227
شناخت‌نامه قرآن برپايه قرآن و حديث ج1

۲۰۷.الطبقات الكبرى - به نقل از ابو اَروى‏ دَوْسى -:شاهد بودم كه پيامبر صلى اللَّه عليه و آله بر شترش سوار بود و بر ايشان ، وحى نازل شد . از سنگينى وحى ، آن شتر ، نعره مى‏زد و دست‏هايش را به هم مى‏پيچيد ، چندان كه گمان بردم الآن دستش مى‏شكند . شتر ، گاه زانو مى‏زد و گاه ، دست‏هايش را راست مى‏كرد و بر مى‏خاست تا آن كه ايشان به خود آمد . عَرَق ، مانند دانه‏هاى مرواريد ، از [بدن‏] پيامبر صلى اللَّه عليه و آله مى‏ريخت .

۲۰۸.الطبقات الكبرى - به نقل از عِكرِمه -:هر گاه به پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله وحى مى‏شد ، بر اثر آن ، ساعتى در حالتى شبيه به خواب (خَلسه) ، فرو مى‏رفت ، مانند آدم‏هاى ناهشيار .

نكته‏

در باره گزارش‏هايى كه حالت پيامبر صلى اللَّه عليه و آله را در حال نزول وحى بيان كرده‏اند ، چند نكته قابل توجّه است :
۱ . هيچ يك از اين گزارش‏ها ، از اهل بيت عليهم السلام نقل نشده است .
۲ . سند گزارش‏هاى ياد شده ، از اعتبار لازم برخوردار نيست .
۳ . آنچه از مجموع گزارش‏ها مى‏توان استنباط كرد ، اين است كه حالت پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله هنگام نزول وحى ، دگرگون مى‏شد ، به گونه‏اى كه هر كس ايشان را مى‏ديد ، متوجّه غير عادى بودن حال ايشان مى‏گرديد ؛ امّا نمى‏توان تفسير قطعى و دقيقى از حال ظاهرى ايشان ارائه كرد ، چه رسد به حال درونى آن بزرگوار .


شناخت‌نامه قرآن برپايه قرآن و حديث ج1
226

۲۰۷.الطبقات الكبرى عن أبي أروى الدوسي : رَأَيتُ الوَحيَ يَنزِلُ عَلَى النَّبِيِّ صلى اللَّه عليه و آله وإنَّهُ عَلى‏ راحِلَتِهِ ، فَتَرغو وتَفتل يَدَيها حَتّى‏ أظُنَّ أنَّ ذِراعَها تَنقَصِمُ ، فَرُبَّما بَرَكَت ورُبَّما قامَت مُوَتِّدَةً يَدَيها حَتّى‏ يُسَرّى‏ عَنهُ مِن ثِقلِ الوَحيِ ، وإنَّهُ لَيَتَحَدَّرُ مِنهُ مِثلُ الجُمانِ. ۱

۲۰۸.الطبقات الكبرى عن عكرمة : كانَ إذا اُوحِيَ إلى‏ رَسولِ اللَّهِ صلى اللَّه عليه و آله وُقِذَ ۲ لِذلِكَ ساعَةً كَهَيئَةِ السَّكرانِ. ۳

نكتة

هناك عدّة نقاط تدعو إلى التأمّل فيما يتعلّق بالمتون التي وصفت حال النبيّ صلى اللَّه عليه و آله حين نزول الوحي عليه :
۱ . لم يُنقل أيّ من هذه المتون عن أهل البيت عليهم السلام .
۲ . إنّ أسناد المتون المذكورة لا تتمتّع بدرجة من الإعتبار المطلوب .
۳ . إنّ الذي يمكن استخلاصه من مجموع هذه المتون هو تغيّر حال النبيّ صلى اللَّه عليه و آله حين نزول الوحي بشكل يشهده كلّ من يراه في تلك الحال ؛ إلّا أنّه لا يمكن فهم وتفسير حالته الظاهريّة في تلك الحال بشكل قطعي ودقيق ، فكيف يمكن فهم وتفسير حالته الباطنيّة صلى اللَّه عليه و آله ؟!

1.الطبقات الكبرى : ج ۱ ص ۱۹۷ ، سبل الهدى والرشاد : ج ۲ ص ۳۴۴ ؛ بحار الأنوار : ج ۱۸ ص ۲۶۴ ح ۲۰ نقلاً عن المنتقى‏.

2.يقال : وَقَذَهُ النعاسُ إذا غلبه (لسان العرب : ج ۳ ص ۵۲۰ «وقذ») .

3.الطبقات الكبرى : ج ۱ ص ۱۹۷ ، سبل الهدى والرشاد : ج ۲ ص ۳۴۶ ، كنز العمّال : ج ۷ ص ۱۵۱ ح ۱۸۴۶۷ .

  • نام منبع :
    شناخت‌نامه قرآن برپايه قرآن و حديث ج1
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 123838
صفحه از 500
پرینت  ارسال به