میکند که هیچ سدی مانع نفوذ آنان نخواهد شد؛ خلأ کمبود یا ضعف تجهیزات و ادوات را پوشش میدهد؛ جانفشانی و از خودگذشتگی را به اوج خود میرساند و ترس از مرگ را بهکلی محو میگرداند.
مطالعه آیاتی که در قرآن کریم درباره پیروزی اهل ایمان بیان شده پر از گزارشهایی است درباره معنویت سپاهیان اسلام.
برای نمونه در داستان پیروزی بنیاسرائیل بر جالوت آمده است هنگامی که بنیاسرائیل با جالوت و سپاه او روبهرو شدند و گفتند: (رَبَّنا أَفْرِغْ عَلَینا صَبْراً وَثَبِّتْ أَقْدامَنا وَانْصُرْنا عَلَی الْقَوْمِ الْکافِرِینَ؛۱ پروردگارا، بر [دلهای] ما شکیبایی فرو ریز، و گامهای ما را استوار دار، و ما را بر گروه کافران پیروز فرمای).
این صحنه به ما درس دعا و استمداد از قدرت لایزال الهی در میدان نبرد را میدهد. چنانکه خداوند در گزارش صحنهای دیگر از جنگ بدر (که به پیروزی مسلمانان انجامید) میفرماید: (إِذْ تَسْتَغیثُونَ رَبَّکُمْ فَاسْتَجابَ لَکُمْ أَنِّی مُمِدُّکُمْ بِأَلْفٍ مِنَ الْمَلائِکَةِ مُرْدِفینَ؛۲ [به یاد آورید] زمانی را که پروردگار خود را به فریاد میطلبیدید، پس دعای شما را اجابت کرد که: "من شما را با هزار فرشته پیاپی، یاری خواهم کرد").
جالب است که افزون بر این صحنههای تاریخی، خداوند در این باره دستور صریح نیز صادر فرموده است: (یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِذا لَقَیتُمْ فِئَةً فَاثْبُتُوا وَاذْکُرُوا اللَّهَ کَثیراً لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ؛۳ ای کسانی که ایمان آوردهاید! هنگامی که (در میدان نبرد) با گروهی رو به رو میشوید، ثابت قدم باشید! و خدا را فراوان یاد کنید، تا رستگار شوید!).
یکی از ابعاد مهم معنویت، توکل است. توکل یعنی اعتماد به قدرت بیپایان خداوند و ایمان به حاکمیت خواست او.۴ این نگاه و باور سبب میشود ترس و اضطراب از رزمندگان
