573
توسعه اقتصادي بر پايه قرآن و حديث ج2

۹۵۵.امام صادق عليه السلام :اگر اصرار فراوان مؤمن براى برخوردارى از روزى نبود ، همانا بيش از اين وى در تنگناى روزى قرار مى گرفت .

۹۵۶.الاحتجاجـ بخشى از پرسش كافرى از امام صادق عليه السلامـ: « . . .به چه سبب كسانى كه خداوند توانگرى شان بخشيده و روزى شان را گشايش داده ، مستحق توانگرى و گشايش گشته اند؟ به چه سبب فقير مستحق تنگنا و تنگدستى شده است؟» ـ : خداوند توانگران را با آن چه به ايشان عطا فرموده ، آزموده است تا در نگرد كه چگونه شكر مى كنند ؛ و فقيران را با تنگنا آزموده تا ببيند كه چه سان صبر مى ورزند .
و سبب ديگر آن كه روزى برخى را در زندگى شان پيش انداخته و روزى برخى ديگر را به هنگامى محول فرموده كه بدان نياز دارند .
و ديگر سبب آن كه خداوند مى داند هر گروه چه اندازه تحمل دارد و هر يك را به قدر تحملش روزى عطا فرموده است . اگر همه مردم توانگر بودند ، دنيا ويران مى شد و تدبير تباه مى گشت و اهل جهان نابود مى شدند ؛ ليكن برخى از ايشان را يار برخى ديگر قرار داد و سبب هاى پيدايش روزى را در انواع كارها و حرفه ها نهاد . اين ، ماندگارتر و تدبيرمندانه تر است . آن گاه خداوند توانگران را با لطف ورزيدن به فقيران آزمود . اين همه ، لطف و رحمت خداى حكمت پيشه است كه در تدبيرش عيبى راه ندارد .

۱ / ۵

كسانى كه از جايى كه گمان نمى رود ، روزى دريافت مى كنند

۱ / ۵ ـ ۱

تقواپيشه

قرآن:

«و هر كه از خدا پروا كند ، براى او راه بيرون شدن پديد آورد * و او را از جايى كه گمان ندارد ، روزى دهد . و هر كه بر خدا توكلّ كند ، خدا او را بسنده است؛ كه خدا به انجام رساننده فرمان خويش است. به راستى كه خداوند براى هر چيز اندازه اى نهاده است .»


توسعه اقتصادي بر پايه قرآن و حديث ج2
572

۹۵۵.عنه عليه السلام :لَولا كَثرَةُ إلحاحِ المُؤمِنِ فِي الرِّزقِ ، لَضَيَّقَ عَلَيهِ مِنَ الرِّزقِ أكثَرَ مِمّا هُوَ فيهِ . ۱

۹۵۶.الاحتجاجـ مِن سُو?لِ الزِّنديقِ الَّذي سَأَلَ أبا عَبدِ اللّهِ عليه السلام . . . بِماذَا استَحَقَّ الَّذينَ أغناهُم وأوسَعَ عَلَيهِم مِن رِزقِهِ الغَناءَ وَالسَّعَةَ ؟ وبِماذَا استَحَقَّ الفَقيرُ التَّقتيرَ وَالضّيقَ ؟ ـ: اِختَبَرَ الأَغنِياءَ بِما أعطاهُم لِيَنظُرَ كَيفَ شُكرُهُم ، وَالفُقَراءَ بِما مَنَعَهُم لِيَنظُرَ كَيفَ صَبرُهُم .
ووَجهٌ آخَرُ : أنَّهُ عَجَّلَ لِقَومٍ في حَياتِهِم ، ولِقَومٍ آخَرَ لِيَومِ حاجَتِهِم إلَيهِ .
ووَجهٌ آخَرُ : فَإِنَّهُ عَلِمَ احتِمالَ كُلِّ قَومٍ فَأَعطاهُم عَلى قَدرِ احتِمالِهِم ، ولَو كانَ الخَلقُ كُلُّهُم أغنِياءَ لَخَرِبَتِ الدُّنيا ، وفَسَدَ التَّدبيرُ ، وصارَ أهلُها إلَى الفَناءِ ، ولكِن جَعَلَ بَعضَهُم لِبَعضٍ عَونا ، وجَعَلَ أسبابَ أرزاقِهِم في ضُروبِ الأَعمالِ وأنواعِ الصِّناعاتِ ؛ وذلِكَ أدوَمُ فِي البَقاءِ وأصَحُّ فِي التَّدبيرِ . ثُمَّ اختَبَرَ الأَغنِياءَ بِالاِستِعطافِ عَلَى الفُقَراءِ . كُلُّ ذلِكَ لُطفٌ ورَحمَةٌ مِنَ الحَكيمِ الَّذي لا يُعابُ تَدبيرُهُ . ۲

۱ / ۵

المَرزوقُ مِن حَيثُ لا يَحتَسِبُ

۱ / ۵ ـ ۱

المُتَّقي

الكتاب :

«وَ مَن يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَل لَّهُ مَخْرَجًا * وَ يَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لاَ يَحْتَسِبُ وَ مَن يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بَــلِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَىْ ءٍ قَدْرًا . ۳ »

1.التمحيص : ۴۹ / ۸۳ عن ابن أبي العلاء ، بحار الأنوار : ۷۲ / ۵۲ / ۷۴ .

2.الاحتجاج : ۲ / ۲۲۴ / ۲۲۳ ، بحار الأنوار : ۱۰ / ۱۷۱ / ۲ .

3.الطلاق : ۲ و۳ .

  • نام منبع :
    توسعه اقتصادي بر پايه قرآن و حديث ج2
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدى رى‏شهرى، با همکاری: سیدرضا حسینی
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 86264
صفحه از 1151
پرینت  ارسال به