برنامههایى که براى سعادت انسان دارد، با معیارهاى عقلى و علمى و نیازهاى فطرى انسانها منطبق اند. از این رو، به زمان خاصّى اختصاص ندارد و در طول زمان، زنده و جاوید است.
۵. طراوت
ممکن است چیزى، سالها زنده بماند، ولى در طول زمان، کهنه و فرسوده شود و طراوت و شادابى خود را از دست بدهد؛ امّا قرآن، علاوه بر این که همیشه زنده است، هیچ گاه کهنه و فرسوده نمىشود؛ بلکه همواره نو و باطراوت است، چنان که در گزارشى از پیامبر صلی الله علیه و آله آمده است:
۰.كَلامُ اللهِ جَدیدٌ غَضٌّ طَرِىٌّ.۱
۰.کلام خدا، همواره نو و تازه و باطراوت است.
نیز در روایتى از امام على علیه السلام آمده است:
۰.لا تُخلِقُهُ كَثرَةُ الرَّدِّ وَ وُلوجُ السَّمعِ.۲
۰.[قرآن،] هر اندازه تکرار شود و به گوش فرو رود، باز کهنه نمىشود.
امام صادق علیه السلام راز این تازگى را در پاسخ شخصى که پرسید: «چرا قرآن، هر چه بیشتر منتشر و مطالعه مىشود، بر تازگى و طراوت آن، افزوده مىشود؟» چنین فرموده است:
۰.لِأَنَّ اللهَ لَم یُنزِلهُ لِزَمانٍ دونَ زَمانٍ، وَ لا لِناسٍ دونَ ناسٍ، فَهُوَ فى كُلِّ زَمانٍ جَدیدٌ، وَ عِندَ كُلِّ قَومٍ غَضٌّ، إلىٰ یَومِ القِیامَةِ.۳
۰.چون خداوند، آن را براى زمانى خاص و مردمى خاص، فرو نفرستاد. بنا بر این، قرآن، در هر زمانى، نو و براى هر مردمى، تا روز قیامت، تازه است.