1.. اعراف: آیۀ ۶۰.

2.. قوم عاد، مردمی بودند که در سرزمین یمن زندگی می‏کردند. قدرت جسمانى و ثروت حاصل از کشاورزی و دامداری، آنها را به گروهی نیرومند و متمدّن تبدیل کرد و به تدریج به رفاه‏طلبی و برتری‏جویی کشیده شدند و فساد در میان آنها آشکار گشت. خداوند، هود علیه السلام را برای هدایت آنها فرستاد ولی در برابر او طغیان و سرکشی کردند و بر تکذیب و انکار او لجاجت ورزیدند. عاقبت، گرفتار عذاب دنیوی خدا یعنی توفان و گردباد شدند و به هلاکت رسیدند.

3.. واژۀ «طوفان» دو بار در قرآن آمده است: یکی در مورد عذاب قوم نوح (ر. ک: عنکبوت: آیۀ ۱۴) و دیگری در مورد عذاب فرعونیان (ر. ک: اعراف: آیۀ ۱۳۳). گفتنی است این واژه از واژه‏هایی است که از نظر لفظ با واژه‏های فارسی هم‏شکل است؛ ولی از نظر معنا تفاوت دارد. واژۀ «طوفان» در زبان عرب (( از مادّۀ «طوف» به معنای گشتن چیزی گِرد چیزی است، به طوری که آن را در بر گیرد، و به آبی که دور چیزی را بگیرد و آن را بپوشاند، اطلاق می‏شود (معجم مقاییس اللّغة: ج‏۳ ص۴۳۲)؛ ولی در فارسی، این کلمه به معنای بادهای شدید و کوبنده است که اغلب با باران‏های شدید و سیل‏آسا همراه اند. از این رو، در مورد عذاب قوم هود که با بادهای شدید هلاک شدند (ر. ک: حاقّه: آیۀ ۶ و قمر: آیۀ ۱۹ و ذاریات: آیۀ ۴ فصّلت: آیۀ ۱۶)، این واژه به کار نرفته است.

1.. ( قَوْمَ نُوحٍ أَوْ قَوْمَ هُودٍ أَوْ قَوْمَ صٰالِحٍ) (هود: آیۀ ۸۹).

2.. ( قَوْمِ نُوحٍ وَ عٰادٍ وَ ثَمُودَ وَ قَوْمِ إِبْرٰاهِيمَ) (توبه: آیۀ ۷۰).

3.. ( مِنْ قَوْمِ فِرْعَوْنَ) (اعراف: آیۀ ۱۰۹).

4.. ( لِقَوْمٍ يَتَّقُونَ) (یونس: آیۀ ۶).

5.. ( لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ) (بقره: آیۀ ۲۳۰).

6.. ( قَوْمٍ مُؤْمِنِينَ) (توبه: آیۀ ۱۴).

7.. ( وَ ٱللّٰهُ لٰا يَهْدِي ٱلْقَوْمَ ٱلْكٰافِرِينَ) (بقره: آیۀ ۲۵۸).

8.. ( كٰانُوا قَوْمَ سَوْءٍ فٰاسِقِينَ) (انبیا: آیۀ ۷۴).

9.. ( وَ ٱللّٰهُ لٰا يَهْدِي ٱلْقَوْمَ ٱلْكٰافِرِينَ) (بقره: آیۀ ۲۶۴).

10.. قوم نوح، پس از آدم علیه السلام زندگى مى‏کردند. قرآن در دو سورۀ نوح و نجم، سرگذشت آنها را بیان و از آنها به افرادى مشرک (ر. ک: نوح: آیۀ ۲۳)، کافر (ر. ک: نوح: آیۀ ۲۶) و ستمکار و طغیانگر (ر. ک: نجم: آیۀ ۲۳) تعبیر کرده است که سرانجام به واسطۀ شدّت طغیانگری، گرفتار عذاب دنیوی خدا گردیدند و در توفان آب غرق شدند.

11.. فرقان: آیۀ ۳۷.