39
اندیشه‌های ‌کلامی خاندان اعین

این گروش نقش مؤثری در اندیشه‌های ‌آنان داشته است؛ علم به ویژگی‌های ‌کلامی خاندان اعین. این فصل عهده‌دار این شناخت خواهد بود.

معرفی خاندان اعین

شناخت تمام فرزندان و نوادگان آل‌اعین نه مقدور است و نه فایده‌ای برای هدف این کتاب دارد؛ از این رو، فقط شخصیت‌های نقش‌آفرین اين خاندان در فراگرفتن و نشر آموزه‌های ‌اهل‌بیت علیهم السلام معرفی خواهند شد. در ادامه نخست با اجداد، سپس فرزندان و سرانجام نوادگان این خاندان آشنا خواهیم شد.

اجداد خاندان اعین

جد اعلای این خانواده فردی به نام سنسن است. در نژاد سنسن اختلاف وجود دارد. برخى مى‌گویند: سنسن از قبیله غسان از نژاد عرب بود که در صدر اسلام به روم رفت و در آنجا در مسلک راهبان درآمد. جمعى دیگر معتقدند كه سنسن در اصل رومى بود.۱ در صورتی که بپذیریم سنسن عرب نژاد بوده و برای آگاهی از دین حق، به سوی روم حرکت کرده است، می‌توان وی را دارای شخصیتی حق‌جو دانست.

سنسن فرزندى به نام اعین داشت. ظاهراً در جنگى که میان روم و مسلمانان صورت گرفت، اعین به اسارت مسلمانان درآمد و یک نفر از قبیله بنى‌شیبان او را خرید و به فرزندخواندگی پذیرفت. پس از مدتى اعین در سایه تربیت پدرخوانده‌اش قرآن را حفظ کرد و در ادبیات عرب چیره‌دست شد. روزى

1.همان، ص ۱۲۸۔ ۱۲۹.


اندیشه‌های ‌کلامی خاندان اعین
38

خاندان اعین به نام‌‌های دیگری نیز شناخته شده‌اند که عبارت‌اند از:

۱. شیبانی: اعین «ولاء» قبیله بنی‌‌شیبان را پذیرفت؛ از اين رو خاندان اعین به «شیبانی» مشهور شدند.۱

۲. تمیمیه: علت شهرت آل‌اعین به تمیمیه کاملاً روشن نیست؛ ولی شاید بتوان گفت به دلیل سکونت این خاندان در کنار قبیله بنی‌تمیم در کوفه،۲ به این نام شناخته شدند.۳

۳. بکریون: فرزندان بکیر بن‌اعین به بکریون مشهور شدند.۴ در نسل‌های ‌بعدی خاندان اعین، حضور فرزندان بکیر در جامعه علمی پررنگ‌تر از سایر اعضای این خاندان بود.

۴. زراری: نخستین بار، امام هادی علیه السلام به سلیمان بن‌حسن بن‌جهم بن‌بکیر (جد پدری ابوغالب) لقب «زراری» را داد. امام هادی علیه السلام به منظور حفظ جان سلیمان، نام اصلی او را نبرد و او را به زراره، دانا‌ترین فرد خاندان اعین، منسوب ساخت و فرمود: خدا زراری را حفظ کند. از آن زمان به بعد، لقب «زراری» به این خاندان اطلاق شد.۵

شناخت خاندان اعین برای رسیدن به هدف این کتاب - یعنی بازخوانی اندیشه‌های ‌کلامی خاندان اعین - منوط به آگاهی از این موارد است: شناخت یکایک افراد این خاندان؛ اطلاع از چگونگی و زمان گرایش آنان به تشیع، ‌‌‌چرا که

1.. ابوغالب زراری، رسالة ابى‌غالب، ص‏ ۱۲۹.

2.. همان، ص‏ ۱۱۶۔۱۱۷.

3.. نجاشی، رجال، ص ۱۸. مشهور شدن به نام قبیله محل سکونت امری رایج بوده است؛ مثلاً ابراهیم بن‌سلیمان بن‌عبیداللّه به دلیل سکونت در محله بنی‌تمیم به «تمیمی» شهرت یافت.

4.. ابوغالب زراری، رسالة ابى‌غالب، ص ۱۱۶.

5.. همان، ص‏ ۱۱۷.

  • نام منبع :
    اندیشه‌های ‌کلامی خاندان اعین
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1399
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 978
صفحه از 208
پرینت  ارسال به