بسیاری‏اند. برای نمونه تعریف‏هایی هستند که در ادامه می‏آیند:

برخی محققان متن را یک نشانه زبانی یا ترکیبی از چند نشانه زبانی دانسته‏اند. این تعریف محدودترین تعریف متن است. ^۱ در این تعریف تنها بافت زبانی برای متن لحاظ شده درحالی‏که حتی بافت‏های قراردادی دامنه‏ای بس وسیع‏تر دارند. همچنین دراین تعریف قرارداد جزو ماهیت لحاظ شده است، درحالی‏که دلیلی بر این تضییق نداریم.

برخی نیز متن را هر پدیده‏ای که پیامی را به وسیله نشانه‏های کد گذاری شده انتقال می‏دهد، تعریف کرده‏اند.^۲ این تعریف تنها مواردی را شامل می‏شود که در ماهیت آنها کد گذاری در کار باشد. پس موارد غیراختیاری را دربرنمی‏گیرد و حتی شامل موردی که بدون توجه به انتقال معنا، کدگذاری صورت گرفته باشد را شامل نمی‏شود؛ زیرا فرض بر این است که در یک فرایند، تولیدکننده متن معنا را به صورت کدهایی رمزگذاری می‏کند.

دسته‏ای دیگر پیام‏های غیرمقصودی را که به صورت ژنتیکی برنامه‏ریزی شده‏اند و میان ارگانیسم‏های زنده رد و بدل می‏شوند، متن نامیده‏اند.^۳ این تعریف شامل موارد برساخته انسانی و فاعل‏های مختار نمی‏شود.

برخی دیگر همه روابط موجود در این جهان را متن به حساب آورده‏اند.^۴ در این تعریف نیز افزون بر اینکه همه روابط موجود از ابهام برخوردار است، چنانچه مقصود ارتباط هستی شناختی باشد شامل امور بی‏معنا نیز خواهد بود. مثلاً انگشتان دست با اعضای بدن در ارتباط است و چنانچه ارتباط

مجموعه‏ای از دلالت‏کننده‏ها تشکیل شده‏اند و تک عنصری نیستند.

این دال‏ها با ارتباط نظام‏مند معنا می‏یابند و از نظام دلالی خاص خود برخوردارند و معنای هر یک از آنها تنها و تنها در بافت خاصی قابل توجیه است. مثلاً سرخ شدن انسان در موقعیت‏های گوناگون معانی گوناگون دارد. برای مثال در میدان ورزش، نشان از فعالیت بدنی شدید و در موقعیت بیماری نشان از تب خواهد داشت.

- همه افراد برای مطالعه مورد خاص، هدفی از قبل تعیین شده دارند و متناسب با آن هدف مطالعه می‏کنند.

- هر فردی متناسب با هدف، ابزار و روشی را برای مطالعه انتخاب می‏کند.

- همه افراد در موردی که مطالعه می‏کنند به این فهم و ادراک می‏رسند که می‏توانند فهم خود را با عموم به مشارکت بگذارند، به طوری که همه افراد با در دست داشتن آن ابزار و روش به فهم مشترک می‏رسند.

با وجود این اشتراکات، می‏توان این موارد را به صورت ذیل دسته‏بندی کرد:

۱. برخی موارد دست‏ساخته انسان نیستند و انسان در پدید آمدن آنها نقشی ندارد. به عبارت دیگر برخی از این موارد برساخته طبیعت‏اند؛

۲. برخی ساخته انسان‏اند، ولی بدون آگاهی؛

۳. برخی برساخته انسان‏اند، ولی بدون نیت انتقال معنا؛

۴. برخی برساخته انسان‏اند، با نیت انتقال معنا؛

۵. برخی واقع‏نگر و برخی صرفاً ذهنی و تخیلی‏اند؛

۶. برخی نیز شالوده‏شده بر مقوله زبان هستند.

تعریف متن

تعریف‏های متفاوتی برای متن ذکر شده است که دارای تنوع و اختلاف