که هیچ بخشى از قرآن یا هر کلام [دیگر]، همچون سوره حمد، داراى جوامع خیر (خیرهاى کامل) و حکمت نیست.
بنا بر این، مىتوان دیگر سورههاى قرآن را شرح و تفسیر سوره فاتحة الکتاب دانست. این مدّعا با در نظر گرفتن تفسیرى که از سوره حمد ارائه مىدهیم، به روشنى قابل اثبات است.
۲. بافضيلتترين سوره
در روایات متعدّدى تأکید شده که سوره حمد، بافضیلتترین سوره قرآن است. در حدیثى که جابر نقل کرده، آمده است که: چون پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود:
۰.ألا اُخبِرُکَ یا عَبدَ اللّٰهِ بنَ جابِرٍ بِخَیرِ سورَةٍ فِی القُرآنِ؟
۰.اى عبد اللّٰه بن جابر! آیا به تو از بهترین سوره قرآن، خبر ندهم؟
گفتم: چرا،اى پیامبر خدا! فرمود:
۰.اقرَأ (ٱلْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ ٱلْعالَمِینَ) حَتّیٰ تَختِمَها.۱
۰.(ٱلْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ ٱلْعالَمِینَ) را تا پایانش بخوان.
در روایتى دیگر، اُبَىّ بن کعب نقل کرده که پیامبر صلی الله علیه و آله در باره فضیلت این سوره فرمود:
۰.وَ الَّذی نَفسی بِیدِهِ ما أنزَلَ اللهُ فِی التَّوراةِ وَ لا فِی الإِنجیلِ وَ لا فِی الزَّبورِ وَ لا فِی القُرآنِ مِثلَها؛ هِیَ اُمُّ الكِتابِ، وَ هِیَ السَّبعُ المَثانی، وَ هِیَ مَقسومَةٌ بَینَ اللّٰهِ وَ بَینَ عَبدِهِ، وَ لِعَبدِهِ ما سَأَلَ.۲
۰.سوگند به آن که جانم در دست اوست، خداوند، نظیر آن را نه در تورات نازل کرده است، نه در انجیل، نه در زبور و نه در قرآن. آن، اُمّ الکتاب و سَبع مَثانى است.
