ مَن يَحفَظُ اللّهُ بِهِم حُجَجَهُ وبَيِّناتِهِ ـ: هَجَمَ بِهِمُ العِلمُ عَلى حَقيقَةِ البَصيرَةِ ، وباشَروا روحَ اليَقينِ ، وَاستَلانوا مَا استَوعَرَهُ ۲ المُترَفونَ ، وأنِسوا بِمَا استَوحَشَ مِنهُ الجاهِلونَ ، وصَحِبُوا الدُّنيا بِأَبدانٍ أرواحُها مُعَلَّقَةٌ بِالمَحَلِّ الأَعلى . اُولئِكَ خُلَفاءُ اللّهِ في أرضِهِ ، وَالدُّعاةُ إلى دينِهِ . آهِ آهِ شَوقاً إلى رُؤيَتِهِم. ۳

۱۲۸۹.عنه عليه السلام :العِلمُ نُقطَةٌ كَثَّرَهَا الجاهِلونَ. ۴

۱۲۹۰.تنبيه الخواطر :سُئِلَ أميرُ المُؤمِنينَ عليه السلام عَنِ العِلمِ فَقالَ : أربَعُ كَلِماتٍ : أن تَعبُدَ اللّهَ بِقَدرِ حاجَتِكَ إلَيهِ ، وأن تَعصِيَهُ بِقَدرِ صَبرِكَ عَلَى النّارِ ، وأن تَعمَلَ لِدُنياكَ بِقَدرِ عُمُرِكَ فيها ، وأن تَعمَلَ لاِخِرَتِكَ بِقَدرِ بَقائِكَ فيها. ۵

۱۲۹۱.الإمام الصادق عليه السلام :وَجَدتُ عِلمَ النّاسِ كُلَّهُ في أربَعٍ : أوَّلُها : أن تَعرِفَ رَبَّكَ ، وَالثّاني : أن تَعرِفَ ما صَنَعَ بِكَ ، وَالثّالِثُ : أن تَعرِفَ ما أرادَ مِنكَ ، وَالرّابِعُ : أن تَعرِفَ ما يُخرِجُكَ مِن دينِكَ. ۶

۱۲۹۲.قصص الأنبياء عن وهب بن منبّه اليمانيّ :أوحَى اللّهُ تَعالى إلى آدَمَ عليه السلام : إنّي أجمَعُ لَكَ العِلمَ كُلَّهُ في أربَعِ كَلِماتٍ : واحِدَةٌ لي ، وواحِدَةٌ لَكَ ، وواحِدَةٌ فيما بَيني وبَينَكَ ، وواحِدَةٌ فيما بَينَكَ وبَينَ النّاسِ .
فَأَمَّا الَّتي لي فَتَعبُدُني ولا تُشرِكُ بي شَيئاً ، وأمَّا الَّتي لَكَ فَأَجزيكَ بِعَمَلِكَ أحوَجَ ما تَكونُ إلَيهِ ، وأمَّا الَّتي فيما بَيني وبَينَكَ فَعَلَيكَ الدُّعاءُ وعَلَيَّ الإِجابَةُ ، وأمَّا الَّتي فيما بَينَكَ وبَينَ النّاسِ فَتَرضى لِلنّاسِ ما تَرضى لِنَفسِكَ. ۷

1.غرر الحكم : ح ۷۲۰ .

2.في المصدر : «استعوَرَه» والصحيح ما أثبتناه بقرينة السياق و شرح نهج البلاغة .

3.نهج البلاغة : الحكمة ۱۴۷ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۵۱۴ ح ۹۳۵۱ نحوه ، بحارالأنوار : ج ۱ ص ۱۸۸ ح ۴ ؛ كنزالعمّال : ج ۱۰ ص ۲۶۴ ح ۲۹۳۹۱ نقلاً عن ابن الأنباري في المصاحف .

4.مستدرك نهج البلاغة لكاشف الغطاء : ص ۱۸۵ ، عوالي اللآلي : ج ۴ ص ۱۲۹ ح ۲۲۳ .

5.تنبيه الخواطر : ج ۲ ص ۳۷ .

6.الكافي : ج ۱ ص ۵۰ ح ۱۱ ، الخصال : ص ۲۳۹ ح ۸۷ ، معاني الأخبار : ص ۳۹۴ ح ۴۹ ، الأمالي للطوسي : ص ۶۵۱ ح ۱۳۵۱ ، المحاسن : ج ۱ ص ۳۶۵ ح ۷۸۸ كلّها عن سفيان بن عيينة ، الإرشاد : ج ۲ ص ۲۰۳ ، مشكاة الأنوار : ص ۴۵۳ ص ۱۵۱۲ ، تنبيه الخواطر : ج ۲ ص ۷۳ ، عدّة الداعي : ص ۷۲ ، أعلام الدين : ص ۴۰ ، بحارالأنوار : ج ۱ ص ۲۱۲ ص ۶ .

7.قصص الأنبياء : ص ۶۹ ح ۵۰ ، بحارالأنوار : ج ۱۱ ص ۱۱۵ ح ۴۲ .

  • نام منبع :
    دانش نامه عقايد اسلامي ج2
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدى رى‏شهرى، با همکاری: رضا برنجكار، ترجمه: عبدالهادى مسعودى، مهدى مهریزى، على نقى خدایارى، محمّد مرادی و جعفر آریانی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 57344
صفحه از 618
پرینت  ارسال به