قرآن کریم با همنشین نمودن واژه «خیر» و واژه «مقاما»، ضمن بیان جهانبینی کافران درباره خیر و شر، در صدد بیان این نکته نیز هست که خیر و شر بودن همواره وصفی برای ماهیت یک پدیده نیست، بلکه گاهی خیر و شر توصیفی از جایگاه معنوی یا اجتماعی افراد است.
کافران امکانات دنیوی و تجملات چشمگیر اینجهانی را ملاک خیر و سعادت خویش میدانستند. آنها با یک مغالطه، تمکن مالی و تجملات دنیوی را دلیل برتری خویش بر مؤمنان دانسته، میپرسیدند: (أَىُّ ٱلْفَرِيقَيْنِ خَيْرٌ مَّقَامًا وَأَحْسَنُ نَدِيًّا؛۱ (کدامیک از ما دو گروه مقام بهتر و اهلبیت برتری داریم؟). آنان با این شیوه سخن گفتن، به نحوی در صدد بودند تا داراییهای خود را به رخ مؤمنین بکشند و از این طریق برتریجویی کنند).
آنان نهتنها از نظر عُده که از حیث عِده بر مسلمین مباهات میکردند و خود را بالاتر و برتر میپنداشتند. قرآن در این زمینه میفرماید: (أَيَحْسَبُونَ أَنَّمَا نُمِدُّهُم بِهِمِن مَّالٍ وَ بَنِينَ * نُسَارِعُ لَهُمْ فِى ٱلْخَيْرَاتِ بَل لَّا يَشْعُرُونَ ؛ آیا دیدی کسی را که به آیات ما کافر شد، و گفت: اموال و فرزندان فراوانی به من داده خواهد شد).۲
قرآن در پاسخ این تفکر، نخست جواب نقضی داده، میفرماید: (وݩَكݧݨَمْ اَهْلَكْناٰ قَٮݫݫݓݧݨݨْلَهݩݩُمݨݨْ مِنݨْ ٯݦݑَرݨْنݫٍ هُمݨݦݨْ اَحْسَنُ اَٮݩݒݡاٰٮݧݒًا وَݢݢرِݣݣءݨݨْىݫݔًا؛ چهبسا اقوامی که دارای تمکن مالی بیشتر و تجملات چشمگیرتری از آنها بودند اما با تمام آن امکانات، آنها را هلاک نمودیم).۳ سپس بیان میدارد: آنگاه که هلاکت در پی مکنت و دارایی باشد، نشان از شر بودن آن مکنت دارد. اگر آنچه کفار از مال و بنین داشتند خیر بود، پس نباید هلاکت به دنبال داشته باشد. همین که به دنبال مُکنتی هلاکت باشد،