71
میراث تفسیری حسین بن سعید اهوازی

بدون واسطه و برخی را با یک واسطه از صاحبان آنها دریافت نموده است. غالب این کتاب‏ها با واسطه حمّاد بن عیسی، برخی با واسطه نضر بن سوید و یک مورد با واسطه برادرش حسن به او رسیده‏اند. نجاشی و شیخ طوسی، این کتاب‏ها و اصول را که حسین بن سعید در طریق نقل آنها قرار دارد، گزارش کرده‏اند.۱

1.. ر.ک: رجال النجاشی: ص۱۶۷، ۱۹۵، ۳۰۹، ۳۱۱، ۳۱۴، ۳۱۵، الفهرست: ص۴۳، ۱۱۸، ۱۲۸، ۱۳۴، ۲۰۷.


میراث تفسیری حسین بن سعید اهوازی
70

تأییدی دیگر بر مکانت علمی این آثار، گفتار شیخ صدوق در مقدّمه کتاب من لا يحضره الفقيه است. او ضمن برشمردن مصادر کتابش، به کتاب‏های حسین بن سعید اشاره نموده و آنها را از کتاب‏های مشهور و مورد اعتماد دانسته است.۱ وحید بهبهانی نیز از جدّش، محمّدتقی مجلسی، نقل می‏کند:

محور سخنان علما و عقیده جاری در میان آنان، عمل به روایات و کتاب‏های حسين بن سعيد و اعتماد بر آنهاست. با این که اجماع بر این مسئله در جایی ذکر نشده است، امّا در مورد اعتنا به او و آثارش اتفاق نظر وجود دارد.۲

به عنوان آخرین نکته می‏توان به کثرت روایات حسین بن سعید در مجامع روایی شیعه اشاره کرد. این کثرت نقل، بیانگر مقام رفیع علمی مؤلّف و اعتماد محدّثان به آثار اوست؛ چرا که شیوه علمای سلف، نقل از منابع مورد اعتماد بوده است و آنان از هر شخصی، در هر جایگاه علمی، روایت نقل نمی‏کرده‏اند.

منابع تدوین آثار

حسین بن سعید، از جمله راویانی است که به دلیل حضور در عصر ائمّه علیهم السلام، امکان نقل بدون واسطه یا با واسطه‏های اندک از ایشان، برای او وجود داشته است. او با حضور نزد اساتید فراوان و دریافت حدیث از آنان، توشه سرشاری از احادیث ائمّه علیهم السلام در موضوعات گوناگون فراهم آورده است. افزون بر این، به دلیل معاصر بودن با بسیاری از صاحبان کتاب‏ها و اصول اوّلیه، به منابع اوّلیه حدیث شیعه دسترس داشته و بسیاری از اصول را از نویسندگان آن دریافت کرده است. از این رو در نگارش آثار خویش، از کتاب‏ها و اصول اوّلیه حدیث شیعه که در اختیار داشته نیز بهره برده است.

او برخی از این کتاب‏ها - که دست‏نوشته راویان هنگام حضور نزد ائمّه علیهم السلام است - را

1.. شیخ صدوق در این باره می‏نویسد: «کلّیۀ احادیثی که در این کتاب (کتاب من لایحضره الفقیه) است، از کتاب‏های مشهور و مورد اعتمادی استخراج شده،که علما به آنها مراجعه می‏کنند، مانند کتاب حريز بن عبد اللّٰه سجستانی... و کتاب‏های حسین بن سعید و...» (کتاب من لايحضره الفقيه: ج ۱ ص ۳).

2.. تعليقة على منهج المقال: ص ۱۴۲.

  • نام منبع :
    میراث تفسیری حسین بن سعید اهوازی
    سایر پدیدآورندگان :
    صدیقه سادات میردامادی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1399
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 1286
صفحه از 336
پرینت  ارسال به