147
شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم

۹۳۳.پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله: قرآن را بياموزيد؛ زيرا در روز قيامت ، به صورت جوانى زيبا و رنگ‏پريده ، ۱نزد صاحب خود مى‏آيد و به او مى‏گويد: «منم آن كسى كه موجب شدم شب‏هايت را به عبادت ، سپرى كنى و روزهاى داغ را روزه بگيرى و آب دهانت ، خشك شود و اشك‏هايت جارى گردد. اكنون تا هر كجا كه بروى ، من با تو همراه خواهم بود ، و هر تاجرى ، [امروز] به دنبالِ [سودِ] تجارت خويش است [كه در دنيا ، براى آخرت انجام داده است‏] و من ، امروز ، از آنِ تو هستم و اين ، بالاتر از [سود ]تجارت هر تاجرى است، و به زودى ، كرامتى از جانب خداوند عزّ وجلّ به تو مى‏رسد . پس شادمان باش» .
در اين هنگام، تاجى مى‏آورند و بر سر او مى‏نهند و امان‏نامه‏اى [از آتش دوزخ ]به دست راستش و [فرمانِ ]جاودانگى در بهشت را به دست چپش مى‏دهند و دو خلعت بر او مى‏پوشانند . سپس به او گفته مى‏شود: «[قرآن ]بخوان و [بر درجات بهشت ]بالا برو» .
پس هر آيه‏اى را كه مى‏خوانَد ، يك درجه بالا مى‏رود. بر پدر و مادر او نيز - اگر مؤمن بوده‏اند - ، دو جامه مى‏پوشانند و به آنها گفته مى‏شود: «اين ، پاداش شما براى آموختن قرآن به اوست» .

۹۳۴.پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله: در روز قيامت، قرآن ، مرد رنگْ پريده‏اى را مى‏آورد و به پروردگارش عزّ وجلّ مى‏گويد: «پروردگارا! من موجب شدم كه اين مرد ، روزهايش را به تشنگى (روزه) و شب‏هايش را به بيدارى بگذراند و اميدش را به رحمتِ تو ، تقويت كردم و آرزويش را به آمرزشَت ، وسعت بخشيدم. پس با او چنان رفتار كن كه من و او به تو ، گمان داشتيم.
خداوند متعال مى‏فرمايد: «[فرمانِ‏] پادشاهى را به دست راستش و [فرمانِ ]جاودانگى را به دست چپش بدهيد و او را در كنار همسران سيه‏چشمش قرار دهيد و بر پدر و مادرش نيز چنان خلعتى بپوشانيد كه دنيا و هر چه در آن بوده ، با ارزش آن ، برابرى نكند» .
پس خلايق ، به پدر و مادر او مى‏نگرند و به آن دو ، احترام مى‏گذارند . آن دو به خويش مى‏نگرند و از آن خلعت ، به شگفت مى‏آيند و مى‏گويند: پروردگارا! اين ، از چه رو به ما داده شده است ، در حالى كه اعمال ما ، سزامندِ چنين خلعتى نبوده است؟
خداوند متعال مى‏فرمايد: «علاوه بر آن، تاج كرامت نيز بر سر شما مى‏نهم كه مانند آن را هيچ بيننده‏اى نديده است و هيچ شنونده‏اى ، [آوازه‏اش را] نشنيده است و هيچ انديشنده‏اى ، فكرش را هم نكرده است» .
پس گفته مى‏شود: «اين ، به پاداش آن است كه به فرزندتان قرآن آموختيد و او را در دين اسلام ، بينا و دانا گردانيديد ...» .

1.واژه «شاحب اللَّون» - كه در متن عربى حديث آمده - شايد به معناى رنگ روشن و شفّاف باشد، اگرچه در كتب لغت ، به اين معنا نيامده است.


شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم
146

۹۳۳.رسول اللَّه صلى اللَّه عليه و آله : تَعَلَّمُوا القُرآنَ ؛ فَإِنَّهُ يَأتي يَومَ القِيامَةِ صاحِبَهُ في صورَةِ شابٍّ جَميلٍ شاحِبِ اللَّونِ ، فَيَقولُ لَهُ القُرآنُ: أنَا الَّذي كُنتُ أسهَرتُ لَيلَكَ ، وأظمَأتُ هَواجِرَكَ‏۱ ، وأجفَفتُ ريقَكَ ، وأسَلتُ دَمعَتَكَ ، أؤولُ مَعَكَ حَيثُما اُلتَ ، وكُلُّ تاجِرٍ مِن وَراءِ تِجارَتِهِ ، وأنَا اليَومَ لَكَ مِن وَراءِ تِجارَةِ كُلِّ تاجِرٍ ، وسَيَأتيكَ كَرامَةٌ (مِنَ) اللَّهِ عزّ وجلّ فَأَبشِر .
فَيُؤتى‏ بِتاجٍ فَيوضَعُ عَلى‏ رَأسِهِ ، ويُعطَى الأَمانَ بِيَمينِهِ ، وَالخُلدَ فِي الجِنانِ بِيَسارِهِ ، ويُكسى‏ حُلَّتَينِ ، ثُمَّ يُقالُ لَهُ: اِقرَأ وَارقَهْ ، فَكُلَّما قَرَأَ آيَةً صَعِدَ دَرَجَةً ، ويُكسى‏ أبَواهُ حُلَّتَينِ إن كانا مُؤمِنَينِ ، ثُمَّ يُقالُ لَهُما : هذا لِما عَلَّمتُماهُ القُرآنَ . ۲

۹۳۴.عنه صلى اللَّه عليه و آله : أنَّ القُرآنَ يَأتي يَومَ القِيامَةِ بِالرَّجُلِ الشّاحِبِ يَقولُ لِرَبِّهِ عزّ وجلّ : يا رَبِّ ، هذا أظمَأتُ نَهارَهُ وأسهَرتُ لَيلَهُ، وقَوَّيتُ في رَحمَتِكَ طَمَعَهُ، وفَسَّحتُ في مَغفِرَتِكَ أمَلَهُ، فَكُن عِندَ ظَنّي فيكَ وظَنِّهِ.
يَقولُ اللَّهُ تَعالى‏: أعطوهُ المُلكَ بِيَمينِهِ وَالخُلدَ بِشِمالِهِ ، وأقرِنوهُ بِأَزواجِهِ مِنَ الحورِ العينِ ، وَاكسوا والِدَيهِ حُلَّةً لا تُقَوَّمُ‏۳ لَهَا الدُّنيا بِما فيها. فَيَنظُرُ إلَيهِمَا الخَلائِقُ فَيُعَظِّمونَهُما ، ويَنظُرانِ إلى‏ أنفُسِهِما فَيَعجَبانِ مِنها ويَقولانِ: يا رَبَّنا أنّى‏ لَنا هذِهِ ولَم تَبلُغها أعمالُنا؟
فَيَقولُ اللَّهُ تَعالى‏: ومَعَ هذا تاجُ الكَرامَةِ ، لَم يَرَ مِثلَهُ الرّاؤونَ ، ولا يَسمَعُ بِمِثلِهِ السّامِعونَ ، ولا يَتَفَكَّرُ في مِثلِهِ المُتَفَكِّرونَ.
فَيُقالُ: هذا بِتَعليمِكُما وَلَدَكُمَا القُرآنَ ، وتَبصيرِكُما إيّاهُ بِدينِ الإِسلامِ ... .۴

1.الهاجِرةُ : نصف النهار عند اشتداد الحرّ (الصحاح : ج ۲ ص ۸۵۱ «هجر» ) .

2.الكافي : ج ۲ ص ۶۰۳ ح ۳ عن الفضيل بن يسار عن الإمام الصادق عليه السلام وراجع: سنن ابن ماجة : ج ۲ ص ۱۲۴۲ ح ۳۷۸۱ ومسند ابن حنبل : ج ۹ ص‏۱۵ ح ۲۳۰۳۷ والمستدرك على الصحيحين : ج ۱ ص ۷۴۲ ح ۲۰۴۳ .

3.قَوَّم: أي حدّد قيمتها ( النهاية : ج ۴ ص ۱۲۵ « قوم » ) .

4.التفسير المنسوب إلى الإمام العسكري عليه السلام : ص ۴۴۹ ح ۲۹۷ ، بحار الأنوار : ج ۹۲ ص ۳۱ ح ۳۴ .

  • نام منبع :
    شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، اصغر هادوي کاشاني، محمّد احسانى‏فر لنگرودى، علي‌رضا نظري خرّم، محمّدرضا حسين‌زاده، علي شاه‌ علي‌زاده، حميد رضا شيخي (مترجم)
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 7555
صفحه از 442
پرینت  ارسال به