187
کلام شیعه در پژوهش‌های غربی - دفتر دوم

بیشتری تحلیل کند.

لذا اکتفا کردن به یک اثر در این حوزه، آن هم به این صورت و نپرداختن به فرهنگ عامه در حوزه عزاداری، موجب درک ناکافی و بعضاً اشتباه از فرهنگ و آموزه‌های عاشورا می‌‌گردد، همچنان ‌که ‌این‌جا نیز شاهد هستیم و در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

۱.۱.۲. نگرش التقاطی به حادثه کربلا

مشکل دیگر نویسنده در جنس نگرش او به عزاداری برای امام حسین علیه السلام و حادثه کربلاست. از آن‌جا که چلکوفسکی خود یک مسیحی کاتولیک است، از دیدگاه آموزه‌های مسیحیت کاتولیک به این جریان نگاه می‌کند. او خواسته یا ناخواسته درصدد برقراری ارتباط میان این دو واقعه یعنی شهادت امام حسین علیه السلام و به صلیب کشیده شدن عیسی مسیح و آموزه‌های مربوط به آن است.

ریاضت: او برای مراسم عزاداری مثل زنجیرزنی و سینه‌زنی به طور گسترده از واژه «Suffering» استفاده می‌‌کند که به معنای رنج و عذاب و ریاضت شخصی است: «به نظر می‌رسد اجزای اساسی یکسان باشند اما روش‌های خود‌زنی (ریاضت شخصی) مختلف‌اند. بعضی قفسه سینه‌هایشان را با دستان‌شان می‌زنند (سینه‌زنی)، دیگران پشت‌هایشان را با زنجیر می‌زنند (زنجیرزنی) و هم‌چنین گروه‌های دیگر با شمشیر یا چاقو بر سرهایشان می‌زنند به طوری که خون بر روی صورت، گردن و سینه‌هایشان جاری می‌شود (قمه‌زنی)».۱

چنین اعمالی مخصوصاً در میان کاتولیک‌ها رواج دارد که در هفته مقدس که یادآور مرگ مسیح است، با تازیانه‌ای - شبیه به زنجیر در مراسم عزاداری شیعه - به

1.. Chelkowski, Shi’ism, vol.۳, p. ۱۵۷.


کلام شیعه در پژوهش‌های غربی - دفتر دوم
186

سپس امتیازات و نقاط قوت این مقاله را نیز متذکر می‌‌گردد.

۱. کاستی‌ها

روش نقد در این پژوهه بر پایه شناسایی پیش‌فرض‌‌های نویسنده، ارتباط آنها با اظهار نظرهای وی و نیز توجه به منابع استفاده شده توسط ایشان در مقاله، استوار می‌‌باشد. می‌‌دانیم که پیش‌فرض‌‌ها بخش نانوشته یک مقاله می‌‌باشند. باید این پیش‌فرض‌‌ها و ملزومات آنها را شناخت و در صورتی که نویسنده در اتخاذشان راه به خطا رفته باشد، آنها را نقد نمود و روش صحیح را متذکر شد. به علاوه هر نویسنده در نوشتار خود از روشی استفاده می‌‌کند که در این نقد به روش ایشان نیز توجه جدی شده است.

در نقد دیدگاه‌های وی از دو رویکرد نقد محتوای مقاله و نقد روشی وی در تبیین بعضی مسائل استفاده شده است.

۱.۱. محتوایی

۱.۱.۱. عدم توجه به مصادر روایی و سنت شفاهی در باب عزاداری

وی در تحقیقات خود در باب شعائر عزاداری شیعه به مشاهدات و تجربه‌‌های شخصی خود اکتفا کرده و تقریباً به هیچ منبع و مصدر اصیل عقاید شیعه مراجعه نکرده است. او تنها از روضات الشهداء نام می‌برد و در یک مورد به این کتاب ارجاع می‌‌دهد که البته این کتاب هم یک مصدر اصیل و اولیه نیست. ادبیات شیعه مملو از آثار فاخری در زمینه‌های مختلف اعتقاد شیعه است. در زمینه شهادت امام حسین علیه السلام این فراوانی آثار، بیشتر به چشم می‌‌خورد.

به علاوه ایشان از سنت شفاهی و فرهنگ مردم کوچه و بازار نیز استفاده‌‌ای نکرده که می‌‌توانست با توجه به این بخش مهم، نمادهای سوگواری را با دقت

  • نام منبع :
    کلام شیعه در پژوهش‌های غربی - دفتر دوم
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1399
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 261
صفحه از 302
پرینت  ارسال به