وقتى به آن مىرسند، گوشها و چشمها و پوستهاى تنشان به آنچه مىکردند، گواهى مىدهند * آنها به پوستهاى تنشان مىگویند: چرا بر ضدّ ما گواهى دادید؟! [آنها جواب] مىگویند: همان خدایى که هر موجودى را به نطق در آورده، ما را گویا ساخته است).
چهار. تجسّم اعمال
بر پایه شمارى از آیات قرآن، افزون بر پرونده مکتوب اعمال و حضور گواهانِ گوناگون و گواهی دادن آنها به کارهایى که انسان در دنیا انجام داده، عمل نیک و بد او در روز جزا مجسّم مىگردند:
الف - حاضر یافتن عمل
قرآن کریم تصریح مىکند که انسان، عمل خود را در قیامت حاضر مىیابد:
۰.(وَ وَجَدُواْ مَا عَمِلُواْ حَاضِراً وَلاَ یَظْلِمُ رَبُّك أَحَداً.۱
۰.همه اعمال خود را حاضر مىبینند و پروردگارت به هیچ کس ستم نمىکند).
۰.(یَوْمَ تَجِدُ کلُّ نَفْسٍ مَّا عَمِلَتْ مِنْ خَیْرٍ مُّحْضَرًا وَمَا عَمِلَتْ مِن سُوءٍ تَوَدُّ لَوْ أَنَّ بَیْنَهَا وَبَیْنَهُ أَمَدَا بَعِیدًا.۲
۰.روزى که هر کس، آنچه را از کار نیک انجام داده، حاضر مىبیند و آرزو مىکند که میان او و آنچه از اعمال بد انجام داده، فاصله زمانى زیادى باشد).
ب - دیدن عمل
در سوره زلزال مىخوانیم که انسان در قیامت، حتّى کوچکترین کار نیک و بد خود را مىبیند:
۰.(فَمَن یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَیْرًا یَرَهُ * وَ مَن یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ شَرًّا یَرَهُ.۳