به لحاظ آن است كه غالبا آن دختران در خانه پدر خوانده خود پرورش مى يابند] . علّت ذكر اين دو در آيه مزبور ، آن است كه غالبا از زر و سيم براى مال اندوزى استفاده مى شده است ؛ و مشاهدات تاريخى اين را تأييد مى كند .
جمله :
«وَلاَ يُنفِقُونَهَا فِى سَبِيلِ اللَّهِ»
«و آن را در راه خدا انفاق نمى كنند».
در ادامه همان آيه ، و نيز جمله «اين همان است كه براى خود مى اندوختيد» ، و همچنين حكمت نهفته در تحريم زراندوزى ، همگى نشان مى دهند كه مراد از كنز در قرآن ، هر مالِ اندوخته شده اى است . بر اين اساس ، بيش تر مفسران ^۱ برآنند كه ذكر طلا و نقره در آيه مزبور از باب غلبه است .
زراندوزى در حديث
با بررسى روايات ذكر شده در اين كتاب ، مى توان احاديث مربوط به تفسير زراندوزى را در سه دسته جاى داد:
۱ . احاديث دال بر اين كه كنز يعنى مطلق مال اندوزى ؛ و حتّى شامل اندوختن يك قيراط نيز مى شود .
۲ . احاديثى كه به روشنى دلالت مى كنند كه زراندوخته شامل مالى است كه زكات آن پرداخت نشده باشد و آن چه زكاتش داده شده باشد ، كنز به شمار نيايد .
۳ . رواياتى كه مقدار معينى از مال را كه ماوراى آن ، زراندوزى محسوب مى شود ، نشان داده اند . اين روايات شامل سه دسته هستند:

خاص هستند ، چرا كه مى توان هر زمان آن ها را مبادله كرد و نيز داراى حجم كم هستند . در نتيجه ، اين دو ، عمده ترين مواد زراندوزى در گذشته به شمار مى رفته اند .
مشاهدات تاريخى نشان مى دهد كه زراندوزان در زمان هاى پيشين ، براى حفظ زراندوخته هاى خود ، آن ها را در زمين پنهان مى كرده اند . آن چه اكنون بر ما آشكار مى شود ، تنها بخشى از آن زراندوخته ها است . شايد به همين جهت بوده كه برخى گمان كرده اند زراندوخته بايد به شكل مدفون باشد ؛ اما با بررسى آن چه بدان اشاره شد ، درمى يابيم كه چنين خصوصيتى لازم نيست .
زراندوزى در قرآن
در آيه مبارك:
«وَالَّذِينَ يَكْنِزُونَ الذَّهَبَ وَالْفِضَّةَ ^۱ »
«و آنان كه زر و سيم را مى اندوزند . . .» ،
مال اندوخته شده به طور مطلق در نظر است و زر و سيم از لحاظ غلبه ذكر گشته است ؛ همچون اين آيه :
«وَرَبَـئِبُكُمُ الَّـتِى فِى حُجُورِكُم . ^۲ »
«و دخترانِ زنانتان كه در كنار شما پرورش يافته اند»
[مراد ، تنها دخترانى نيست كه در خانه شوهر دوم پرورش يافته اند ، بلكه اين دستور دختران پرورش نيافته در خانه وى را نيز شامل مى شود و اين قيد