۷.علامه حلّی و کلام شیعی - معتزلی۱
زابینه اشمیتکه
ترجمه محمّد رکّعی
۱. مقدمه
حسن بن یوسف بن مطهر حلّی (ز. ۶۴۸۷۲۶ق/۱۲۵۰۱۳۲۵م)، که معمولاً به علامه حلّی شهرت دارد، بیتردید برای اسلامشناسان غربی شخصیتی ناشناخته نیست. دیرزمانی است که نقش بزرگ وی در بسط فقه شیعه مورد اذعان است و آثار فقهی او امروزه در جامعه شیعی از معتبرترین آثار این عرصه محسوب میشود. علاوه بر این، او آثار مهمی را در زمینه روش فقه (اصول الفقه) به رشته تحریر درآورد؛ زمینهای که در آن خصوصاً باید از دو اثر وی یعنی کتاب مبادی الوصول الی علم الأصول، و جامعتر از آن، نهایة الوصول الی علم الأصول یاد کرد.
حلّی خصوصاً از آن جهت بیشتر به عنوان مرجعی در کلام شیعی شناخته شده
1.Al-ʿallāma Al-Ḥillī and Shīʿīte Muʿtazilīte Theology;
منبع اصلی مقاله، Spektrum Iran, ۷, ۱۹۹۴: ۱۰-۳۵ and ۱۳۶-۷ است. البته این ترجمه، با استفاده از نسخهای از مقاله که در Shī‘ism, Critical concepts in Islamic studies, Ed. Paul Luft and Colin Turner, ii, p. ۱۵۱-۷۴ به چاپ رسیده، تهیه شده است (و.).