93
حكمت نامه بسيج

۱۳۲.امام على عليه السلام :از نشانه هاى حكمت ، فرمانبردارى از بالا دست و گرامى داشتن همتايان و انصاف با زيردستان است.

۱۳۳.امام على عليه السلام :[ نمونه اى ] از رفتار حكيمانه اين است كه : با بالا دستِ خود ، جدال نكنى و زيردستان را خوار نسازى و به كارى كه در توان تو نيست، نپردازى و زبانت با دلت، و گفتارت با رفتارت مخالفت نكند و در آنچه نمى دانى ، سخن نگويى و كارها را به هنگام روى آوردن (فراهم شدن زمينه انجام دادن آن) رها نسازى و به هنگام پشت كردن، پيگيرى نكنى.

۱۳۴.امام على عليه السلام ـ در حكمتهاى منسوب به ايشان ـ :با آزاد مردان ، تنها با بزرگوارى رفتار كنيد ، با مردمانِ متوسط ، با ميل و هراس ، و با مردمان پست ، با خوارى.

۱۳۵.امام على عليه السلام :مردم را بر سنّتها و آيينشان برپاى دار و [چنان كن ]كه بى گناهان ، از تو احساس امنيت كنند و بدكاران ، از تو بترسند؛ و به مرزها و كناره هاى شهرها رسيدگى كن.

۱۳۶.امام على عليه السلام :بپرهيز از هر كارى كه آزاده اى را از تو بِرَماند، يا جايگاه تو را خوار سازد ، يا بدى را به سويت سرازير كند ، و يا عقوبتى را بدان عمل در رستاخيز ، به دوش كشى!

۱۳۷.امام على عليه السلام ـ در حكمتهاى منسوب به ايشان ـ :برخى از مردمان اند كه اگر بر نيكى شان بيفزايى ، تو را كوچك كنند و اگر آنان را دوستِ ويژه قلمداد كنى ، تو را سبُك سازند .
خشنودى شان را جايگاهى نيست كه آن را بشناسى، و خشمشان مكانى ندارد كه از آن بپرهيزى . اگر با اينان برخورد داشتى ، دوستى هاى عمومى را با آنان به كار بند و آنان را از دوستى خصوصى، محروم ساز ، تا آنچه به آنان روا داشتى ، مانعى باشد در برابر آسيبهاى آنان ، و آنچه را از آنان دريغ داشتى ، بردارنده احترام آنان شود.


حكمت نامه بسيج
92

۱۳۲.عنه عليه السلام :مِن الحِكمَةِ طاعَتُكَ لِمَن فَوقَكَ ، وَإجلالُكَ مَن في طَبَقَتِكَ ، وإنصافُكَ لِمَن دونَكَ . ۱

۱۳۳.عنه عليه السلام :مِنَ الحِكمَةِ أن لا تُنازِعَ مَن فَوقَكَ ، وَلا تَستَذِلَّ مَن دونَكَ ، وَلا تَتَعاطى ما لَيسَ في قُدرَتِكَ ، وَلا يُخالِفَ لِسانُكَ قَلبَكَ ، وَلا قَولُكَ فِعلَكَ ، وَلا تَتَكَلَّمَ فيما لا تَعلَمُ ، وَلا تَترُكَ الأمرَ عِندَ الإقبالِ وتَطلُبَه عِندَ الإدبارِ . ۲

۱۳۴.عنه عليه السلام :ـ فِي الحِكَمِ المَنسوبَةِ إِلَيهِ ـ: عامِلوا الأحرارَ بِالكَرامَةِ المَحضَةِ، وَالأوساطَ بِالرَّغبَةِ وَالرَّهبَةِ ، وَالسَّفَلةَ بِالهَوانِ . ۳

۱۳۵.عنه عليه السلام :أقِمِ الناسَ عَلى سُنَّتهِم وَدينِهِم ، وَليَأمَنكَ بَرِيئُهُم وَليَخَفكَ مُريبُهم ، وَتَعاهَد ثُغورَهُم وَأطرافَهُم . ۴

۱۳۶.عنه عليه السلام :إيّاكَ وَكُلَّ عَمَلٍ يُنفِّرُ عَنكَ حُرّاً ، أو يُذِلُّ لَكَ قَدراً ، أو يَجلِبُ عَليكَ شَرّاً ، أو تَحمِلُ بهِ إلَى القِيامةِ وِزراً . ۵

۱۳۷.عنه عليه السلام ـ فِي الحِكَمِ المَنسوبَةِ إِلَيهِ ـ :مِنَ الناسِ مَن يَنقُصُكَ إذا زِدتَه ، وَيَهونُ عليكَ إذا خاصَصتَهُ ، لَيسَ لِرِضاهُ مَوضِعٌ تَعرِفُه ،
ولا لِسُخطِه مَكانٌ تَحذَرُهُ ، فَإذا لَقيتَ اُولئكَ فَابذِل لَهم مَوضِعَ المَوَدَّةِ العامَّةِ ، وَاحْرِمهُم مَوضِعَ الخاصَّةِ؛ لِيَكونَ ما بَذَلتَ لَهُم مِن ذلكَ حائِلاً دونَ شَرِّهم ، وَما حَرَمتَهُم مِن هذا قاطِعاً لِحُرمَتِهم . ۶

1.غرر الحكم : ۹۴۲۲.

2.غرر الحكم : ۹۴۵۰.

3.شرح نهج البلاغة : ۲۰ / ۳۱۱ / ۵۷۴.

4.غرر الحكم : ۲۴۱۹.

5.غرر الحكم : ۲۷۲۷.

6.شرح نهج البلاغة : ۲۰ / ۳۲۰ / ۶۷۳.

  • نام منبع :
    حكمت نامه بسيج
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری، با همکاری: احمد غلامعلی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    اتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 41107
صفحه از 323
پرینت  ارسال به