آنها را به مسئولان مربوط اطلاع داد.
قرآن کریم در این باره به یک گزارش تاریخی درسآموز اشاره میکند و ضمن نکوهش برخی مسلمانان صدر اسلام به این مسئولیت ترکیبی (که بخشی از آن سلبی و بخشی ایجابی است) اشاره میکند و میفرماید: (وَإِذا جاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذاعُوا بِهِ؛۱ و چون خبری درباره ایمنی یا وحشت به آنان برسد، انتشارش دادند!).
در ادامه، قرآن خبرپراکنی آنان را پیرونی از شیطان معرفی میکند. این بیان نشان میدهد این اخباری که به مسلمانان میرسید در واقع شایعاتی بود که به دست دشمنان اسلام ساخته میشد و برخی مسلمانان ضعیف بدون تدبر و بینایی لازم آنان را نشر میدادند.۲ لذا این مسئولیت بهویژه در فضای جنگ روانی دشمنان از اهمیت بیشتری برخوردار است و مانع بازیخوردن افراد و تشویش در جامعه میشود.
خداوند در ادامه همین آیه میفرماید: (وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَی الرَّسُولِ وَإِلی أُولِی الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذینَ یَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُم وَلَوْ لَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَیکُمْ وَرَحْمَتُهُ لاَتَّبَعْتُمُ الشَّیطَنَ إِلَّا قَلِیلاً؛۳ و اگر خبر را به پیامبر و اولیای امرشان ارجاع کنند، قطعاً از میان آنان کسانی که قدرت تشخیص دارند، [درست و نادرست] آن را درمییابند؛ و اگر فضل خدا و رحمتِ او بر شما نبود، مسلّماً جز اندکی، از شیطان پیروی میکردید).
اخباری که به دست افراد میرسد گاه صادق هستند و گاه کاذب. در هر دو حال نباید به پراکندن آن در شبکههای اجتماعی و دیگر رسانهها پرداخت، بلکه باید آن را به افراد متولی ارجاع داد تا دربارهاش تعیین تکلیف کنند. بنابراین اهتمام به این مسئولیت سبب تقویت اخلاق رسانهای نیز میگردد. همچنین این آیه نشان میدهد نهتنها اخبار منفی، حتی اخبار مثبت و امیدبخش (أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ) که واقعیت داشتن آنها نیز معلوم نیست، نباید منتشر شوند.
نشر شایعات زیانهای فراوانی به بار میآورد و اگر این شایعات درباره افرادِ لایق و مثبت