تأویل نموده‏اند و برخى، حاملان آن را بر شمرده‏اند. شیخ کلینی در این باره، چنین آورده است:

۰.عَن أَبى حَمزَةَ، عَن أَبى عَبدِ اللهِ علیه السلام، قالَ: «حَمَلَةُ العَرشِ - وَ العَرشُ: العِلمُ - ثَمانِیةٌ: أربَعَةٌ مِنّا، وَ أربَعَةٌ مِمَّن شاءَ اللهُ».^۱

۰.ابو حمزه از امام صادق علیه السلام روایت کرد که فرمود: «حاملان عرش [الهى] - عرش یعنى دانش - هشت نفرند: چهار تن از ما [اهل بیت] و چهار تن از کسانى که خدا خواسته است».

نکته: برخى آیات، خود متشابه نیستند و ذهن و قلب سلیم، آنها را به آسانى درک مى‏کند؛ امّا وجود برخى روایت‏هاى نامعتبر یا نامفهوم، موجب شده تا مفهومى نامقبول از آنها ارائه شود. آیه ( يَوْمَ يُكْشَفُ عَنْ سٰاقٍ وَ يُدْعَوْنَ إِلَى السُّجُودِ فَلاٰ يَسْتَطِيعُونَ؛^۲ [یاد کن] روزی را که کشفِ ساق می‌شود و آنان را به سجده کردن فرا می‌خوانند امّا نمی‌توانند)، از آن دسته آیات است. اصطلاح «کشفِ ساق»، بیانگر سختى و شدّت امر است. مفسّران، به این معنا تصریح کرده‏اند؛^۳ امّا برخى روایات اهل سنّت، موهم این معنایند که خداوند در روز قیامت، از ساق پاى خود، پرده بر مى‏دارد.^۴ امامان علیهم السلام این معنا را باطل دانسته و آن را انکار

در این باره از امام صادق علیه السلام نقل کرده است. او مى‏گوید:

۰.سَأَلتُ أبا عَبدِ الله‏ علیه السلام عَن قَولِ اللهِ‏ عز و جل: ( وَسِعَ كُرْسِيُّهُ السَّمٰاوٰاتِ وَ الْأَرْضَ)، قالَ: «عِلمُهُ».^۱

۰.از امام صادق علیه السلام در باره این سخن خداى: ( اَریکه او، آسمان‏ها و زمین را فرا گرفته است) پرسیدم. فرمود: «[یعنى] علم او».

در روایتى دیگر، مفضّل بن عمر، معناى «کرسى» و «عرش» را با هم از امام صادق علیه السلام پرسیده و امام علیه السلام یکى از معانى «کرسى» را چنین دانسته است:

۰.الكُرسِیُّ هُوَ العِلمُ الَّذی لَم یُطلِعِ (اللّهُ) عَلَیهِ أحَداً مِن أنبِیائِهِ وَ رُسُلِهِ وَ حُجَجِهِ علیهم السلام.^۲

۰.[مقصود از] «کرسى»، همان علم خداست که هیچ یک از پیامبران و فرستادگان و حجّت‏هایش را بر آن، آگاه نکرده است.

گفتنى است که «عرش» نیز مفهومى قرآنى است و به بررسى نیاز دارد. پیگیرى این مفهوم در آیات شریف قرآن^۳ و روایات ناظر به آنها مى‏تواند نمونه‏هاى خوبى از تأویل را به ما بشناسانَد، بویژه مفاهیمى مانند حمل و انتقال عرش،^۴ اِستواى خداوند بر عرش^۵ و تسبیح و تحمید فرشتگان گِرداگرد آن^۶ که هر یک از آنها، می‌تواند به گونه‌ای جز آنچه در ظاهر ابتدایى فهمیده مى‏شود، تأویل شود. شایان توجّه است که برخى روایات تفسیرى، عرش الهى را نیز به «علم»