239
پرتوی از تفسیر اهل بیت علیهم السلام (مبانی و روش) جلد دوم

هنگامی که یک ‏بار در صور دمیده شود * و زمین و کوه‏ها از جا برداشته شوند و یک‏باره در هم کوبیده و متلاشى گردند).

مرحله دوم: در اثر شدّت برخورد کوه‏ها با یکدیگر و با زمین، تخته‏سنگ‏های بزرگِ کوه‏ها به سنگ‏ریزه تبدیل مى‏شوند:

۰.(یَوْمَ تَرْجُفُ الأَرْضُ وَ الْجِبَالُ وَ کانَتِ الْجِبَالُ کثِیبًا مَّهِیلاً.۱

۰.در آن روز که زمین و کوه‏ها سخت به لرزه در می‏آیند و کوه‏ها [چنان در هم کوبیده مى‏شوند که] به شکل توده‏هایى از شن نرم در می‏آیند).

مرحله سوم: با ادامه لرزش زمین و برخورد سنگ‏ریزه‏ها با هم، به تدریج آنها به گرد و غبار تبدیل می‏شوند و در فضا پراکنده می‏گردند:

۰.(وَ بُسَّتِ الْجِبَالُ بَسًّا * فَکانَتْ هَبَآءً مُّنبَثًّا.۲

۰.کوه‏ها در هم کوبیده مى‏شوند * و به صورت غبار پراکنده درمی‏آیند).

مرحله چهارم: لرزش زمین ادامه مى‏یابد تا آن که غبار ناشى از متلاشى شدن کوه‏ها همچون پشم‏هاى رنگین حلّاجى شده که با تندباد حرکت می‏کند، فضا را رنگین مى‏نماید و در واقع، تنها، رنگى از آنها در فضا دیده مى‏شود:

۰.(وَ تَکونُ الْجِبَالُ کالْعِهْنِ الْمَنفُوشِ.۳

۰.کوه‏ها مانند پشم رنگین حلّاجى شده مى‏گردند).

مرحله پنجم: سرانجام، کوه‏ها به گونه‏اى نابود مى‏شوند که تنها نمودى از آنها می‏ماند و به صورت سرابى در بیابان خشک جلوه مى‏نمایند:

۰.(وَ سُیرَتِ الجِبَالُ فَکانَت سَرَابًا.۴

1.. مزّمّل: آیۀ ۱۴.

2.. واقعه: آیۀ ۵ - ۶.

3.. قارعه: آیۀ ۵.

4.. نبأ: آیۀ ۲۰.


پرتوی از تفسیر اهل بیت علیهم السلام (مبانی و روش) جلد دوم
238

[امّا] جز این انتظار نمى‏کشند که بانگی [مرگبار] آنها را فرا گیرد، در حالى که مشغول جدال [در امور دنیا] هستند).

همه کسانى که در آسمان‏ها و زمین زندگى مى‏کنند - بجز مواردى که خداى سبحان بخواهد - با شنیدن این بانگ مهیب مى‏میرند و با مرگ عمومى جهانیان، نخستین مرحله ظهور فرمان‏روایی خداى سبحان در آستانه قیامت رقم مى‏خورد.

دو. لرزش فوق تصوّر زمین

هم‏زمان با صیحه نخست، زلزله‏اى که شدّت آن فوق تصوّر است، همه زمین را فرا مى‏گیرد:

۰.(یَومَ تَرجُفُ الرَّاجِفَةُ.۱

۰.روزی که لرزنده[ی سهمگین رستاخیز] می‏لرزاند).

قرآن کریم در باره شدّت و بزرگى این زمین‏لرزه مى‏فرماید:

۰.(یَأَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّکمْ إِنَّ زَلْزَلَةَ السَّاعَةِ شَىْ‏ءٌ عَظِیمٌ.۲

۰.اى مردم! از [عذاب] پروردگارتان بترسید، که زلزله رستاخیز، امری عظیم است!).

بدین سان، زمینه متلاشى شدن کوه‏ها و دگرگونى اساسى در زمین فراهم مى‏گردد.

سه. متلاشى شدن کوه‏ها

به دنبال صیحه آسمانى و زمین‏لرزه شدید، کوه‏ها در چند مرحله نابود مى‏شوند:

مرحله اوّل: لرزش شدید و در هم کوبیده شدن کوه‏ها با زمین.

شدّت این زمین‏لرزه به حدّى است که زمین و کوه‏ها از جا کنده و به یک‏باره در هم کوبیده مى‏شوند:

۰.(فَإِذَا نُفِخَ فِى الصُّورِ نَفْخَةٌ وَ احِدَةٌ * وَ حُمِلَتِ الأَرْضُ وَ الْجِبَالُ فَدُکتَا دَکةً وَ حِدَةً.۳

1.. نازعات: آیۀ ۶.

2.. حج: آیۀ ۱.

3.. حاقّه: آیۀ ۱۳ - ۱۴.

  • نام منبع :
    پرتوی از تفسیر اهل بیت علیهم السلام (مبانی و روش) جلد دوم
    سایر پدیدآورندگان :
    عبدالهادي مسعودي، سيّد محمّدکاظم طباطبايي،
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    انتشارات بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی
    محل نشر :
    مشهد
    تاریخ انتشار :
    1398/01/01
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 2207
صفحه از 687
پرینت  ارسال به