411
پرتوی از تفسیر اهل بیت علیهم السلام (مبانی و روش) جلد دوم

افزون‏تر مى‏شود. آیاتى که پیش‏بینى کرده‏اند دین اسلام در آینده بر همه ادیان غلبه مى‏کند و جهان را فرا خواهد گرفت، به این معنا اشاره دارند، مانند:

۰.(هُوَ الَّذِى أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِینِ الْحَقِّ لِیظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کلِّهِ وَلَوْ کرِهَ الْمُشْرِکونَ.۱

۰.او کسى است که رسولش را با هدایت و آیین حق فرستاد تا آن را بر همه آیین‏ها غالب گرداند، هر چند مشرکان کراهت داشته باشند).

هنگامى که جامعه بشر با ظهور امام مهدى علیه السلام در قلّه علم و آگاهى قرار گرفت، این وعده الهى تحقّق خواهد یافت، چنان که در روایتى از امام حسین علیه السلام آمده است:

۰.مِنَّا اثنا عَشَرَ مَهدِیّاً؛ أوَّلُهُم أمیرُ المُؤمِنینَ عَلِیُّ بنُ أبی طالِبٍ علیه السلام، وَ آخِرُهُمُ التّاسِعُ مِن وُلدی، وَ هُوَ الإِمامُ القائِمُ بِالحَقِّ، یُحیِی اللهُ بِهِ الأَرضَ بَعدَ مَوتِها، وَ یُظهِرُ بِهِ دینَ الحَقِّ عَلَى الدّینِ کُلِّهِ وَ لَو کَرِهَ المُشرِکونَ.۲

۰.دوازده هدایت‏یافته، از ما هستند. نخستینِ آنان، امیر مؤمنان، على بن ابى طالب است و آخرینشان، نُهمین فرزند از نسل من است که حق را بر پا مى‏دارد. خدا، زمین را پس از مردنش، به وسیله او زنده مى‏کند و دین حق را به وسیله او بر همه دین‏ها غلبه مى‏دهد، هر چند مشرکان را ناخوش آید.

۳. اعتدال

سومین ویژگی «صراط مستقیم»، اعتدال و میانه‏روى است. راه درست زندگى، برنامه‏اى معتدل، مناسب، به ‏دور از افراط و تفریط و پاسخگوى همه نیازهاى مادّى، معنوى، دنیوى و اخروى انسان در همه زمینه‏هاست و چنین برنامه‏اى، طبعاً مطابق حق و منطبق با موازین عقلى و علمى است.

1.. توبه: آیۀ ۳۳، صف: آیۀ ۹.

2.. کمال الدین: ص۳۱۷ ح۳.


پرتوی از تفسیر اهل بیت علیهم السلام (مبانی و روش) جلد دوم
410

برنامه‏اى که پیامبر خدا صلی الله علیه و آله از جانب پروردگار براى زندگى انسان آورده‏ است، با حق، مطابقت کامل دارد. این مطابقت ایجاب مى‏کند افرادى که فطرت پاک آنها آلوده نشده و حواسّ باطنى‏شان سالم است، حق بودن آن را تشخیص دهند و به آن ایمان بیاورند:

۰.(أَفَمَن یعْلَمُ أَنَّمَا أُنزِلَ إِلَیكَ مِن رَّبِّكَ ٱلْحَقُّ كَمَنْ هُوَ أَعْمَىٰإِنَّمَا یتَذَكَّرُ أُولُوا ٱلْأَلْبَابِ.۱

۰.آیا کسى که مى‏داند آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده حق است، همانند کسى است که نابیناست؟! تنها صاحبان اندیشه متذکّر مى‏شوند).

این تعبیر لطیف و زیبا، بیانگر این واقعیت است که حقّانیت برنامه‏هایى که پیامبر صلی الله علیه و آله از جانب خداوند سبحان آورده، به قدرى روشن است که امکان ندارد چشم دل کسى بینا باشد و آن را تشخیص ندهد یا نپذیرد.

این معنا با تعبیرهاى دیگر، در آیات متعدّدى۲ دیده مى‏شود، مانند:

۰.(وَ لِیعْلَمَ ٱلَّذِینَ أُوتُوا ٱلْعِلْمَ أَنَّهُ ٱلْحَقُّ مِن رَّبِّكَ فَیؤْمِنُوا بِهِ فَتُخْبِتَ لَهُ قُلُوبُهُمْ وَ إِنَّ ٱللَّهَ لَهَادِ ٱلَّذِینَ ءَامَنُوا إِلَىٰ صِرَاطٍ مُّسْتَقِیمٍ.۳

۰.و تا آگاهان بدانند که آن (قرآن) حق است [و] از سوى پروردگار توست و به آن ایمان بیاورند و دل‏هایشان در برابر آن خاضع گردد و خداوند، کسانى را که ایمان آوردند، به سوى صراط مستقیم هدایت مى‏کند).

دو. جهانى شدن اسلام

دومین پیامد مطابقت کامل صراط مستقیم زندگى با حق، این است که هر چه علم و آگاهى جامعه بشر بیشتر می‏شود و پیش‏تر می‏رود، گرایش به اسلام

1.. رعد: آیۀ ۱۹.

2.. ر. ک: سبأ: آیۀ ۶ و قصص: آیۀ ۵۳ و احقاف: آیۀ ۳۰.

3.. حج: آیۀ ۵۴.

  • نام منبع :
    پرتوی از تفسیر اهل بیت علیهم السلام (مبانی و روش) جلد دوم
    سایر پدیدآورندگان :
    عبدالهادي مسعودي، سيّد محمّدکاظم طباطبايي،
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    انتشارات بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی
    محل نشر :
    مشهد
    تاریخ انتشار :
    1398/01/01
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 2339
صفحه از 687
پرینت  ارسال به