پیش از آن، کتاب موسى که پیشوا و رحمت بود).

هشت. تأخیر در مجازات مجرمان:

۰.(وَ لَوْ لا فَضْلُ ٱللّٰهِ عَلَیْكُمْ وَ رَحْمَتُهُ فِی ٱلْدُّنْیا وَ ٱلْآخِرَةِ لَمَسَّكُمْ فِیما أَفَضْتُمْ فِیهِ عَذابٌ عَظِیمٌ.^۱

۰.و اگر بخشش خدا و رحمتش در دنیا و آخرت بر شما نبود، حتماً به خاطر آنچه به آن درآمدید، عذابی بزرگ به شما مى‏رسید).

نُه. انواع نعمت‏هاى مادّى و معنوى:

۰.(إِنَّ رَحْمَتَ ٱللّٰهِ قَرِیبٌ مِنَ ٱلْمُحْسِنِینَ.^۲

۰.رحمت خدا به نیکوکاران، نزدیک است).

از دقّت در موارد کاربرد واژه «رحمت» در قرآن، در مى‏یابیم که این کلمه، گاه بیانگر یکى از صفات خداوند متعال است و گاه بر جلوه‏گاه و مقتضاى آن صفت - یعنى انواع نعمت‏هاى مادّى و معنوى، یا دنیوى و اُخروى که در واقع، نمودهایى از مهربانى خداوندِ رحمان و رحیم‏ اند - اطلاق می‏شود.

رحمت الهى، صفت فعل

نکته شایان توجّه این که: رحمت الهى، مانند غضب او، از صفات فعلى است، نه از صفات ذاتى، بدین معنا که رحمت، مانند خالقیت و رازقیت، از مقام فعل خداوند متعال بر مى‏آید که هر گاه بخواهد و حکمت و مصلحتش ایجاب کند، آن را به وجود مى‏آورد، چنان که در قرآن مى‏فرماید:

۰.(رَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِكُمْ إِنْ یَشَأْ یَرْحَمْكُمْ أَوْ إِنْ یَشَأْ یُعَذِّبْكُمْ.^۳

۰.پروردگار شما بر [نیّات و اعمال] شما آگاه‏تر است. اگر بخواهد، شما را

بگو: «آیا هیچ در باره معبودهایى که غیر از خدا مى‏خوانید، اندیشیده‏اید که اگر خدا زیانى براى من بخواهد، آیا آنها مى‏توانند گزند او را بر طرف سازند؟! یا اگر رحمتى براى من بخواهد، آیا آنها مى‏توانند جلوى رحمت او را بگیرند؟!». بگو: «خدا، مرا کافى است و همه توکّل کنندگان، تنها بر او توکّل مى‏کنند»).

پنج. نصرت و پیروزى بر دشمنان:

۰.(قُلْ مَنْ ذَا ٱلَّذِی یَعْصِمُكُمْ مِنَ ٱللّٰهِ إِنْ أَرادَ بِكُمْ سُوءاً أَوْ أَرادَ بِكُمْ رَحْمَةً وَ لا یَجِدُونَ لَهُمْ مِنْ دُونِ ٱللّٰهِ وَلِیًّا وَ لٰا نَصِیراً.^۱

۰.بگو: «چه کسى مى‏تواند شما را در برابر [اراده] خدا حفظ کند، اگر او بدى یا رحمتى را براى شما اراده کند؟!» و آنها جز خدا، هیچ سرپرست و یاورى براى خود نخواهند یافت).

شش. قرآن:

۰.(وَ إِذٰا لَمْ تَأْتِهِمْ بِآیَةٍ قٰالُوا لَوْ لٰا اِجْتَبَیْتَها قُلْ إِنَّما أَتَّبِعُ مٰا یُوحىٰ إِلَیَّ مِنْ رَبِّی هٰذٰا بَصٰائِرُ مِنْ رَبِّكُمْ وَ هُدىً وَ رَحْمَةٌ لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ.^۲

۰.هنگامى که آیه‏اى براى آنان نیاورى، مى‏گویند: «چرا خودت [از پیش خود] آن را بر نگزیدى؟!». بگو: «من تنها از چیزى پیروى مى‏کنم که از سوى پروردگارم بر من، وحى مى‏شود. این، وسیله بینایى [و بصیرت] از طرف پروردگارتان و مایه هدایت و رحمت است براى گروهی که ایمان مى‏آورند»).

هفت. تورات:

۰.(وَ مِنْ قَبْلِهِ كِتابُ مُوسىٰ إِماماً وَ رَحْمَةً.^۳