فصل دوم: بررسی دیدگاه‌‌های مخالفانِ قاعده (اشاعره و فلاسفه)
در کتاب‌های کلامی، از اشاعره به عنوان مخالفان قاعده حُسن و قُبح عقلی یاد می‌شود و امامیه و معتزله به عنوان طرفداران قاعده، مطرح می‌شوند، اما با بررسی دیدگاه‌‌های فیلسوفان اسلامی روشن می‌شود که آنان نیز حُسن و قُبح عقلی را قبول ندارند و به حُسن و قُبح اعتباری و عقلایی معتقدند. از این‌رو، در بخش دیدگاه‌‌های مخالفان قاعده، دیدگاه‌‌های اشاعره و فلاسفه نقد و بررسی خواهد شد و در بخش موافقانِ قاعده، دیدگاه‌‌های امامیه و معتزله بررسی خواهد شد.
بررسی دیدگاه‌‌های اشاعره
بحث حُسن و قُبح شرعی در نزد اشاعره را به دو مرحله می‌توان تقسیم کرد. در مرحله اوّل که قرن چهارم است، ابوالحسن اشعری (م۳۲۴ق) و ابوبکر باقلانی (م۴۰۳ق)، حُسن و قُبح ذاتی و عقلی را انکار می‌کنند و دلایلی را در ردّ حُسن و قُبح ذاتی و عقلی اقامه می‌کنند و به اثبات حُسن و قُبح شرعی می‌پردازند. در مرحله بعد، اشاعره، تحت فشار دلایل و اِشکالات امامیه و معتزله، به تدریج
