163
پرتوی از تفسیر اهل بیت علیهم السلام (مبانی و روش) جلد دوم

[ولى] کافران به پیامبران خود گفتند: «ما قطعاً شما را از سرزمین خود، بیرون خواهیم کرد، مگر این که به آیین ما باز گردید». در این حال، پروردگارشان به آنان وحى فرستاد: «ما ظالمان را هلاک مى‏کنیم * و شما را پس از آنها، در زمین، سکونت خواهیم داد. این [توفیق]، براى کسى است که از مقام [عدالتِ] من بترسد و از تهدیدِ من بهراسد»).

۱۴. لذّت‏بخش‏ترين زندگىِ ابدى

از منظر قرآن، انواع نعمت‏ها و لذّت‏هایى که خداوند سبحان در آخرت براى انسان‏هاى شایسته مهیّا فرموده، فراتر از فهم و درک انسان در این جهان هستند. هیچ کس نمى‏تواند تصوّر کند که پیروان راستین انبیا، در عالم آخرت، از چه لذّت‏هایى برخوردارند. خداوند متعال، در این باره مى‏فرماید:

۰.(إِنَّمٰا یُؤْمِنُ بِآیٰاتِنَا ٱلَّذِینَ إِذٰا ذُكِّرُوا بِهٰا خَرُّوا سُجَّداً وَ سَبَّحُوا بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَ هُمْ لٰا یَسْتَكْبِرُونَ * تَتَجٰافىٰ جُنُوبُهُمْ عَنِ ٱلْمَضٰاجِعِ یَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفاً وَ طَمَعاً وَ مِمّٰا رَزَقْنٰاهُمْ یُنْفِقُونَ * فَلٰا تَعْلَمُ نَفْسٌ مٰا أُخْفِیَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْیُنٍ جَزٰاءً بِمٰا كٰانُوا یَعْمَلُونَ.۱

۰.تنها کسانى به آیات ما ایمان مى‏آورند که هر گاه این آیات به آنان یادآورى شود، به سجده مى‏افتند و پروردگارشان را می‏ستایند و منزّه می‏دارند و تکبّر نمى‏کنند * پهلوهایشان از بسترها [در دلِ شب]، جدا مى‏شود [و به پا مى‏خیزند و رو به درگاه خدا مى‏آورند] و پروردگار خود را با بیم و امید مى‏خوانند و از آنچه به آنان روزى داده‏ایم، انفاق مى‏کنند * هیچ کس نمى‏داند چه پاداش‏هاى مهمّى که مایه روشنى چشم‏هاست، براى آنها پنهان و ذخیره شده است. این، پاداش کارهایى است که انجام مى‏دادند).

بنا بر این، نعمت‏هاى جاوید اُخروى، بزرگ‏ترین جلوه ربوبیّت الهى براى

1.. سجده: آیۀ ۱۵ ـ ۱۷.


پرتوی از تفسیر اهل بیت علیهم السلام (مبانی و روش) جلد دوم
162

او بسیار آمرزنده است * [بارانِ] آسمان را بر شما پی در پی می‏فرستد * و با اموال و فرزندان، شما را یارى مى‏رساند و برایتان باغ‏هایى قرار مى‏دهد و برایتان نهرهایى قرار مى‏دهد). پس رحمت خدا بر آن که به توبه‏اش روى آورَد و خطایش را وا گذارد و به مرگ خویش، پیش‏دستى کند!

این سنّت تکوینى الهى، موجب تنبّه شمارى از تبهکاران و بازگشتِ آنان از راهى است که در پیش گرفته‏اند. همچنین این سنّت، اِتمام حجّت بر همه کسانى است که هنگام مصیبت، به خدا و ارزش‏هاى دینى روى مى‏آورند؛ ولى پس از رفع بلا به تبهکارى‏هاى خود، ادامه مى‏دهند. قرآن کریم، در این باره مى‏فرماید:

۰.( وَ إِذٰا مَسَّ ٱلنّاسَ ضُرٌّ دَعَوْا رَبَّهُمْ مُنِیبِینَ إِلَیْهِ ثُمَّ إِذٰا أَذٰاقَهُمْ مِنْهُ رَحْمَةً إِذٰا فَرِیقٌ مِنْهُمْ بِرَبِّهِمْ یُشْرِكُونَ * لِیَكْفُرُوا بِمٰا آتَیْنٰاهُمْ فَتَمَتَّعُوا فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ.۱

۰.هنگامى که زیانى به مردم برسد، پروردگار خود را مى‏خوانند و توبه‏کنان، به سوى او باز مى‏گردند؛ سپس آن گاه که رحمتى از خودش به آنان بچشانَد، به ناگاه، گروهى از آنان به پروردگارشان، مشرک مى‏شوند * تا نعمت‏هایى را که ما به آنها داده‏ایم، کفران کنند. پس، [از نعمت‏هاى زودگذر دنیا، هر چه مى‏توانید،] بهره بگیرید؛ امّا به زودى خواهید دانست [که نتیجه کفران و کامجویى‏هاى بى‏حساب شما چیست]!).

گفتنى است که گاه خداوند سبحان، با کیفر نمودن تبهکاران و پاداش دادن به نیکوکاران، در همین دنیا، ربوبیّت خود را به نمایش مى‏گذارد تا موجب عبرت همگان شود:

۰.(وَ قٰالَ ٱلَّذِینَ كَفَرُوا لِرُسُلِهِمْ لَنُخْرِجَنَّكُمْ مِنْ أَرْضِنٰا أَوْ لَتَعُودُنَّ فِی مِلَّتِنٰا فَأَوْحىٰ إِلَیْهِمْ رَبُّهُمْ لَنُهْلِكَنَّ ٱلظّٰالِمِینَ * وَ لَنُسْكِنَنَّكُمُ ٱلْأَرْضَ مِنْ بَعْدِهِمْ ذٰلِكَ لِمَنْ خٰافَ مَقٰامِی وَ خٰافَ وَعِیدِ.۲

1.. روم: آیۀ ۳۳ ـ ۳۴.

2.. ابراهیم: آیۀ ۱۳ ـ ۱۴.

  • نام منبع :
    پرتوی از تفسیر اهل بیت علیهم السلام (مبانی و روش) جلد دوم
    سایر پدیدآورندگان :
    عبدالهادي مسعودي، سيّد محمّدکاظم طباطبايي،
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    انتشارات بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی
    محل نشر :
    مشهد
    تاریخ انتشار :
    1398/01/01
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 2396
صفحه از 687
پرینت  ارسال به