277
پرتوی از تفسیر اهل بیت علیهم السلام (مبانی و روش) جلد دوم

بر این اساس، خداوند سبحان، سریع‏ترینِ حسابرسان است؛ ولی رسیدگی به پرونده اعمال برخی از مجرمان، ممکن است سال‏ها طول بکشد تا کیفر اعمال خود را در محشر ببینند.

۶. پس از صدور حکم نهایی

آخرین مرحله ظهور فرمان‏روایی مطلق خداوند سبحان، صدور حکم نهایى در محکمه قیامت، براى نیکوکاران و تبهکاران است. آیه زیر در باره این مرحله از فرمان‏روایی مالک روز جزاست:

۰.(الْمُلْك یَوْمَئِذٍ لِلّٰهِ یَحْکمُ بَیْنَهُمْ فَالَّذِینَ ءَامَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فِى جَنَّاتِ النَّعِیمِ * وَ الَّذِینَ کفَرُوا وَ کذَّبُوا بِآیَاتِنَا فَاُوْلٰئكَ لَهُمْ عَذَابٌ مُهِینٌ.۱

۰.فرمان‏روایی در آن روز، ویژه خداست و میان آنها داورى مى‏کند. پس کسانى که ایمان آورده و کارهاى شایسته انجام داده‏اند، در بهشت‏هاى پُرنعمت اند * و کسانى که کفر ورزیدند و نشانه‏هاى ما را دروغ انگاشتند، آنان عذابى خوار کننده دارند).

پس از صدور حکم نهایی، عبور از مراحلی برای اجرای حکم نیاز است:

یک. عبور از صراط

پس از صدور حکم در محکمه قیامت و مشخّص شدن سرنوشت اهل محشر، آنان براى ورود به جایگاه ابدى خود، باید از راهى که در روایات «صراط» و «پل جهنّم» نامیده شده است، عبور کنند. آیه زیر، به این معنا اشاره دارد:

۰.(وَ إِن مِنکمْ إلَّا وَ ارِدُهَا کانَ عَلَى رَبِّك حَتْمًا مَّقْضِیًّا.۲

۰.همه شما [بدون استثنا] وارد جهنّم مى‏شوید. این امرى حتمى و قطعى بر پروردگارت است).

1.. حج: آیۀ ۵۶ ـ ۵۷.

2.. مریم: آیۀ ۷۱.


پرتوی از تفسیر اهل بیت علیهم السلام (مبانی و روش) جلد دوم
276

که حتّى دینداران خردمند را نیز مى‏ترساند و آنان را به تلاشى مضاعف وا مى‏دارد تا آنچه را در مزرعه دنیا به دست آورده‏اند، نگاه دارند و به گفته قرآن:

۰.(وَ الَّذِینَ یَصِلُونَ مَا أَمَرَ اللهُ بِهِ أَن یُوصَلَ وَ یَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَ یَخَافُونَ سُوءَ الْحِسَابِ.۱

۰.آنها که پیوندهایى را که خدا دستور به برقرارى آنها داده است، بر قرار می‏دارند و از پروردگارشان مى‏ترسند و از سختی حساب [روز قیامت] بیم دارند).

در روایتى از امام صادق علیه السلام در تفسیر جمله پایانی این آیه یعنى: (یَخَافُونَ سُوءَ الْحِسَابِ) آمده است:

۰.یُحسَبُ عَلَیهِمُ السَّیَّئاتُ وَ یُحسَبُ لَهُمُ الحَسَناتُ، وَ هُوَ الاِستِقصاءُ.۲

۰.بدی‏ها و خوبی‏هایشان به طور دقیق و کامل حسابرسى مى‏شوند.

شش. حسابرسیِ سریع

یکى از برجسته نکات شایان توجّه در محکمه قیامت، سرعت حسابرسى و رسیدگى به پرونده اعمال اوّلین و آخرین است:

۰.(ثُمَّ رُدُّوا إِلَى اللهِ مَوْلاَهُمُ الْحَقِّ أَلاَ لَهُ الْحُکمُ وَهُوَ أَسْرَعُ الْحَاسِبِینَ.۳

۰.سپس [تمام بندگان] به سوى خدا - که مولاى حقیقى آنهاست - باز می‏گردند. بدانید که حکم (داورى)، مخصوص اوست و او سریع‏ترینِ حسابگران است).

در روایتى آمده است:

۰.إنَّهُ سُبحانَهُ یُحاسِبُ جَمیعَ عِبادِهِ عَلىٰ مِقدارِ حَلبِ شاةٍ.۴

۰.خداوند سبحان در مدّتى به اندازه زمان دوشیدن یک گوسفند، همه بندگانش را حسابرسى مى‏کند.

1.. رعد: آیۀ ۲۱.

2.. تفسیر العیّاشی: ج۲ ص۲۱۰ ح۳۸.

3.. انعام: آیۀ ۶۲.

4.. مجمع البیان: ج۴ ص۴۸۴.

  • نام منبع :
    پرتوی از تفسیر اهل بیت علیهم السلام (مبانی و روش) جلد دوم
    سایر پدیدآورندگان :
    عبدالهادي مسعودي، سيّد محمّدکاظم طباطبايي،
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    انتشارات بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی
    محل نشر :
    مشهد
    تاریخ انتشار :
    1398/01/01
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 2124
صفحه از 687
پرینت  ارسال به