دسته دوم: روایاتى که تصریح مى‏کنند راهى که اسلام به جامعه معرّفى کرده، روشن‏ترین راه زندگى است، مانند آنچه از امام على علیه السلام نقل شده که فرمود:

۰.إنَّ اللّهَ تَبارَکَ و تَعالىٰ شَرَعَ الإِسلامَ وَ سَهَّلَ شَرائِعَهُ لِمَن وَرَدَهُ... فَهُوَ أبلَجُ المَناهِجِ وَ أوضَحُ الوَلائِجِ.^۱

۰.خداوند - تبارک و تعالى - شریعت اسلام را مقرّر داشت و آبشخورهایش را براى کسى که بخواهد بِدان وارد شود، آسان و هموار ساخت. پس آن، روشن‏ترین راه و آشکارترین دستگیره است.

دسته سوم: روایاتى که اهل بیت علیهم السلام را راه روشن و صراط مستقیم نامیده‏اند، مانند آن که پیامبر صلی الله علیه و آله خطاب به امیر مؤمنان علیه السلام مى‏فرماید:

۰.أنتَ الطَّریقُ الواضِحُ، وَ أنتَ الصِّراطُ المُستَقیمُ.^۲

۰.تو، راه روشن هستی و تو، راه راستى.

همچنین در «زیارت جامعه» که از امام هادى علیه السلام روایت شده، در توصیف اهل بیت علیهم السلام آمده است:

۰.أنتُمُ الصِّراطُ الأَقوَمُ.^۳

۰.شما راست‏ترین راه هستید.

و نیز در روایتی از امام باقر علیه السلام نقل شده است:

۰.هُمُ الصِّراطُ المُستَقیمُ، هُمُ السَّبیلُ الأَقوَمُ.^۴

۰.آنان، راه راست هستند. آنان، راه استوارند.

در این گونه روایات، اهل بیت علیهم السلام به دلیل این که تجسّم راه روشن هدایت و

همچنین همه آیاتى که دلالت دارند خداوند منّان، به روشنى برنامه‏ها و مقرّرات دینى را بیان کرده است، گواه دیگرى بر وضوح و روشنى صراط مستقیم اند، مانند:

۰.(لاَ إِکرَاهَ فِى الدِّینِ قَد تَّبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَىِّ.^۱

۰.در دین، هیچ اجبارى نیست و راه از بیراهه به خوبى آشکار شده است).

روایاتى که بیانگر روشن بودن صراط مستقیم اند، چند دسته ‏اند:

دسته اوّل: روایاتى که دلالت دارند خداوند سبحان به روشنى، راه حق و صراط مستقیم زندگى را به مردم ارائه کرده است، مانند آنچه از امام على علیه السلام نقل شده که فرمود:

۰.عِبادَ اللهِ! اللهَ اللهَ فی أعَزِّ الأَنفُسِ عَلَیکُم وَ أحَبِّها إلَیکُم؛ فَإنَّ اللّهَ قَد أوضَحَ لَکُم سَبیلَ الحَقِّ وَ أنارَ طُرُقَهُ، فَشِقوَةٌ لازِمَةٌ، أو سَعادَةٌ دائِمَةٌ.^۲

۰.اى بندگان خدا! از خدا بترسید و مراقب عزیزترین جان‏ها و محبوب‏ترین آنها نزد خود باشید؛ زیرا خداوند، راه حق را براى شما آشکار ساخته و راه‏های [دسترس به] آن را روشن‏ کرده است. از آن پس، یا بدبختىِ همیشگى [در انتظار شما] است و یا خوش‏بختى دائمى.

گفتنى است روشنگرى خداوند متعال، گاه از طریق فطرت است - چنان که اشاره شد - و گاه از طریق انبیا و اوصیاى آنها، چنان که در روایتى از امام صادق علیه السلام آمده است:

۰.إنَّ اللهَ‏ أوضَحَ بِأَئِمَّةِ الهُدىٰ مِن أهلِ بَیتِ نَبیِّنا عَن دینِهِ، وَ أبلَجَ بِهِم عَن سَبیلِ مِنهاجِهِ.^۳

۰.خداوند عز و جل با امامانِ هدایت - که از خاندان پیامبر ما هستند - از دینش پرده برداشته و با آنها راه روشنش را آشکار نموده است.