شاگرد یونس - از امام رضا علیه السلام راجع به ادعاهای ابوالاسد و صالح پرسش کرد که آن حضرت هر دو را مورد تکذیب قرار دادند.۱
از مخالفان بغدادی جریان فکری پیرو هشام، باید از ریانبن صلت اشعری قمی۲ از اصحاب امام رضا علیه السلام و امام هادی علیه السلام۳ یاد کنیم که مقیم بغداد بوده است.۴ نقل است که پس از شهادت امام رضا علیه السلام، مشایخ امامیه برای شناخت جانشین آن حضرت در منزل عبدالرحمانبن حجاج واقع در محله برکه زلزل (زلول) بغداد، جلسهای تشکیل دادند که در آن، یونسبن عبدالرحمان درباره علم امام جواد علیه السلام مطالبی را بر زبان آورد. ریانبن صلت هم که در آن نشست حضور داشت، دیدگاه یونس را برنتافت و با وی درگیر شد.۵ غیر از این مورد آگاهی دیگری از مخالفتهای ریانبن صلت با یونس نداریم.
جریان اعتزالگرای امامیه در بغداد
پیشینه اعتزالگرایی در میان امامیه
جمهور امامیه برای مدتهای طولانی روابط حسنهای با معتزلیان نداشتهاند. جریان فکری اعتزال از زمان پیدایش تا دوران اوج و اقتدارش، هماره مورد نقد ائمه علیهم السلام و اصحاب امامیه قرار داشته است. اخبار قابل توجهی در منابع از امام سجاد علیه السلام، امام باقر علیه السلام، امام صادق علیه السلام و امام رضا علیه السلام در نقد آموزههای معتزله و نکوهش معتزلیان یافت میشود.۶ حتیٰ برخی مقالاتنگاران ادعا کردهاند که امام صادق علیه السلام
1.. شیخ طوسی، اختیار معرفة الرجال، ج۲، ص۷۹۰.
2.. نجاشی، رجال، ص۱۶۵.
3.. خویی، معجم رجال الحدیث، ج۸، ص۲۱۷.
4.. شیخ طوسی با عنوان بغدادی از او یاد کرده است. (شیخ طوسی، رجال، ص۳۵۷، ۳۸۶).
5.. مسعودی، اثبات الوصیة، ص۲۲۰؛ طبری، دلائل الامامة، ص۳۹۸-۳۹۹.
6.. کلینی، الکافی، ج۱، ص۱۵۷-۱۵۸؛ شیخ صدوق، التوحید، ص۴۰۶؛ شیخ صدوق، الخصال، ص۶۳۹-۶۴۰؛ لالکائی، شرح اصول اعتقادات اهل السنة، ج۲، ص۷۵۸-۷۵۹؛ ابن ابیالخیر، الأنتصار فی الرد علی المعتزلة، ص۱۹۰.